7 Ekim 2019 Pazartesi

Otuz Yıl Savaşları(1618-1648) ve Modern Devlet

İngiltere ve Fransa XII. yüzyıldan itibaren bağımsız hareket etmeye başlamıştır. Kiliseye karşı belli bir mücadele o tarihlerden itibaren artarak devam etmiştir.
XV.yüzyıldan itibaren kiliseye karşı eleştiriler artmaya başlamıştır. Kendisine Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ismini veren Habsburg hanedanı Avrupa'ya hakim olma çabasında Papalığın desteğinde hareket ederken, onun hakimiyetine karşı mücadele edenler ise protestan mezhepleri desteklemişlerdir. XVII. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam eden savaşlarda Habsburglar yenilmiş ve Avrupa'da  politik çoğulculuk kazanmıştır.

Otuz Yıl Savaşlarının Nedenleri

  • Kutsal Roma Germen İmparatorluğu’nun (Habsburg Hanedanı) Avrupa’da tek hakim güç olma isteği.
  • Protestanlık hareketi ve bu harekete destek veren Alman prenslikleri (Saksonya ve Brandenburg gibi)
Protestan:Beş Alman prensi ve on dört şehir, imparatoru protesto etmiş ve bu nedenle Martin Luther’e taraftar olan Hrıstiyanlara “Protestan” denilmiştir.
Otuz Yıl Savaşlarının Gelişimi
  • Almanya’da Kutsal Roma Germen İmparatorluğu ile Protestanlar ve destekçileri arasında mücadele başladı.
  • Zamanla savaşa Fransa, Danimarka, İspanya ve İsveç de katıldı.
  • Tüm Avrupa sefalet içinde kaldı.
  • Savaş zamanla dini nitelikten çıkarak siyasi içerikli bir savaşa dönüştü. (Katolik Fransa’nın Protestan Alman prenslerini desteklemesi bu duruma örnektir.)
  • Alman prensliklerinin Kutsal Roma İmparatorundan desteğini çekmesi ve Danimarka ile İsveç'in anlaşması sonrasında imparatorluğun direnci kırılmış ve barış anlaşmasına yönelmiştir.
  • İspanya ve Fransa ise 1659'a kadar savaşmıştır.








Otuz Yıl Savaşları Sonrası Avrupa Haritası

Otuz Yıl Savaşlarının Sonuçları

  • Otuz Yıl Savaşları Westphalia Antlaşması ile sona ermiştir.
  • Kutsal Roma Germen İmparatorluğu güç kaybetmiştir.
  • Protestanlık ve Kalvenizm tanınmıştır.
  • Modern Devlet Anlayışı doğmuştur.
Westphalia Antlaşması  ve Sonuçları
Bu antlaşma tek bir antlaşmadan ibaret olmayıp iki antlaşmayı içine alan bir antlaşmalar dizisidir(Münster Antlaşması ve Osnabrück Antlaşması ,hatta Pyrenees Antlaşması). Habsburg elçilerinin Fransa ve İsveç’le ayrı ayrı imzaladıkları ikili antlaşmalara verilen genel bir isimdir.

Sonuçları:
1.İlk büyük barış konferansıdır.
2.Sorunlar, din eksenli olmadan ele alınmıştır.
3.Papalık temsilcisi dinlenilmemiş ve antlaşmalara imzası alınmamıştır.
4.Almanya'da Katoliklik,Protestanlık ve Kalvinizm serbest bırakılmıştır.
5.Kutsal Roma İmparatorluğu adını almış olan Alman devleti parçalanmış ve gerilemeye başlamıştır.
6.Fransa ve İngiltere, Avrupa siyasetinde etkin olmaya başlamışlardır.
7.Hollanda,İsviçre ve Portekiz bağımsız olmuştur.
8.Avrupa'da tek imparatorluk projesi çökmüş.Bunun yerini denge politikası almıştır.
9.Modern devletler hukuku doğmuştur.
10.Evrensel devletler, yerini ulusal krallıklara bırakmıştır.

MODERN DEVLET
 Westphalia barışından sonra ortaya çıkmıştır. Kilisenin yerine ülkedeki merkezi otoritenin etkin olması süreciyle oluşmuştur. İngiltere ve İsveç gibi ülkelerde önce ulusal kiliseler, ardından modern devletlere gidiş olmuşken  ,diğerlerinde direk modern devlete geçiş olmuştur.
Modern devletin kuruluşunu hızlandıran etkenler:
1.Coğrafi keşifler
2.İstanbul'un fethiyle topların kaleleri yıkabileceğinin görülmesi
3.Matbaanın etkin kullanımı
4.Kiliseyle ulusal krallıklar arasındaki mücadeleler
Modern devletin unsurları: merkezi ordu ve  merkezî otoritenin koyduğu hukuk kuralları.


1 yorum: