Körfez Savaşları

### **Birinci Körfez Savaşı (1990-1991) – Irak'ın Kuveyt'i İşgali ve Koalisyon Savaşı**

- **Taraflar**: Irak vs. ABD öncülüğündeki 35 ülkelik koalisyon (Birleşmiş Milletler onaylı).  

- **Nedenleri**:  

  - Irak'ın **Kuveyt'i işgal etmesi** (2 Ağustos 1990).  

  - Saddam Hüseyin'in petrol rezervlerini kontrol etmek ve ekonomik sıkıntıları aşmak istemesi.  

  - Kuveyt'in tarihsel olarak Irak'ın bir parçası olduğu iddiası.  

- **Sonuçları**:  

  - **Çöl Fırtınası Operasyonu** (Ocak-Şubat 1991): Koalisyon güçleri, Irak'ı Kuveyt'ten çıkardı.  

  - Irak ağır kayıplar verdi, ancak Saddam iktidarda kaldı.  

  - BM **ambargolar** uyguladı, Irak ekonomisi çöktü.  

  - **Saddam'a karşı ayaklanmalar çıktı: ancak destek göremediler.  

---

### **2.İkinci Körfez Savaşı (2003) – Irak'ın ABD Tarafından İşgali**

- **Taraflar**: ABD ve müttefikleri (İngiltere, Avustralya vb.) vs. Irak.  

- **Nedenleri**:  

  - ABD'nin **kitle imha silahları** iddiası (sonradan asılsız çıktı).  

  - 11 Eylül saldırıları sonrası ABD'nin terörle mücadele politikası.  

  - Saddam rejimini devirme hedefi.  

- **Sonuçları**:  

  - Saddam Hüseyin devrildi ve **2006'da idam edildi**.  

  - Irak'ta **istikrarsızlık** ve mezhep çatışmaları başladı.  

  - **El-Kaide ve IŞİD** gibi örgütler güç kazandı.  

  - ABD, **2011'de çekildi**, ancak iç savaş benzeri çatışmalar devam etti.  

---

### **Genel Sonuçlar**  

1. **Orta Doğu'da Dengeler Değişti**: İran'ın bölgedeki etkisi arttı, ABD'nin müdahaleleri tepki çekti.  

2. **Petrol Politikaları**: Savaşlar, petrol fiyatlarını ve küresel ekonomiyi etkiledi.  

3. **Terör Örgütlerinin Yükselişi**: Irak ve Suriye'deki otorite boşluğu, IŞİD'in ortaya çıkmasına zemin hazırladı.  

4. **İnsani Kriz**: Milyonlarca insan mülteci durumuna düştü.  

Körfez Savaşları, günümüz Orta Doğu politikasının şekillenmesinde kritik rol oynamıştır.