9 Mart 2021 Salı

1.Dünya Savaşı Sonunda İngiltere



 İngiltere'nin  Almanya'yla bir savaşa ilişkin korkuları 1914 yılında Birinci Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla gerçeğe dönüştü. Zira İngiltere dünya güç dengesindeki yerinin bir gün Almanya tarafından sarsılabileceğini  ve her ne pahasına olursa olsun bunun önüne geçmesi gerektiğini düşünüyordu.  Bunun için de  Almanya ve müttefiklerine karşı savaş ilan ettiğinde , koloni ve dominyonlara da özgürlük yolunu açabilecek bazı ödünleri kapsamaktaydı. Bunun karşılığında Almanya karşısında kendisini muazzam güçlü hale getirecekti.

 Dominyonlara verilen sözler üzerine onların ordularında bulunan 2.5 milyon askerin savaşa katılmasının yanı sıra kraliyet kolonilerine verilen sözler karşılığında  de binlerce gönüllü savaşta yer aldı. Bu taktik sonucunda Almanya'nın Afrika'daki denizaşırı kolonilerinin çoğu kısa süre içinde işgal edildi, Pasifik'teyse Avustralya ve Yeni Zelanda dominyonları Alman Yeni Ginesi ve Samoa'yı işgal etti. Osmanlı İmparatorluğu'na karşı 1915 yılında Çanakkale Savaşı'nda Avustralya, Newfoundland(Kanada'da bir eyalet olup o zamanlar bir dominyondu) ve Yeni Zelanda'dan gelen birliklerin burda beraber  verilen sözler karşılığında  savaşmaları ve başarıları bu bölgelerdeki ulusal bilinç üzerinde önemli bir etki oluşturdu ve Avustralya'yla Yeni Zelanda'nın kolonilikten bağımsızlığa geçiş süreçlerinde önemli bir dönüm noktası oluşturdu. Bu iki ülkede bu olay halen Anzac Günü adı verilen özel bir günde anılmaktadır. Kanadalılar ise Vimy Ridge Muharebesi'ne benzer bir bakış açısıyla yaklaşmaktadırlar. Dominyonların savaşa olan önemli katkısı 1917 yılında Britanya başbakanı David Lloyd George'un dominyon başbakanlarını 1917 yılında emperyal politikaları düzenlemek için toplanan Emperyal Savaş Kabinesi'ne çağırmasıyla hükûmet tarafından da onaylanmış oldu. Dominyonların kendilerine güvenleri gelmiş ve özgüvenleri artmış oldu. 

İngiltere, 1919 yılında imzalanan Versailles Antlaşması'yla imparatorluğa eklenen 4,700,000 kilometrekarelik toprak ve 13 milyonluk nüfus ile en geniş sınırlarına ulaşmış oldu. Ancak bu savaşta kullandığı maddi kaynakları çok olduğu   gibi dominyon kolonilerine bağımsızlık yolunun açılmasıyla "mağluptur bu yolda  galip" konumuna düşmüş oldu. Özellikle bu savaşı ABD sayesinde kazanması, İngiltere'nin dünya üzerindeki yerini yavaş yavaş ABD ye bırakmasının ilk adımı olmuş oldu. 

Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu'nun kolonileri İtilaf Devletleri arasında Milletler Cemiyeti mandaları olarak paylaştırıldı. İngiltere, Filistin, Ürdün, Irak, Kamerun'un bazı bölgeleri, Togo ve Tanganyika'yı aldı. Dominyonlara da kendi mandaları verildi: Güney Afrika Birliği Güney Batı Afrika'yı (günümüzde Namibya), Avustralya Alman Yeni Ginesi'ni ve Yeni Zelanda Batı Samoa'yı aldı. Nauru ise Britanya ve Pasifik'teki iki dominyonun ortak mandası yapıldı.


    Wikipedia'dan yararlanarak hazırladım.


 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder