Kazaklar Slav kökenli olup, Türkî bir kavim olan Kazaklarla ilgileri yoktur. Bunlar Osmanlı Himayesindeki Kırım Hanı'na itaat etmeyerek Moldovya'dan Hazar'a uzanan step bölgelerine sığındıkları için bunlara kaçak manasında Kazak denirdi (farklı dillere göre Kozak, Kosak, Cossack, Kossak). Bunlar yağmalardan elde ettikleri ganimetlerle geçinirlerdi.
 |
| Bir Kazak savaşçı |
Kazaklar, 17. yüzyılda Karadeniz kıyılarının ve İstanbul'un başına bela oldu. Kazaklar; Akkirman,Kili,Tuna,Kefe,Trabzon,Sinop gibi gölgeleri yağmaladılar. Hatta 1615,1620 ve 1624 yıllarında İstanbul'un Karadeniz kıyılarını yağmaladılar. Bu yağmalar İstanbul'da bir kaos yarattı. Yağmaların sonucu kıtlığa kadar vardı.
Kazaklar Osmanlı düşmanlarının vazgeçilmez müttefiki ve kuklası oldular. Kazaklar'ı Osmanlılar'a saldırmaya teşvik edenler arasında; Ruslar, Almanlar, Lehler ve Papa bulunuyordu. Kazaklar ateşli silah kullanmaları sayesinde Tatarlar'a karşı üstünlük sağlıyordu. Ancak barut için Rusya ve Lehistan'a bağımlıydılar ve bu onları Ruslar ve Lehler için kullanılabilir kılıyordu.
Kazakların yağma faaliyetlerinden sonra Lehistan'a sığınıyorlardı. Saldırılar Kuzey Anadolu sahillerindeki halkı tedirgin etmiş, birçok karadenizli iç kesimlere göç etmek zorunda kalmıştı.
Osmanlı donanması önlem olarak Karadeniz'de devriye gezmeye başladı. Ancak küçük Kazak şaykaları çok süratli hareket ediyor, büyük Osmanlı gemileri bunları kontrol edemiyordu. Osmanlılar Özi (Dinyeper) Irmağı'nın ağzına kaleler inşa etti.
Kazakların en büyük yağması, 1624 İstanbul Yeniköy yağmasıdır. Kazaklar 124'te Azak Kalesini ele geçirdiler. Osmanlı kuvvetleri kaleyi geri alamadı. Ancak 5 yıl sonra Rusların tehdit edilmesiyle kale tahliye edildi.
 |
| Khmelnisky'nin Kiev'e girişi |
Kazaklar 1649'da Khmelnisky liderliğinde yarı bağımsız bir devlet kurdular. Bu Kazak lideri Lehistan'ın hakimiyetinden kurtulmak için Osmanlılar'a yaklaştı. Ancak istedikleri desteği alamayınca Rus hakimiyetine girdiler. Bu durum Osmanlılar için tehlike yarattı. 1672'de Kazak meselesini çözmek amacıyla Kamaniçe Lehistan'dan alındı.Yapılan anlaşmada "Osmanlı'ya tâbi olan Kazaklar'a toprakları geri verilecektir." maddesi yer aldı. Ruslar'ın Kazaklar üstündeki etkisini kırmak için 1678'de Merzifonlu Kara Mustafa Paşa kumandasındaki Osmanlı ordusu Çehrin'i fethetti. Bu savaş, Ruslarla yapılan ilk büyük savaştır. Bu savaş ile Viyana bozgununa kadar bu bölgedeki Rus hakimiyeti kırıldı.
