ANADOLU'DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ

ANADOLU'DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ 

1071 Malazgirt zaferi sonrasında Büyük Selçuklu Sultanı Sultan Alparslan, Anadolu'nun fethinin hızlanması için komutanlarına fethedilen yerlerin fethedenin olacağını söylemiş ve Anadolu fetihleri başlamıştır.

A.SALTUKLULAR (1072-1202) 

1.Kurucu: Ebul Kasım Saltuk.
2.Erzurum, Kars, Artvin, Bayburt civarlarında kuruldu 
3.Anadolu'da kurulan ilk beyliktir. 

 B.MENGÜCEKLER(1080-1228) 

1.Kurucu Mengücek Gazi -Erzincan, Kemah-Divriği bölgesinde kuruldu 
2.Anadolu'nun Türkleşmesinde önemli rol sahibidir. 
3.Bizans'a ve Gürcüler'e karşı başarılı olmuştur .
4.Anadolu'nun en eski külliyesi Divriği Külliyesini inşa etmişlerdir..

C.DANİŞMENTLER(1092-1178) 

1.Melikşahın komutanlarından Danişmentoğlu Ahmet Gazi tarafından kurulmuştur. 
2.Sivas merkezli olarak Amasya, Niksar, Tokat dolaylarında hakimiyet kurmuştur. 
3.Anadolu'da kurulan ilk beyliklerin ilk zamanlar en güçlüsü ve en büyüğüdür. 
4.Haçlılarla başarılı bir şekilde mücadele etmiştir. 
5.Anadolu'da ilk medreseyi yapmışlardır(Tokat- Yağıbasan medresesi) 
6.Anadolu'daki ilk uç teşkilatıdır.
7.Haçlılar ve Bizans ile yaptıkları mücadeleler Danişmentnameye konu olmuştur.
8.Anadolu'da Türk birliğinin sağlanmasında Anadolu Selçuklu Devletinin en büyük rakibi olmuşlardır.

D.ARTUKLULAR(1102-1409)

1.Selçuklu komutanı Artuk Bey tarafından kurulmuştur .
2.Mardin, Batman, Hasankeyf civarlarına hakim olmuşlardır. 
3.Devletin ilerleyen zamanlarında Hasankeyf, Mardin ve Harput olmak üzere 3 kola ayrılmışlardır.
4.En uzun süren kolu Mardin Artuklularıdır.
5. Anadolu'da Türk beylikleri içinde ilk köprüleri yapmış(Malabadi köprüsü) olan beyliktir.
6.Haçlılarla mücadele etmiştir. 

 E. ÇAKA BEYLİĞİ(1081-1093) 

1.Çaka Bey tarafından İzmirde kurulmuştur. 
2.Denizcilik yapan ve donanması olan ilk Türk beyliğidir. 
3.Çaka Bey ilk Türk denizcisidir.
4.Batı Anadolu'da ilk Türk hakimiyetini sağlamışlardır.
5.Çaka Beyliğinin yıkılmasının ardından Türk denizciliği gelişmek için 150 yıl beklemek zorunda kalmıştır.

ANADOLU'DA KURULAN İLK BEYLİKLERİN ÖZELLİKLERİ

1 .Sultan Alparslan'ın fetih politikasının sonucunda ortaya çıktılar 
2 . Anadolu'nun Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağladılar
3 .Fetihleri arttırıp yer isimlerini Türkçeleştirdiler 
4 . Anadolu'ya kalıcı kültür-sanat eserleri bıraktılar 
5 .Bir kısmı haçlılara karşı başarılı mücadeleler verdi. 
6 .Köprü, saray, imarathane, kervansaraylar yaptılar. 
7 . Anadolu'da Türk siyasi birliğini sağlamak isteyen Anadolu Selçuklu Devleti bu beyliklere son vermiştir. 
  
Not:
1.Beylikler Dönemi —> 1071 Malazgirt Savaşı / Büyük Selçuklu Devleti'nin Anadolu'ya girişiyle başlar.

 2.Beylikler Dönemi —>1243 Kösedağ Savaşı sonrası Moğolların Anadolu Selçuklu Devleti'ni Moğollar'a tabi  kılmasıyla başlar