Dünya Ticaret Hacmindeki Değişimin Tarihi

Dünya Savaşları ve Büyük Buhran: I. Dünya Savaşı (1914-1918) ve II. Dünya Savaşı (1939-1945) gibi büyük savaşlar ve 1929 Büyük Buhranı gibi ekonomik krizler, dünya ticaretini olumsuz etkiledi ve ticaret hacminde düşüşlere neden oldu.

Bretton Woods Sistemi ve GATT: II. Dünya Savaşı sonrası kurulan Bretton Woods sistemi ve 1947 yılında imzalanan Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT), dünya ticaretinin serbestleşmesine katkıda bulundu. Bu dönemde ticaret hacmi, tekrar yükselişe geçti.

Küreselleşme ve Teknolojik Gelişmeler: 20. yüzyılın sonlarında küreselleşme sürecinin hızlanması ve teknolojik gelişmeler, dünya ticaretini daha da artırdı. Özellikle internetin yaygınlaşması, e-ticaretin gelişmesi ve lojistik alanındaki yenilikler, ticaretin daha hızlı ve kolay bir şekilde yapılmasını sağladı.

21. Yüzyıl: 21. yüzyılda dünya ticaret hacmi, sürekli olarak büyümeye devam etti. Çin gibi gelişmekte olan ülkelerin dünya ticaretine katılması, bu büyümeye önemli katkı sağladı. Ancak, 2008 küresel finans krizi gibi bazı dönemlerde ticaret hacminde geçici düşüşler yaşandı.

Sonuç: Son yüzyılda dünya ticaret hacmi, önemli ölçüde arttı. Bu artış, küreselleşme, teknolojik gelişmeler ve ticaretin serbestleşmesi gibi faktörler sayesinde gerçekleşti. Dünya ticareti, gelecekte de büyümeye devam etmesi bekleniyor.

Ek Bilgiler:

 * Dünya Ticaret Örgütü (WTO), uluslararası ticareti düzenleyen ve geliştiren bir kuruluştur.

 * Türkiye de WTO üyesidir ve dünya ticaretinde önemli bir rol oynamaktadır.

 * Dünya ticaret hacmi, ülkelerin ekonomik büyüklükleri, gelişmişlik düzeyleri ve ticaret politikaları gibi faktörlerden etkilenir.

İran -Irak Savaşı

Sebepler

Saddam’ın İran’daki rejim hazır sıkıntıya girmişken İran’la olan sınır sorunlarını çözmek, İran’ın rejim ihracını engellemek ve kolay bir zafer kazanarak Arap dünya sında gerçek bir lider olarak belirmek isteği oluşturmaktaydı.

 Irak’ın İran’la ilişkilerinin gerginleşmesine neden olan olaylar zincirinin en önemlisi, 1980’de devrimin yıldönümünde Irak yönetiminin önemli isimlerinden Tarık Aziz’e yönelik suikast girişimiydi.

Ürdün Tarihi

İslâm hakimiyetinden önce Bizans toprakları içerisinde yer alan Ürdün’ün özellikle kuzey kısımları Filistin ile birlikte Suriye (Bilâdüşşam) bölgesi içerisinde değerlendirilmiştir. Ürdün Hz. Ömer’in hilafeti zamanında 636 yılında fethedilmiş, ardından Emevî ve Abbasî hakimiyeti altında kalmıştır. Abbâsîler’in zayıflamasıyla 9. ve 10. yüzyıllarda Tolunoğulları ve Ihşidiler’in egemenliğine girmiş, ardından Fâtımîler bölgeyi kontrol altına almıştır. 12. yüzyılın başlarında Haçlılar ile Kahire ve Şam’daki beylikler arasında tampon bölge olan Ürdün, Selahaddin Eyyubî’nin bölgeyi fethi ile birlikte Eyyübîler’in, 13. yüzyılın ortalarından itibaren ise Memlükler’in hakimiyeti altına girmiştir. 15. yüzyılda Memlükler’in güç kaybetmesi ile yerel kabileler bölgede idareyi ele geçirmiş, Yavuz Sultan Selim’in 1516 yılındaki seferi ile birlikte Ürdün Osmanlı Devleti’nin bir parçası haline gelmiş ve 400 yıl Osmanlı toprağı olarak kalmıştır.

27 Mayıs Askeri Darbesi

27 Mayıs Darbecilerinin Lideri Cemal Gürsel

27 Mayıs 1960 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ve sonradan gelen darbelere örneklik teşkil etmiş  ilk askerî darbe. 

Arka plan:

• Demokrat Parti'nin (DP) iktidarı döneminde muhalefet ve iktidar arasında artan gerilim
• Ekonomik sıkıntılar ve enflasyonun yükselmesi.
• Üniversite öğrencileri arasında artan siyasi gerilimin yansımasıyla çıkan huzursuzluk
• Ordu içinde bir grup subayın bu durumu değerlendirerek darbe yapmak için örgütlenerek planlı bir şekilde hareket etmesi
• Demokrat Parti iktidarının bu darbenin ayak seslerine rağmen darbecilere karşı gerekli önlemleri almaması.

     * 27 Mayıs Askeri Darbesinin arkasında ABD'nin olduğu da çokça ifade edilmiş bir husustur. Bu noktada darbenin arkasında yer alan dış etkeni bize açıklar. Aşağıda konuyla ilgili okuma parçasını okuyabilirsiniz.

Gümüş Motor Fabrikası Tarihi

 

Gümüş Motor A.Ş., Türkiye'nin ilk motor fabrikası olarak 1956 yılında Necmettin Erbakan'ın girişimleriyle kuruldu. Şirket, 20 Mart 1960 yılında 250 çalışanıyla 9, 15 ve 30 PS'lik bir ve iki silindirli motorların üretimine başladı.

Gümüş Motor'un  Tarihi:  

• 1956: Necmettin Erbakan'ın girişimleriyle Türkiye'nin ilk motor fabrikası olarak kuruldu.
• 1960: 250 çalışanıyla 9, 15 ve 30 PS'lik bir ve iki silindirli motorların üretimine başladı.
• 1964: Sermaye sorunları nedeniyle hisselerin çoğunluğu Pancar Kooperatifi ve Şeker fabrikasına geçince Erbakan hoca Genel Müdürlükten ayrılmak zorunda kaldı. Şirketin adı "Pancar Motor" olarak değiştirildi.
• 1965: Alman Hatz firması ile lisans anlaşması yapılarak benzinli ve hava soğutma sistemli motor üretimine geçildi.
• 1980'ler: Pancar Motor için en başarılı dönemdi. Ürünler sağlam ve kullanışlı olduğu için çokça tercih edildi.
• 1990'lar: Şirket zarar etmeye başladı.
• 2001: Şirketin borçları nedeniyle bütün varlıkları satılarak fabrika kapatıldı.

Berlin Buhranı

 Özellikle 1948'de SSCB'nin Berlin Ablukası ile Berlin'e diğer müttefik ülkeleri almaması ile başlayan, Soğuk Savaş Dönemi boyunca SSCB- ABD arasındaki Berlin ile ilgili siyasi anlaşmazlıklar ve gerilimler sürecine Berlin Buhranı (Bunalımı) denir. Özellikle 1948'den 1972 Doğu ve Batı Almanya'nın anlaşmasına kadar süren süreçtir. Batılı Devletlerin (ABD-İngiltere-Fransa) Almanya'daki işgal alanlarını birleştirmesi (Trizonia) ve SSCB'den bağımsız kararlar alması ile başlayan buhranın adıdır. 

Vecihi Hürkuş (1986-1969)

 6 Ocak 1896 yılında İstanbul'da dünyaya gelen Vecihi Hürkuş, üç çocuklu bir ailenin ikinci çocuğudur. Küçük yaşta babasını kaybettikten annesi ve kardeşleri ile beraber yaşamıştır. Aldığı eğitim ile beraber uçak mühendisi olan Vecihi Hürkuş, Türkiye'nin havacılık tarihine adını altın harflerle yazı yazdırmış isimlerden biridir.

TÜRKİYE'NİN II.DÜNYA SAVAŞINDAKİ TUTUMU

 TÜRKİYE'NİN SAVAŞTAKİ TUTUMU

 

 II. Dünya Savaşı daha başlamadan önce Türkiye gerekli hazırlıkları yapmıştı. Savaş başladığında tarafsız kalan Türkiye her an savaşa girecekmiş gibi hazırlık yaparken savaşın dışında kalabilmek için de dikkatli bir politika izledi. Her iki taraf da Türkiye'yi yanlarına çekmek için baskı yapıyorlardı. Almanya'nın Balkanlara dayanması Türkiye'de ciddi tedirginlik doğurdu. Alman tehdidine karşı sınıra yığınak yapan Türk ordusu teyakkuza geçirilirken siyasi çözüm arayışları hızlandı. Ankara'da yapılan Türk-Alman görüşmeleri sonucunda bir saldırmazlık antlaşması imzalandı. Antlaşma ile Almanya Türkiye'ye saldırmama garantisi verdi. Türkiye de tarafsız kalacağı garantisini verdi. Diğer taraftan Müttefikler de sürekli Türkiye'yi yanlarında savaşa sokmak için baskı yapıyorlardı. Türkiye buna karşılık   askeri yetersizliği gündeme getirmiş ve zaman kazanmaya çalışmıştır. Türkiye Balkanlar’da gerçekleştirilecek bir harekata katılabileceğini bildirmiştir.  Bunun için  Churchill ile İnönü, 1943’te, Adana’da buluşarak bir takım görüşmelerde bulunmuşlardır. 1943’te, Churchill, Roosevelt ve İnönü’nün katılımları ile Kahire Konferansı yapılmıştır. İnönü ise gerekli hazırlık ve yardımın gerçekleştirilmesi durumunda, savaşa girilebileceği hususunda ilk kez yeşil ışık yakmıştır. İngiltere ve ABD Dışişlerinin arka arkaya vermiş oldukları notalar sonucunda, Türkiye Almanya’ya yaptığı krom sevkiyatını 21 Nisan 1941’de durdurmuştur ve 2 Ağustos 1944’te Almanya ile ilişkilerini kesmiştir. Ancak bunu yaparken de, İngiltere ve ABD’den, savaş sonrası barış konferansında tam bir müttefik işlemi göreceğine dair güvence aldı. Savaşın bitimine yakın 23 Şubat 1945'te Türkiye, Japonya ve Almanya'ya savaş ilan etti. Bu tarihte savaşın sonucu belirmişti. Demokratik Avrupa devletleri ile birlikte hareket etme düşüncesi ve Birleşmiş Milletlere üye olma fikri, Türkiye'nin savaşa girmesinde etkili olmuştur. Bu durum, Türkiye'de savaştan sonra çok partili bir rejime geçilmesinde de etkili olmuştur.

II.Dünya Savaşı'nın Sanata Etkisi

 II. Dünya Savaşı sonrasında Batı Avrupa’nın kültürel yaşamı; politik liberalizm, kitle iletişiminde özellikle de televizyonda gerçekleşen büyük ilerleme ve Amerika’dan yapılan sarsıcı boyutlardaki ithalatla belirlendi. Yaşanan etki geleneksel sınırlamaların gevşemesiyle bir dereceye kadar ulusal özelliklerin çözülüşü olarak görüldü. 

Sinema

 II. Dünya Savaşı 7. sanat olarak gelişen sinemada birçok değişikliğe yol açtı. ABD ve Avrupa’da başlayan savaş karşıtı hareketler sinemada kendini hissettirdi. Sinemada asıl önemli değişim  ile oldu. Bu durum özellikle ulusal bilincin uyandığı, bağımsızlığını kazanan ülkelerde  ulusal okulların ortaya çıkışı ile gerçekleşti. İtalya, Polonya, Çekoslovakya, Macaristan, Romanya ve Bulgaristan’da ulusal filmler çekilip seyircilere sunuldu.

Alman Savaş Doktrini Blitzkrieg (Yıldırım Harbi)

 Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.

Blitzkrieg doktrinin başarılı olabilmesi için dört önemli koşul vardı: iyi arazi, iyi hava desteği, iyi lojistik ve iyi eş güdüm. II. Dünya Savaşı'nda Almanların SSCB'yi işgal girişiminde Sovyet coğrafyasının yazları yoğun tozlu stepleri, kışları ise aşırı soğuk ve çamurlu oluşu, lojistik desteğin de sıkıntılı olması yüzünden başarısız olan doktrin, Batı Cephesi'nde ise hava üstünlüğünün kaybedilmesi ve eş güdümün azalması yüzünden başarısız olmuştur.

İkinci Dünya Savaşındaki Askeri ve Teknolojik Gelişmeler

 Teknoloji, İkinci Dünya Savaşı'nda önemli bir rol oynadı. Savaş sırasında kullanılan teknolojilerin bazıları 1920'ler ve 1930'ların iki savaş arası yıllarında geliştirildi, çoğu savaş sırasında ihtiyaçlara ve öğrenilen derslere göre geliştirildi, diğerleri ise savaş sona erdiğinde geliştirilmeye başlandı. Pek çok savaşın günlük yaşamımızda kullandığımız teknolojiler üzerinde büyük etkileri oldu ancak Teknoloji aynı zamanda II. Dünya Savaşı'nın yürütülmesinde tarihteki diğer savaşlardan daha büyük bir rol oynadı ve sonuçlarında kritik bir rol oynadı.

Pek çok teknoloji türü askeri kullanım için geliştirilmiştir ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli alanlarda büyük gelişmeler meydana gelmiştir:

• Silahlar: gemiler, araçlar, denizaltılar, uçaklar, tanklar, toplar, hafif silahlar; ve biyolojik, kimyasal ve atom silahları
• Lojistik destek: Askerlerin ve malzemelerin taşınması için gerekli olan tren, kamyon, tank, gemi ve uçak gibi araçlar
• İletişim ve istihbarat: uzaktan algılama, navigasyon, iletişim, kriptografi ve casusluk için kullanılan cihazlar
• Tıp: cerrahi yenilikler, kimyasal ilaçlar ve teknikler
• Roketçilik: güdümlü füzeler, orta menzilli balistik füzeler ve otomatik uçaklar.

IMF Tarihi

 

Uluslararası Para Fonu, (İngilizce: International Monetary Fund, IMF) küresel finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak, aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur.

1944 yılında ABD'nin New Hampshire eyaletindeki Bretton Woods'ta kurulan ve 1947'de fiilen çalışmaya başlayan milletlerarası ekonomik meselelerle uğraşan bir teşkilattır. IMF "küresel para iş birliği, finansal istikrarı sağlamak, uluslararası ticareti kolaylaştırmak, yüksek istihdam ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi teşvik ve dünya çapında yoksulluğu azaltmayı teşvik etmek için çalışan, 189^[1] ülkenin üye olduğu organizasyondur.

Kuruluşun belirtilen hedeflerinde, ödemeler dengesi ihtiyaçlarını karşılamak için üye ülkelerin mali kaynaklarını kullanılabilir hale getirmek de dahil olmak üzere uluslararası ekonomik iş birliği, uluslararası ticaret, istihdam ve döviz kuru istikrarını teşvik edilmesi olarak tanımlanmaktadır. IMF'nin merkezi ABD'de, Washington, DC'de bulunmaktadır.

Birleşmiş Milletler Teşkilatının Kısa Tarihi

 

BM’nin Kuruluşu, Amacı, BM’ye Üye Ülkeler

Birleşmiş Milletler (BM) örgütünün kurulması çalışmaları II. Dünya Savaşı sırasında, dönemin ABD Başkanı Roosevelt ile İngiltere Başbakanı Churchil'in 14 Ağustos 1941 tarihli Atlantik Bildirisi ile başlamıştır. 1 Ocak 1942'de Sovyet, Amerikan ve İngiliz liderleri, Washington'da "Birleşmiş Milletler Bildirisi"ni imzalamışlardır. 1 Kasım 1943'de Moskova Bildirisi'nin ABD, SSCB, Çin, İngiltere tarafından imzalanmasını müteakip 3-11 Şubat 1943 Yalta Konferansı ile kuruluş süreci tamamlanmıştır.

1961 Cumhuriyet Senatosu

 1961 Anayasası'nda göre Cumhuriyet Senatosu üç çeşit üyeden oluşuyordu.

150 adet olan birinci grup üyeler halk tarafından seçiliyordu.

15 adet olan ikinci grup üyeler ise cumhurbaşkanınca seçiliyordu. Bunlar kontenjan senatörü olarak bilinmektedir.

"Tabii Senatörlük" kendi içinde iki gruba ayrılıyorlardı. Bunlardan birincisi Millî Birlik Komitesi başkan ve üyeleriydi. İkincisi ise eski cumhurbaşkanlarıydı.

Japonya'nın Büyük Doğu Asya Ortak Refah Alanı Tezi

Japonya'nın Büyük Doğu Asya Ortak Refah Alanı Tezi

Büyük Doğu Asya Ortak Refah Alanı (Japonca: 大東亞共榮圏, Dai-tō-a Kyōeiken), İkinci Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluğu tarafından ortaya atılan bir propaganda kavramıdır. Bu ideolojiye göre, Japonya, Batı sömürgeciliğinden kurtardığı Asya halklarına liderlik ederek, bölgede ortak bir refah alanı oluşturacaktı.

Tezin Amacı ve Temel İlkeleri

 * Pan-Asya Birliği: Japonya, kendisini Asya'nın doğal lideri olarak görüyor ve diğer Asya ülkelerini tek çatı altında birleştirerek Batılı güçlerin sömürgeciliğine karşı ortak bir cephe oluşturmayı amaçlıyordu.

 * Batı Sömürgeciliğine Karşı Mücadele: Tezin temel gerekçesi, Batılı güçlerin Asya'daki sömürgeci politikalarına karşı çıkmaktı. Japonya, bu sayede Asya halklarının sempatisini kazanmayı ve kendi egemenliğini meşrulaştırmayı hedefliyordu.

Hitler'in Alman Hayat Sahası Tezi

Hitler'in Almanya'da Hayat Sahası Düşüncesi

Hitler'in Hayat Sahası (Lebensraum) Düşüncesi, Almanya'nın doğuya doğru genişleyerek daha fazla toprak elde etme ve bu sayede Alman halkının yaşayabileceği daha fazla alana sahip olma ideolojisidir. Bu düşünce, II. Dünya Savaşı'nın başlamasındaki en önemli nedenlerden biri olarak kabul edilir.

Bu düşüncenin temel özellikleri şunlardır:

 * Alman Üstünlüğü: Hitler, Alman ırkının diğer tüm ırklardan üstün olduğuna inanıyordu ve Almanların dünya üzerinde hakimiyet kurması gerektiğini savunuyordu.

 * Doğuya Doğru Genişleme: Almanya'nın doğal sınırlarının doğuya doğru genişlemesi gerektiğini ve bu sayede Alman halkının yaşayabileceği daha fazla alana sahip olacağını düşünüyordu.

Japonya'da Din

Japonlar, organize dini, bir yiyecek barında insanların bir tabak tatlıyı alma şekline benzetmeleriyle bilinirler. Bir Japonun Şinto olarak doğduğu, Hristiyan olarak evlendiği ve Budist olarak öldüğüne dair bir aforizma vardır - bu olayların etrafında dönen törenleri yansıtır. Bir Japon, hayatını bu çatışan dinlerin bazı ritüellerine katılarak geçirir ancak hayatını bunlardan herhangi birine dayandırmak için tek bir tanesini seçmez.

Dışarıdan bakan biri, özellikle de dünyadaki tek tanrılı dinlerden birine inanan biri için bu davranış agnostik hatta ateist görünebilir, ama öyle değil.

Versay Barış Anlaşması: (28 Haziran 1919)

 

Versay Barış Anlaşması: (28 Haziran 1919)

Savaşın başlangıcından beş yıl sonra Paris yakınlarındaki Versailles Sarayı'ndaki imzalanan bu anlaşma, savaştaki kayıp ve zararlardan Almanya'yı sorumlu ilan etti.

Versay Anlaşması, savaş tazminatı ödemek ve askeri kısıtlamaya gitmek zorunda kalan Almanya'yı sürüklediği ekonomik ve siyasi buhran nedeniyle Nazi Partisi'nin iktidara gelmesinin ve nihayetinde II. Dünya Savaşı'nın çıkmasının nedeni olarak yorumlanır.

Anlaşma sonucunda Almanya topraklarının yüzde 15'i ve nüfusunun yüzde 10'nu kaybetti.

Alsace ve Lorraine bölgeleri Fransa'ya verildi ve Saarland bölgesi 15 yıl boyunca uluslararası heyet yönetimine bırakıldı. Versay Anlaşması, Amerika Birleşik Devletler Senatosu tarafından hiç bir zaman onaylanmadı.

Paris Barış Konferansı(1919)

 Paris Barış Konferansı (1919)

Paris Barış Konferansı, I. Dünya Savaşı'nı sona erdiren antlaşmaların hazırlandığı uluslararası bir konferanstır.

Müttefik, kısmen müttefik ve ortak devlet gibi farklı gruplara ayrılmış 32 devletin temsilcileri katılmıştır. Bu devletler, İttifak Devletleri ile savaşmış veya onlara savaş ilan etmiş devletlerdi. Konferans 18 Ocak 1919'da, yani Alman İmparatorluğu'nun kuruluşunun yıldönümü günü açıldı. Fransızlara Urfa, Antep ve Maraş verildi. Batı Anadolu başta İzmir'in işgali olmak üzere Yunan işgaline maruz kalmıştır. Konferansın kararlarına hakim olan devletler; İngiltere, Fransa, ABD ve İtalya’dır. İtalya, Macaristan ile 4 Haziran 1920 tarihinde Trianon Antlaşması imzalanmıştır.

Konferansta savaş sırasında imzalanmış olan gizli antlaşmaların uygulanması karara bağlanmış, İngiltere ve Fransa Wilson İlkeleri'ne tamamen ters düşmemek için “savaş tazminatı” yerine “savaş onarımı”, “sömürgeciliğin” yerine ise "manda-himaye sistemini" gündeme getirerek uygulanmasını sağlamışlardır.

Türk Askerinin Kıbrıs Barış Harekatı

🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷

Rum radyoları günlerce Türkçe “Bekledim de gelmedin” şarkısını çalıyor, Rumlar Türklerle alay ediyorlardı. O sabah daha gün ağarırken Lefkoşa semalarında Türk paraşütçüleri ve Türk askeri Kıbrıs topraklarına inerken radyolarda "Bu kadar yürekten çağırma beni, bir gece ansızın gelebilirim." şarkısı çalıyordu.

Selam olsun Şehitlerimize.

Selam olsun Gazilerimize.

🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