Şehzade:Padişahın erkek çocuğu
Eğitim gördüğü ilk yer: Sarayın üçüncü avlusu ve "Şehzade Okulu".
Eğitim arkadaşları: Sarayda eğitim gören diğer gençler( iç oğlanlar).
Sancağa çıkma yaşı genelde on beş idi.İstisnalara örnek: Fatih sekiz yaşında, Bayezit yedi yaşında.
Şehzade sancakları: İzmit, Bursa, Kefe, Konya, Kastamonu, Kütahya, Manisa ve Amasya v.d.
Şehzadeler yanlarında annesi, lalaları ve askerleri dışında; defterdar, nişancı, Divân kâtibi, kapıağası, tabib, bahçivan vb. görevlilerle birlikte sancağa gönderilirlerdi böylece bu eğitim tam anlamıyla devlet yönetiminin bir provası şeklinde gerçekleşmekteydi.Hatta İstanbul’daki Divâna benzer bir Divân teşkilatı kurar, sancaklardaki idari işleri yürütürlerdi. Görev yaptıkları sancaklarında zeamet ve tımar dirlikleri dağıtabilir, resmî belge ve yazışmalara kendi tuğralarını çekebilirlerdi. Ancak tüm bu işleri merkeze yani başkente bildirmek ve kayıt altına almak zorundaydılar. Bu eğitim sırasında halkla da içiçe olunur. Toplumun nasıl yönetileceği öğrenilirdi.
Sancakta bulunan şehzade: Çelebi Sultan.
Değişim Zamanı
XVI.yüzyıl sonlarında II.Selim, sancağa çıkma usulünde bir değişiklik oldu. II.Selim, büyük ve hükümdar adayı olan şehzadenin sancağa çıkmasına karar verdi ve sadece Manisa şehri şehzade sancağı olarak belirledi.XVII. yüzyıldan itibaren ise tamamen kaldırıldı.Sancaklarına ise vekil(mütesellim) gönderilmeye başlandı.
Not:III.Mehmed sancakta yetişip tahta çıkan son Osmanlı padişahıdır.Onun oğlu I.Ahmed, kafes usulüyle yetişen ve tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır. I.Ahmed, oğulları olduktan sonra kardeşi Mustafa’yı öldürtmek istemişse de devlet erkanı buna izin vermemiştir. Bunun üzerine I.Ahmed öldükten sonra yerine hanedanın en yaşlısı olan I.Mustafa geçmiştir.Böylece Sancağa Çıkma Usulü tamamen kalktı(1617).
Eğitim gördüğü ilk yer: Sarayın üçüncü avlusu ve "Şehzade Okulu".
Eğitim arkadaşları: Sarayda eğitim gören diğer gençler( iç oğlanlar).
Sancağa Çıkma Usulü
Osmanlı şehzadelerin, gelecekte hükümdar adayı olmaları vesilesiyle gerekli beceri ve tecrübeyi almaları için kendilerine yardımcı olarak atanan lalalar nezaretinde sancaklara çıkarılırlardı.Sancağa çıkma yaşı genelde on beş idi.İstisnalara örnek: Fatih sekiz yaşında, Bayezit yedi yaşında.
Şehzade sancakları: İzmit, Bursa, Kefe, Konya, Kastamonu, Kütahya, Manisa ve Amasya v.d.
Şehzadeler yanlarında annesi, lalaları ve askerleri dışında; defterdar, nişancı, Divân kâtibi, kapıağası, tabib, bahçivan vb. görevlilerle birlikte sancağa gönderilirlerdi böylece bu eğitim tam anlamıyla devlet yönetiminin bir provası şeklinde gerçekleşmekteydi.Hatta İstanbul’daki Divâna benzer bir Divân teşkilatı kurar, sancaklardaki idari işleri yürütürlerdi. Görev yaptıkları sancaklarında zeamet ve tımar dirlikleri dağıtabilir, resmî belge ve yazışmalara kendi tuğralarını çekebilirlerdi. Ancak tüm bu işleri merkeze yani başkente bildirmek ve kayıt altına almak zorundaydılar. Bu eğitim sırasında halkla da içiçe olunur. Toplumun nasıl yönetileceği öğrenilirdi.
Sancakta bulunan şehzade: Çelebi Sultan.
Değişim Zamanı
XVI.yüzyıl sonlarında II.Selim, sancağa çıkma usulünde bir değişiklik oldu. II.Selim, büyük ve hükümdar adayı olan şehzadenin sancağa çıkmasına karar verdi ve sadece Manisa şehri şehzade sancağı olarak belirledi.XVII. yüzyıldan itibaren ise tamamen kaldırıldı.Sancaklarına ise vekil(mütesellim) gönderilmeye başlandı.
Not:III.Mehmed sancakta yetişip tahta çıkan son Osmanlı padişahıdır.Onun oğlu I.Ahmed, kafes usulüyle yetişen ve tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır. I.Ahmed, oğulları olduktan sonra kardeşi Mustafa’yı öldürtmek istemişse de devlet erkanı buna izin vermemiştir. Bunun üzerine I.Ahmed öldükten sonra yerine hanedanın en yaşlısı olan I.Mustafa geçmiştir.Böylece Sancağa Çıkma Usulü tamamen kalktı(1617).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder