Dersimiz Tarih: Bilge Kağan Yazıtı

7 Aralık 2023 Perşembe

Bilge Kağan Yazıtı

Bilge Kağan Yazıtı 
Orhun Irmağı yakınları, Moğolistan 

 1. Tengri (yaratan) Tektir.
 2. Her kim ki Tengri'den kut almak dilerse, 
     başkasına yakarmasın.
 3. Bir İl, bir Kağan, bir Tengri
 4. Bir kına iki kılıç girmez. Bir hatun iki er
      alamaz ve bir budunda iki töre olmaz. 
      Töre tektir. Töre kesin ve keskindir. Kim
       ki töreye uya kutlanır. Kim ki töreye     
       kıya katlanır
 5. Kimse töreden üstün değildir. Dirlik ve
      birlik için töre budur.
 6. Bir çoban sürüsünden, bir er ailesinden,
      bir Kağan budunundan sorulur.
 7. Her er eşine, atına, pusatına sahip
     çıkacak.
 8. Ana babaya ve ataya tazim durulacak.
 9. Hısmına sarılacak, komşusunu
      gözetecek.
10. Er kişi yalan söylemeyecek.
11. Mal çalan, mülk çalan misliyle
       ödeyecek. Hesabı ya malıyla ya canıyla
       sorulacak.
12. Kim ki bir ırza musallat olursa,
        canından olacak.
13. Her kim olursa olsun haksız, aldatıcı iş
        tutarsa hesabı hemen sorulacak.
14. Cenkten beri duran ya da kaçan 
        tamuya(cehennem) uçacak.
15. Aman dileyene kılıç üşürülmeyecek,
       sığınana arka dönülmeyecek.
16. Baş kaldıranın başı alınacak, hak
        isteyenin hakkı verilecek.
17. Kimse kimseye üstünlük taslamayacak.
       Ne ak etin karadan, ne karanın kızıldan,
       ne kızılın sarıdan farkı olmayacak.
18. Kin ve gururdan uzak olunacak.
19. Mazluma merhamet, zalime azap
        duyulacak.
20. Zayıfa, yaralıya, çocuğa ve kadına el
        kaldırılmayacak.
21. Kızı isteyen kağan da olsa, bey de olsa
        kız istediğine verilecek.
22. Gereksiz yere ağaç kesmeyeceksin,
        suyu kirletmeyeceksin.
23. Bilmeyip de bildim demeyeceksin,
        bilene danışacaksın.
24. Bugünün işini yarına bırakmayacaksın.
25. Kusur görmeyecek, kusur
       aramayacaksın.
26. Güçlüyken affet, zayıfken sabret.
27. Yazgına asi olma.
28. Yaptığın iyiliği unut, yapılan iyiliği
        unutma.
29. Herkes adaletle iş görecek.
30. Her ne edersen et, yargılanacağını her
        daim akılda tut.
31. Milletine yaban kalma. İpeğin iyisine,
        sözün güzeline kanma, onlara
        boyanma.
32. Kağan odur ki adaleti üstün tutsun,
        töreyi yaşatsın. Töre yok olursa İl yok
        olur. İl olmazsa budun kul olur.
33. Ey Türk Oğuz beyleri, ey milletim
        işitin !!!
      " Üstte mavi gök çökmedikçe, altta yağız
        yer delinmedikçe senin ilini ve töreni
        kim bozabilir "

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder