Trablusgarp Savaşı (1911-1912)
Nedenleri
1. İtalya’nın ham madde ve Pazar araması,
2. Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın olması,
3. İtalya’nın Trablusgarp’ın geri bırakıldığını ve Hristiyanlara kötü davranıldığını iddia etmesi,
4. Büyük devletlerin İtalya’yı yanlarına çekmek istemeleri,
5. Osmanlı Devleti’nin bölge ile kara bağlantısının olmaması ve donanmasının yetersiz olması
________________________________________
Trablusgarp’ın İşgali
İtalya, Avrupalı devletlerin onayını aldıktan sonra Osmanlı Devleti’ne bir ültimatom vererek Trablusgarp ve Bingazi’nin boşaltılmasını istemiştir.
Osmanlı Devleti’nin bu isteği kabul etmemesi üzerine İtalya, 28 Eylül 1911’de Trablusgarp’a asker çıkarmıştır.
Başlangıçta hızlı bir ilerleme kaydeden İtalyan ordusu bir süre sonra bölgesel direnişçilerin savunmaları nedeniyle yavaşlamak zorunda kalmıştır.
Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp’ı İtalya’ya bırakmak istememesi üzerine İtalyan donanması, On iki Ada ve Rodos’u işgal ederek savaşın bir an önce bitmesi konusunda Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti, Balkan Savaşları’nın başlaması üzerine barış antlaşması imzalayarak Trablusgarp’taki subaylarını geri çağırmıştır.
Uşi Antlaşması (18 Ekim 1912)
Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya verilecek,
Rodos ve On İki Ada, Balkan Savaşlarının sonuna kadar geçici olarak İtalya’ya bırakılacak,
Trablusgarp ve Bingazi’deki Müslümanlar dini yönden Osmanlı halifesine bağlı olacak,
İtalya, kapitülasyonların kaldırılması konusunda Osmanlı Devleti’ne yardımcı olacak.
Sonuçları :
1. Osmanlı Devleti, kuzey Afrika’daki son toprak parçasını da kaybetmiştir.
2. Yunanistan’ın On İki Ada’yı işgal etme ihtimaline karşılık, On İki Ada geçici olarak İtalya’ya bırakılmıştır.
3. Osmanlı Devleti, halifeliğin siyasi gücünü kullanarak bölge halkıyla dini ve kültürel bağlarını sürdürmek istemiştir.
4. Trablusgarp, Mustafa Kemal’in savaştığı ilk yerdir.
Balkan Savaşları
Balkan Savaşlarının Nedenleri:
1.Rusya’nın Balkan Devletlerini Osmanlı Devletine karşı kışkırtması.
2.Osmanlı Devletinin Trablusgarp Savaşı ile uğraşması.
3.Milliyetçilik fikirleri.
BALKAN SAVAŞLARININ GENEL SONUÇLARI
1. Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki hakimiyeti sona erdi,Ege Adaları ve Makedonya elden çıktı.
2. Birinci Meşrutiyetten beri geçerli olan Osmanlıcılık görüşü önemini yitirdiğinden Türkçülük politikası etkili olmaya başlamıştır.
3. İttihat ve Terakki Cemiyeti yönetimi ele geçirdi[Londra Konferansı devam ederken toplantı halindeki Bakanlar Kurulunu basarak hükümeti ele geçirdiler.(Bab-ı Ali Baskını)]
4. Bugünkü Türk-Bulgar sınırı büyük ölçüde tespit edildi.
5. Yüzbinlerce Türk ,asırlardır yaşadıkları toprakları terk ederek Doğu Trakya ve Anadolu’ya göç ettiler.Yerlerinde kalanlar ise büyük baskı ve zulüm gördü(Batı Trakya Türkleri sorunu-Yunanistan ile olan sorunumuz)
6. Savaş sonrası ,İttihat ve Terakki Partisi yöneticileri ,orduda ıslahat yapılması gerektiğini anladılar.Kara ordusunu ıslah etmek için Almanya’dan subaylar getirildi.(Birinci Dünya savaşında bazı Alman subayları cephelerde görev yapmıştır)Bu durum Osmanlı-Almanya yakınlaşmasını sağlamıştır.
I.BALKAN SAVAŞI:
1. Avrupalı Devletlerin arabuluculuğuyla Londra Anlaşması İmzalandı.(1912)Bu anlaşmaya göre;
A.Osmanlı Devleti Midye-Enez çizgisinin batısında kalan tüm topraklarını kaybetti.
B.Edirne ve Kırklareli elimizden çıktı.
C.Arnavutluk bağımsız oldu
D.Ege adaları elimizden çıktı.
2. Bulgaristan Ege Denizine kıyısı olacak şekilde geniş topraklara sahip olmuş oldu.
3.Balkan Devletleri kendi aralarında anlaşamadıkları için II.Balkan Savaşına yol açtı.
II. BALKAN SAVAŞI:
Birinci Balkan Savaşı sonrasında Osmanlı Devletinin kaybettiği toprakları Balkan Devletleri kendi aralarında paylaşamadı. En büyük payı Bulgaristan’ın aldığını iddia eden diğer Balkan Devletleri Bulgaristan’a savaş açtılar.Bu savaşa Romanya da katıldı.Yunanistan, Romanya,Sırbistan,Karadağ Bulgaristan’la savaşırken Osmanlı Devleti de durumdan yararlandı.Daha önce kaybettiği Edirne ve Kırklareli’mi geri aldı.Avrupalı Devletlerin araya girmesiyle Bükreş Anlaşması imzalandı.
İSTANBUL ANLAŞMASI
Bu anlaşmaya Balkanlarda sınırları kalmadığı için Osmanlı Devleti katılmadı.Osmanlı Devleti Bulgaristan’la İstanbul Anlaşmasını(1913) imzaladı.Bu anlaşmaya göre;
1.Meriç Nehri her iki ülke arasında sınır kabul edildi.(Edirne Osmanlı Devletine kaldı.)
2.Batı Trakya Bulgaristan’a bırakıldı.
ATİNA ANLAŞMASI
Yunanistan’la Atina Anlaşması(1913)imzalandı. Bu anlaşmaya göre; Bozcaada ve Gökçeada dışındaki tüm Ege adaları Yunanistan’a verildi.
1.Dünya Savaşı
1.Dünya Savaşının Nedenleri
1.Ham madde ve sömürge arayışı.
2.İngiltere ve Almanya arasındaki ekonomik rekabet.
3.Silahlanma yarışının hızlanması.
4.Almanyanın İngiltere lehine olan silahlanma dengesini bozması.
5.Fransız ihtilalinin getirdiği milliyettçilik akımının etkisi.
6.Fransızların Alsas-Loren kömür havzası bölgesini Almanlardan geri almak istemesi.
7.Devletlerarası bloklaşma.
8.Avusturya'nın ve Rusya'nın balkanlar üzerindeki çıkarlarının çatışması.
9.Siyasi birliğini geç tamamlayan ve sanayileşen Almanya ve İtalyanın siyasi dengeleri değiştirmesi.
Osmanlı Devletinin 1.Dünya Savaşına Girmesinin Nedenleri
1.Balkan ve Trablusgarp savaşlarında kaybedilen toprakları geri alma düşüncesi
2.Alman hayranlığı ve Almanya’nın savaşı kesin kazanacağına inanılması
3.Almanyanın İngiltere,Fransa ve Rusya’nın sömürgelerinde yaşayan Müslümanları Osmanlı aracılığıyla ayaklandırarak zayıflatma isteği
4.Almanyanın Osmanlı Devletinin stratejik konumundan ( boğazlar ve Süveyş Kanalına yakınlık) yararlanma isteği
5.Goben(Yavuz),Breslav(Midilli) zırhlı gemilerinin Rus limanlarını topa tutması.( Osmanlıyı bizzat savaşa sokan olay)
1 Dünya Savaşına Katılan Devletler
1. Dünya Savaşı İttifak Devletleri: Almanya, Avusturya-Macaristan imparatorluğu, İtalya (1915'e kadar), Bulgaristan, Osmanlı Devleti
1. Dünya Savaşı İtilaf Devletleri: İngiltere, Rusya, Fransa, İtalya (1915'ten sonra), Sırbistan, Japonya, Romanya, Portekiz, ABD, Brezilya, Yunanistan.
Osmanlı Devletinin 1.Dünya Savaşında Savaştığı Cepheler
Kafkasya Cephesi (1914-1918), Rusyaya karşı.Sina ve Filistin Cephesi (1914-1918), İngiltereye karşı.Irak Cephesi (1914-1918), İngiltereye karşı.Hicaz-Yemen Cephesi(1914-1916) İngiltereye karşıÇanakkale Cephesi (1915), İngiltereye ve Fransaya karşıGaliçya Cephesi(1914),Rusya karşı Makedonya Cephesi(1915-1918),İttifak Devletlerine karşı
1.Dünya Savaşının Sonunda İmzalanan Ateşkes Antlaşmaları
Bulgaristan : Sofya Ateşkes Antlaşması (29 Eylül 1918)
Osmanlı Devleti : Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918)
Avusturya-Macaristan :Villa Gusti Ateşkes Antlaşması (3 Kasım 1918)
Almanya :Rethondes Ateşkes Antlaşması (11 Kasım 1918)
1. Dünya Savaşının Sonuçları:
1.Avrupa ve Asya'da devletlerarası dengeler bozulmuş,
2.Osmanlı.Avusturya-Macaristan imparatorluğu ve Rusya tarihe karıştı.
3.Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya ve Macaristan kuruldu.
4.Yeni siyasi rejimler ortaya çıktı.
5.Yenilen devletlerin imzaladığı ağır antlaşmalar 2. dünya savaşına ortam hazırladı.
6.Sömürgecilik isim değiştirerek "mandacılık" adı altında devam etti
7.ABD, bu savaştan sonra Avrupa politikasına karışmaya başladı.
8.Cemiyet-i Akvam(Milletler Cemiyeti) kuruldu.
Not:I. Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanacak barış antlaşmalarının maddeleri Paris Barış Konferansı’nda belirlendi.
I. Dünya Savaşı’nı Bitiren Barış Antlaşmaları
Almanya : Versay Antlaşması (28 Haziran 1919)
Avusturya :Sen Germen Barışı(10 Eylül 1919)
Macaristan : Triyanon Antlaşması (6 Haziran 1920)
Bulgaristan : Nöyyi Antlaşması (27 Kasım 1919)
Osmanlı Devleti : Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920)
Nedenleri
1. İtalya’nın ham madde ve Pazar araması,
2. Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın olması,
3. İtalya’nın Trablusgarp’ın geri bırakıldığını ve Hristiyanlara kötü davranıldığını iddia etmesi,
4. Büyük devletlerin İtalya’yı yanlarına çekmek istemeleri,
5. Osmanlı Devleti’nin bölge ile kara bağlantısının olmaması ve donanmasının yetersiz olması
________________________________________
Trablusgarp’ın İşgali
İtalya, Avrupalı devletlerin onayını aldıktan sonra Osmanlı Devleti’ne bir ültimatom vererek Trablusgarp ve Bingazi’nin boşaltılmasını istemiştir.
Osmanlı Devleti’nin bu isteği kabul etmemesi üzerine İtalya, 28 Eylül 1911’de Trablusgarp’a asker çıkarmıştır.
Başlangıçta hızlı bir ilerleme kaydeden İtalyan ordusu bir süre sonra bölgesel direnişçilerin savunmaları nedeniyle yavaşlamak zorunda kalmıştır.
Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp’ı İtalya’ya bırakmak istememesi üzerine İtalyan donanması, On iki Ada ve Rodos’u işgal ederek savaşın bir an önce bitmesi konusunda Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti, Balkan Savaşları’nın başlaması üzerine barış antlaşması imzalayarak Trablusgarp’taki subaylarını geri çağırmıştır.
Uşi Antlaşması (18 Ekim 1912)
Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya verilecek,
Rodos ve On İki Ada, Balkan Savaşlarının sonuna kadar geçici olarak İtalya’ya bırakılacak,
Trablusgarp ve Bingazi’deki Müslümanlar dini yönden Osmanlı halifesine bağlı olacak,
İtalya, kapitülasyonların kaldırılması konusunda Osmanlı Devleti’ne yardımcı olacak.
