Orta Çağda Ticaret

1.Ticaret

Orta Çağda ticaret, uzun mesafelerde uzun süreler içinde yapılmaktaydı.

Uzak Doğu'da ve İslam Dünyasındaki (Çin, Hindistan, İran, Mısır, Suriye, Anadolu ve Karadeniz'in kuzeyinde) zengin bir ekonomik ve kültürel hayat vardı.

Peygamberimiz tarafından kurulan İslam Devleti'nin hakim olduğu alanlarda oluşan siyasi birlik ve güven ortamının sonucunda canlı bir ekonomik hayat ( imalat ve ticaret) oluştu. Bu hal ise büyük metropollerin (Kahire, Bağdat v.b.) oluşmasına yol açtı.

Avrupa'da ise Kavimler Göçü'nün sonunda oluşan otorite boşluğunun doğurduğu güvensizlik ortamı nedeniyle şehirlerin nüfusu azalmış ve köy nüfusları çoğalmıştı. Bu sebeplerle ekonomik hayat durma noktasına gelmişti. İpek ve Baharat yolu ticaretine Bizanslılar ve Araplar aracılık ediyordu.

Avrupa'da IX.yüzyıldan beri ekonomik hayat canlandı. İtalyan tüccar şehir devletleri ipek yolu ticareti ve Bizans'ın ipek kumaşları ticaretiyle zenginleştiler. Bunun yanı sıra Kuzey Afrika ve Orta Doğu  ülkeleriyle de ticaret başladı. 

Avrupa içinde ise Belçika yünlü dokumacılığın öncülüğünü yaptı. Kuzey ülkeleri buğday ve balık ticaretine başladılar.

Asya'da Türkler hem ticaret yapıyor hem de ticarete aracılık yapıyordu. Genellikle takas usulünü kullanıyor  ve bunda atı kullanıyorlardı. Atın yanı sıra satir adlı gümüş parayı da kullanıyorlardı.

2.Ticaret Yolları

Ticaret   ürünleri:  ipek,  madenler,  porselen, cam, kağıt, baharat, şarap, hayvanlar ve ziynet  eşyaları .

       A. Araçlar

1.       Kara yolu: kervanlar, atlar, develer, atların  çektiği tekerlekli taşıtlar.

2.       Deniz yolu: İlkçağda  insan veya rüzgar gücü

      Ortaçağda üç yelkenli  gemiler, pusula  ve haritanın kullanımı  denizciliğin  gelişmesini netice verdi.

B.Ticarî  Mekânlar

1. Agora :Adli, siyasi, dinî ve ekonomik yapıların bir arada olduğu yapılardır. 

2. Han:Konaklama ve barınma yerleridir.

3. Karum :İlk Çağda Asurluların kurduğu büyük ticaret merkezleridir. 

4. Arasta :Aynı Tür Esnafların olduğu yapılardır.

5. Kervansaray :Ribatların daha büyük hale gelmesiyle kurulmuş büyük kervan konaklama merkezleridir. Tam teşekküllü yapılardır.

6. Ribat :Askeri amaçla kurulan, sonra kervanların yollarda konaklama merkezlerine dönüşen yapılardır.

7. Çarşı 

8. Bedesten :Sarraflar (kuyumcular) gibi çeşitli esnafların içinde yer aldığı korunaklı kapalı çarşılardır.

9. Liman :Orta Çağın Ortadoğu’daki en işlek limanları; Mısır, Suriye limanları ile Anadolu’daki Alanya, Antalya ve Sinop limanlarıdır. Avrupa’da ise Venedik, Cenova ve Marsilya limanlarıdır.

10. Panayır: Geniş çaplı, yılda bir veya birkaç kez kurulan ticaret mekanlarıdır. Avrupa’da ilk panayır, VII.yüzyılda  Fransa’da kurulmuştur.

11.Kapan: Ortaçağda tüketim mallarının dengeli bir şekilde toplu dağıtımının yapıldığı toptancı işyerleriydi.

C.Para

 M.Ö. VII. Yüzyıl   Lidya  Kralı devlet parası halinde bastırdı. İlk önce reklam için tüccarlar bastırmıştı.

Sarraflar(kuyumcular) para altın veya gümüş olduğu için para bozma işini yaparlardı. Hatta ihtiyaç sahiplerine krediyi sarraflar verirlerdi.

Kral Yolu

1.Kral  Yolu 

 Pers Kralı Darius'un yaptırdığı bir yol olup etkin olduğu dönemde Anadolu'daki ticaretin belkemiğini  oluşturmuştur.

2.İpek  Yolu

 Bölgedeki devletlerin kuruluş ve gelişmesinde etkili olan yol Moğolların bölgeye hakimiyeti, coğrafi keşifler ve İstanbul’un fethinden sonra eski önemini kaybetmiştir. İpek yolu ekonomik etkisi yanında kültürlerarası etkileşimde de önemli rol oynamıştır.

3.Baharat  Yolu

Hindistan'da olan baharatların ticareti  yapılmış olan bu yol coğrafi  keşiflerden  sonra  önemini kaybetmiştir.

Kürk Yolu

4. Kürk Yolu

Tüyü yumuşak ve güzel olan hayvanların kürklerinin ticaretinin yapıldığı bir ticaret yoludur.
Haçlı seferlerinin  yapılma nedenlerinden biri de  Avrupalıların bu yolları ele geçirmek istemeleridir. Onlar için bu seferler bu açıdan hüsranla sonuçlanmıştır.