Navarin Baskını

 

Padişah II. Mahmut yönetimi döneminde olan bu facia Navarin Baskını olarak adlandırıldığı gibi Navarin Faciası olarak da isimlendirilmiştir. 

Navarin Deniz Muharebesi, Osmanlı, Cezayir ve Mısır donanmalarıyla, birlikte hareket eden Britanyalı, Fransız ve Rus donanmaları arasında, 20 Ekim 1827 tarihinde geçmiş olan bir deniz muharebesidir. Bu muharebe Osmanlı tarihinde Navarin Olayı, Navarin Baskını veya Navarin Faciası adlarıyla da geçmektedir.

İngiliz-Fransız-Rus Müttefik kuvvetleri Yunan ayrılıkçılar isyanını bastırmaya çalışan Osmanlı ve Mısır kuvvetlerini bir hile olan dostça geldik yalanıyla yanaşıp yakınca  Yunanlılar Savaşta yenildikleri halde Osmanlı onların ayrılmasını kabul etmek zorunda kalmıştır. 

İngiltere, Rusya ve Fransa aralarında bir antlaşma yaparak Yunanistan'a bağımsızlık verilmesini istediler. Sultan II. Mahmut'un bu isteği reddetmesi üzerine Baltık Denizi'ne açılan Rus donanmasından bir filo, İngilizlerle birleşip, Akdeniz'e girdi. Rus-İngiliz gemilerine Fransız filosu da katıldı. İngiliz amirali Codrington kumandasındaki Fransa, İngiltere, Rusya müttefik donanması, Mısır'daki Kavalalı İbrahim Paşa kuvvetlerine karşı deniz harekâtı başlattı. Mora İsyanında, Osmanlı ve Mısır gemileri Navarin limanında bulunuyordu. Müttefik donanması, Navarin Limanını kuşattı. Amiral Codrington, müttefikler adına, Osmanlı ve Mısır askerlerinin Yunanistan'dan çekilmesini istedi. Kabul edilmedi. Navarin'in açıklarındaki müttefik donanması, gayelerinin savaş olmadığını ileri sürerek, limana girmek istediler. Müttefiklerin toplam 22 savaş gemisi vardı fakat bunların çoğu büyük savaş gemisiydi (müttefik donanmasında büyük kalibre toplu 10 tane zırhlı ve 10 fırkateyn buna karşı Osmanlı'nın küçük kalibre toplu 3 zırhlısı ve 17 fırkateyni vardı ve Osmanlı donanmasının geri kalanı küçük gemilerden (korvet ve yelkenli) oluşuyordu). Ayrıca müttefik gemilerinin kaptanları ve mürettebatları Napolyon Savaşları'nda muharebe alanında önemli tecrübeler edinmişlerdi.[1] Osmanlı-Mısır kuvvetleri ise 78[1] savaş gemisi (nakliye gemileri sayılmazsa) başka kaynaklara göre 60[2] gemi veya 36[3] gemi olarak veriliyor. 20 Ekim'de dostane bir havayla Navarin Limanı'na girdiler.

  Devrin Osmanlı Devlet adamları, aydınları ve komutanları batının iyi niyetliliğine ve sözlerine bir çocuk saflığıyla inandıkları için hiçbir kuşkuya kapılmayıp onların yanaşmasına izin verdiler. Öyle ki bu yüzden Osmanlı donanması, tarafsız bir denizde müttefik donanmasına geçiş yeri bırakmak amacıyla limanın sadece bir tarafına yığılmıştı. Böylece gerçekte çok kolay ve açık bir hedef haline gelmişti. Limanın çıkışında üç devletin donanması durduğu halde onlara karşı hiçbir çatışma düşüncesi ve hazırlığı içinde değildi. Hatta Batı Jayranı Başkomutan İbrahim Paşa da Navarin'deki karargâhını terk ederek Peleponez'deki ordularını denetlemeye gitmişti.

 Osmanlı ve Mısır gemileri yarım çember şeklinde birbirine rampa etmiş, üç sıra halindeydiler. Limana giren müttefik gemileri, savaş için bahane aramaya başladılar. Ateş gemisinin başka yere alınmasını istediler. Kabul edilmeyince, Mısır gemilerinden kendilerine ateş açıldığını ileri sürerek, savaşı başlattılar. Müttefik gemilerinin ani ateşi üç saat devam etti.Osmanlı- Mısır donanmasından 60 kadar gemi dört saat içinde yok olmuştu. 6000 kadar Türk ve Mısırlı asker öldü ve 4000 kadarı da yaralandı. 12 İngiliz, 8 Rus ve 7 Fransız gemisinden oluşan ve 1298 topu, 17500 askeri bulunan üç devletin asker kaybı ise sadece birkaç yüz civarındaydı ve gemi kayıpları yoktu.