Selçuklu hanedanının kurucuları ve erken dönem üyeleri arasında Yahudi olan birisi yoktur.
Gelin sebeplerine bakalım:
Bu sorunun ortaya çıkma ihtimali verebilecek tarihsel bir bağlam var. Bunu detaylandıralım:
1. Selçukluların Kökeni ve İnançları
· Köken: Selçuklu Hanedanı, Oğuz Türklerinin Kınık boyundandır.
· Erken İnanç: Büyük Selçuklu Devleti'ni kuranlar ve onların ataları, geleneksel Türk inanç sistemine (Gök Tanrı inancı gibi) sahiptiler. Daha sonra, 10. yüzyılın sonlarında, henüz devlet kurmadan önce, toplu halde Sünni Müslüman oldular.
· Kurucu: Devletin kurucusu kabul edilen Tuğrul Bey ve kardeşi Çağrı Bey, hayatları boyunca sadık Sünni Müslümanlardı. Politikaları ve fetihleri cihat anlayışıyla şekillenmişti.
Dolayısıyla, hanedanın bilinen hiçbir üyesi için Yahudilik gibi bir inanç değişikliği söz konusu değildir.
2. Sorunun Ortaya Çıkma İhtimali: "Selçuk" İsmi
Bu sorunun ortaya atılmasının en olası nedeni, hanedanın kurucusu Selçuk Bey'in ismidir. Bazı kaynaklarda ve popüler anlatılarda Selçuk Bey'in doğum adının İsrail veya Musa olduğu, kendisine daha sonra Türkçe "Selçuk" isminin verildiği gibi bir iddia bulunur. Bu iddiaya göre, bu durum onun Yahudi kökenli olabileceğine işaret eder.
Ancak bu iddia, modern tarihçilikte güvenilir kabul EDİLMEZ.
· Kaynak Problemi: Bu iddia, çok daha sonraki dönemlerde yazılmış (14. yüzyıl ve sonrası) bazı İran ve Arap kaynaklarında geçer. Oysaki Selçukluların kendi dönemlerine daha yakın ve güvenilir kaynaklar (11-12. yüzyıl) böyle bir bilgi vermez.
· Milliyetçi/Yayılmacı Motivasyonlar: Bu iddianın ortaya atılmasının arkasında, Selçukluları kendi soylarına veya dinlerine bağlama çabası içindeki farklı gruplar olabilir. Örneğin, bazı geç dönem yazarları, böyle güçlü bir hanedanı kendi tarih anlatılarına dahil etmek isteyebilirlerdi.
· Kabul Görmeyişi: Ciddi akademik tarihçilik, Selçuk Bey'in Yahudi olduğu iddiasını desteklemez. Kökenlerinin Oğuz Türklerine dayandığı ve Müslüman olmadan önceki inançlarının da Türk şamanizmi ile ilişkili olduğu konusunda fikir birliği vardır.
3. Tarihsel Bağlam: Yahudilerin Konumu
Bu noktayı da vurgulamak önemlidir: Selçuklu yönetimi altında, Müslüman olmayan topluluklar (Yahudiler, Hristiyanlar) "zimmi" statüsünde yaşarlardı. Bu, kendi inançlarını ve hukuklarını uygulama özgürlüğüne sahip oldukları, ancak belirli bir vergi (cizye) ödedikleri bir sistemdi. Özellikle İran ve Mezopotamya'daki kadim Yahudi cemaatleri Selçuklu idaresi altında varlıklarını sürdürmüşlerdir. Ancak bu, yönetici hanedanın onlardan olduğu anlamına asla gelmez.
Sonuç
Selçuklu hanedanının erken döneminde veya herhangi bir döneminde Yahudi olan bir üyesi yoktur. Hanedan, köken itibarıyla Oğuz Türklerindendir ve 10. yüzyılda Sünni Müslümanlığı benimsemiştir. Selçuk Bey'in ismiyle ilgili iddialar ise geç ve güvenilir olmayan kaynaklara dayanmakta olup, akademik çevrelerde kabul görmemektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder