Balkan Savaşlarında Arnavut Katliamı

Balkan Savaşları'nda Arnavutlara Yönelik Unutulmaması Gereken Katliamlar (1912-1913)

Arnavutlar, Balkan Savaşları (1912-1913) sırasında yaşananları asla unutmamalıdır. Bu dönemde Sırbistan ve Karadağ orduları, çetnikler ve paramiliter çetelerle birlikte Kosova, Makedonya, Karadağ ve Arnavutluk'taki Arnavutlara karşı geniş çaplı bir katliam, sürgün ve terör kampanyası gerçekleştirdi.

Korkunç Bilançolar ve Genel Rakamlar

Balkan Savaşları sırasında, çoğu kadın, çocuk ve yaşlı olmak üzere, çok sayıda sivil hayatını kaybetmiştir. Tahmin edilen kayıp ve sürgün rakamları bölgedeki trajedinin boyutunu gözler önüne sermektedir:

• Ölü Sayısı: 120.000 ila 270.000 Arnavut sivil öldürüldü.
• Sürgün: 1914 yılına kadar 6 yaş üstü en az 60.000 ila 300.000 Arnavut Sanzhak, Kosova ve Makedonya'dan kovuldu, on binlercesi Arnavutluk ve Osmanlı İmparatorluğu'nda mülteci durumuna düştü.
• Yıkım: Sadece 1913 yazında 140 Arnavut köyü yıkıldı ve yaklaşık 40 bin insan göç etmek zorunda kaldı.
• Evsiz Kalanlar: Köy ve şehirlerin yakılıp yıkılması sonrasında sadece Arnavutluk'un kuzeyinde yaklaşık 125 bin Arnavut evsiz kaldı.

Uygulanan Vahşet Biçimleri

Bildirilen olaylar, sivil nüfusa karşı uygulanan akıl almaz vahşeti göstermektedir:

• Toplu idamlar ve köylerin yakılması.
• Burun ve dudakların kesilmesi gibi insanlık dışı eylemler.
• Askerlere iftira, başlarının kesilmesi ve diri diri gömülerek öldürme.
• Arnavut sivillere karşı ölüm yürüyüşleri düzenlenmesi.
• Luma'da evlere kilitlenen insanların diri diri yakılması.

Sırp Dışişleri Bakanlığı belgeleri bile, Sırp araştırmacıların **"etnik yapıda şiddetli bir değişiklik"** olarak adlandırdığı süreçte, yüz binlerce Arnavut'un topraklarından kovulduğunu doğrulamaktadır.

Bölgesel Katliam Örnekleri

Katliamların yaşandığı başlıca bölgeler ve bilinen bazı olaylar aşağıda listelenmiştir:

Kosova Bölgesi

• Priştine: Birkaç gün içinde yaklaşık 5.000 sivil öldürüldü.
• Gjakova: Köyler düzleştirildi, kadınlar katledildi, erkekler sokaklarda sallandırıldı.
• Prizren: Günde yüzlerce kişi, birkaç hafta içinde 1.500'den fazla kişi öldürüldü.
• Ferizaj: Sırp ordusunun girişinden sonra yaklaşık 1.200 Arnavut öldürüldü.
• Plava-Guci: Binlerce kişi öldü ve binlerce kişi şiddetle din değiştirmeye zorlandı.

Makedonya (Manastır Vilayeti)

• Dibár: 100'den fazla köy yıkıldı, binlerce sivil öldürüldü.
• Zajas: Köy haritadan silindi, erkekler idam edildi.
• Manastır: Çoğu Arnavut ve Müslüman olan köyler sistematik olarak tahrip edildi.

Kuzey Arnavutluk (Şkodra Vilayeti)

• Tiran, Lezha, Shkodra: Yüzlerce idam ve evlerin içinde yakılan insanlar.
• Gjuzaj: 27 silahsız adam süngülerle katledildi.

Çamerya / Janina (Yunan Ordusu)

• Paramithi: Yaklaşık 75 Arnavut mahkum toplantıya çağrılarak yerinde idam edildi.
• Onlarca Buhame köyü terörize edildi, yakıldı ve soyuldu.

Uluslararası Tanıklık ve Soykırım İddiaları

Carnegie Komisyonu ve zamanın Avrupalı tanıkları, bu eylemlerin temel amacının, istatistiklerin Büyük Güçlere "Arnavutların olmadığı bölge" olarak sunulabilmesi için toprakların Arnavutlar tarafından temizlenmesi olduğunu açıkça belirtmişlerdir. Bugün pek çok araştırmacı, bu olayları, Balkanlar'daki Müslüman nüfusa karşı daha geniş bir etnik temizlik politikasının bir parçası olarak Arnavutlara karşı yapılan bir soykırım olarak nitelendirmektedir.

Bu tarihi olayların detaylı araştırılması ve hafızada tutulması, bölge tarihini anlama ve adaleti sağlama çabaları açısından kritik öneme sahiptir.