Sonuçları :
1. Osmanlı Devleti, kuzey Afrika’daki son toprak parçasını da kaybetmiştir.
2. Yunanistan’ın On İki Ada’yı işgal etme ihtimaline karşılık, On İki Ada geçici olarak İtalya’ya bırakılmıştır.
3. Osmanlı Devleti, halifeliğin siyasi gücünü kullanarak bölge halkıyla dini ve kültürel bağlarını sürdürmek istemiştir.
4. Trablusgarp, Mustafa Kemal’in savaştığı ilk yerdir.
Balkan Savaşları
Balkan Savaşlarının Nedenleri:
1.Rusya’nın Balkan Devletlerini Osmanlı Devletine karşı kışkırtması.
2.Osmanlı Devletinin Trablusgarp Savaşı ile uğraşması.
3.Milliyetçilik fikirleri.
BALKAN SAVAŞLARININ GENEL SONUÇLARI
1. Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki hakimiyeti sona erdi,Ege Adaları ve Makedonya elden çıktı.
2. Birinci Meşrutiyetten beri geçerli olan Osmanlıcılık görüşü önemini yitirdiğinden Türkçülük politikası etkili olmaya başlamıştır.
3. İttihat ve Terakki Cemiyeti yönetimi ele geçirdi[Londra Konferansı devam ederken toplantı halindeki Bakanlar Kurulunu basarak hükümeti ele geçirdiler.(Bab-ı Ali Baskını)]
4. Bugünkü Türk-Bulgar sınırı büyük ölçüde tespit edildi.
5. Yüzbinlerce Türk ,asırlardır yaşadıkları toprakları terk ederek Doğu Trakya ve Anadolu’ya göç ettiler.Yerlerinde kalanlar ise büyük baskı ve zulüm gördü(Batı Trakya Türkleri sorunu-Yunanistan ile olan sorunumuz)
6. Savaş sonrası ,İttihat ve Terakki Partisi yöneticileri ,orduda ıslahat yapılması gerektiğini anladılar.Kara ordusunu ıslah etmek için Almanya’dan subaylar getirildi.(Birinci Dünya savaşında bazı Alman subayları cephelerde görev yapmıştır)Bu durum Osmanlı-Almanya yakınlaşmasını sağlamıştır.
I.BALKAN SAVAŞI:
1. Avrupalı Devletlerin arabuluculuğuyla Londra Anlaşması İmzalandı.(1912)Bu anlaşmaya göre;
A.Osmanlı Devleti Midye-Enez çizgisinin batısında kalan tüm topraklarını kaybetti.
B.Edirne ve Kırklareli elimizden çıktı.
C.Arnavutluk bağımsız oldu
D.Ege adaları elimizden çıktı.
2. Bulgaristan Ege Denizine kıyısı olacak şekilde geniş topraklara sahip olmuş oldu.
3.Balkan Devletleri kendi aralarında anlaşamadıkları için II.Balkan Savaşına yol açtı.
II. BALKAN SAVAŞI:
Birinci Balkan Savaşı sonrasında Osmanlı Devletinin kaybettiği toprakları Balkan Devletleri kendi aralarında paylaşamadı. En büyük payı Bulgaristan’ın aldığını iddia eden diğer Balkan Devletleri Bulgaristan’a savaş açtılar.Bu savaşa Romanya da katıldı.Yunanistan, Romanya,Sırbistan,Karadağ Bulgaristan’la savaşırken Osmanlı Devleti de durumdan yararlandı.Daha önce kaybettiği Edirne ve Kırklareli’mi geri aldı.Avrupalı Devletlerin araya girmesiyle Bükreş Anlaşması imzalandı.
İSTANBUL ANLAŞMASI
Bu anlaşmaya Balkanlarda sınırları kalmadığı için Osmanlı Devleti katılmadı.Osmanlı Devleti Bulgaristan’la İstanbul Anlaşmasını(1913) imzaladı.Bu anlaşmaya göre;
1.Meriç Nehri her iki ülke arasında sınır kabul edildi.(Edirne Osmanlı Devletine kaldı.)
2.Batı Trakya Bulgaristan’a bırakıldı.
ATİNA ANLAŞMASI
Yunanistan’la Atina Anlaşması(1913)imzalandı. Bu anlaşmaya göre; Bozcaada ve Gökçeada dışındaki tüm Ege adaları Yunanistan’a verildi.
1.Dünya Savaşı
1.Dünya Savaşının Nedenleri
1.Ham madde ve sömürge arayışı.
2.İngiltere ve Almanya arasındaki ekonomik rekabet.
3.Silahlanma yarışının hızlanması.
4.Almanyanın İngiltere lehine olan silahlanma dengesini bozması.
5.Fransız ihtilalinin getirdiği milliyettçilik akımının etkisi.
6.Fransızların Alsas-Loren kömür havzası bölgesini Almanlardan geri almak istemesi.
7.Devletlerarası bloklaşma.
8.Avusturya'nın ve Rusya'nın balkanlar üzerindeki çıkarlarının çatışması.
9.Siyasi birliğini geç tamamlayan ve sanayileşen Almanya ve İtalyanın siyasi dengeleri değiştirmesi.
Osmanlı Devletinin 1.Dünya Savaşına Girmesinin Nedenleri
1.Balkan ve Trablusgarp savaşlarında kaybedilen toprakları geri alma düşüncesi
2.Alman hayranlığı ve Almanya’nın savaşı kesin kazanacağına inanılması
3.Almanyanın İngiltere,Fransa ve Rusya’nın sömürgelerinde yaşayan Müslümanları Osmanlı aracılığıyla ayaklandırarak zayıflatma isteği
4.Almanyanın Osmanlı Devletinin stratejik konumundan ( boğazlar ve Süveyş Kanalına yakınlık) yararlanma isteği
5.Goben(Yavuz),Breslav(Midilli) zırhlı gemilerinin Rus limanlarını topa tutması.( Osmanlıyı bizzat savaşa sokan olay)
1 Dünya Savaşına Katılan Devletler
1. Dünya Savaşı İttifak Devletleri: Almanya, Avusturya-Macaristan imparatorluğu, İtalya (1915'e kadar), Bulgaristan, Osmanlı Devleti
1. Dünya Savaşı İtilaf Devletleri: İngiltere, Rusya, Fransa, İtalya (1915'ten sonra), Sırbistan, Japonya, Romanya, Portekiz, ABD, Brezilya, Yunanistan.
Osmanlı Devletinin 1.Dünya Savaşında Savaştığı Cepheler
Kafkasya Cephesi (1914-1918), Rusyaya karşı.Sina ve Filistin Cephesi (1914-1918), İngiltereye karşı.Irak Cephesi (1914-1918), İngiltereye karşı.Hicaz-Yemen Cephesi(1914-1916) İngiltereye karşıÇanakkale Cephesi (1915), İngiltereye ve Fransaya karşıGaliçya Cephesi(1914),Rusya karşı Makedonya Cephesi(1915-1918),İttifak Devletlerine karşı
1.Dünya Savaşının Sonunda İmzalanan Ateşkes Antlaşmaları
Bulgaristan : Sofya Ateşkes Antlaşması (29 Eylül 1918)
Osmanlı Devleti : Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918)
Avusturya-Macaristan :Villa Gusti Ateşkes Antlaşması (3 Kasım 1918)
Almanya :Rethondes Ateşkes Antlaşması (11 Kasım 1918)
1. Dünya Savaşının Sonuçları:
1.Avrupa ve Asya'da devletlerarası dengeler bozulmuş,
2.Osmanlı.Avusturya-Macaristan imparatorluğu ve Rusya tarihe karıştı.
3.Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya ve Macaristan kuruldu.
4.Yeni siyasi rejimler ortaya çıktı.
5.Yenilen devletlerin imzaladığı ağır antlaşmalar 2. dünya savaşına ortam hazırladı.
6.Sömürgecilik isim değiştirerek "mandacılık" adı altında devam etti
7.ABD, bu savaştan sonra Avrupa politikasına karışmaya başladı.
8.Cemiyet-i Akvam(Milletler Cemiyeti) kuruldu.
Not:I. Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanacak barış antlaşmalarının maddeleri Paris Barış Konferansı’nda belirlendi.
I. Dünya Savaşı’nı Bitiren Barış Antlaşmaları
Almanya : Versay Antlaşması (28 Haziran 1919)
Avusturya :Sen Germen Barışı(10 Eylül 1919)
Macaristan : Triyanon Antlaşması (6 Haziran 1920)
Bulgaristan : Nöyyi Antlaşması (27 Kasım 1919)
Osmanlı Devleti : Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder