Osmanlı Devleti Tarihi Kronolojisi

     Dersimiz Tarih Pro İndir

#osmanlı #kronoloji #osmanlitarihi


Osmanlı Devleti Tarihi Kronolojisi





Osmanlı Devleti Kronolojisi, Krolonojik Osmanlı Tarihi Önemli


1299 – Söğüt’de Osmanlı’nın Osman Gazi tarafından kurulması


1300 – Yondhisar ve Yenişehir kalelerin fethi.


1300 – Yenişehir’in başşehir yapılması.


1302 – Koyunhisar Muharebesi Osman’ın bölgede lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu (Devlet-i Aliyye, Halil İnalcık)


1302 – Köprühisar’ın Fethi


1303 – İznik Kuşatması


1303 – Marmaracık Kalesi’nin Fethi


1306 – Dinboz Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kalelerinin fethi.


1306 – İlk askeri antlaşma


1307 – İznik’in sıkıştırılması ve Yalova akını.


1308 – Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut Alp’in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim alındı.


1308 – İmralı Adası’nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası’na dayanmaları.


1308 – Koçhisar’ın Fethi


1313 – Harmankaya Tekfuru Köse Mihail’in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması.


1320 – Osman Gazi’nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu Orhan Bey yönetimi ele aldı.


1321 – Mudanya’nın fethi


1324 – Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı’nın fethi.


1326 – Orhan Gazi’nin tahta geçişi


1326 – Bursa’nın Osmanlılar tarafından alınışı


1331 – İznik’in Osmanlılar tarafından alınışı


1331 – İlk Osmanlı medresesinin İznik’te Orhan Gazi tarafından kurulması


1334 – Karesi Beyliği’nin ilhakı


1337 – Kocaeli’nin Fethi


1345 – karesi beyliğinin Osmanlı`lara katılması


1346 – Orhan Gazi’nin Kantakuzenos’un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı


1349 -1352 – Bizans’a yardım için Süleyman Paşa’nın Rumeli’ye geçişi ve Çimpe Kalesi’nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı


1352 – Osmanlılar’ın Cenevizliler’e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri


1353 – Çimpe Kalesi’nin Osmanlılar tarafından alınışı


1354 – Gelibolu’nun Osmanlılar tarafından alınışı


1361 – Edirne’nin fethi


1361 – Edirne’nin başkent oluşu


1362 – Orhan Gazi’nin vefatı ve 1. Murat’ın tahta çıkışı


1362 – İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri


1362 – Kadıaskerliğin teşkili


1363 – Pençik Kanununun çıkışı


1364 – Sırpsındığı Savaşı


1366 – Gelibolu’nun Osmanlıların elinden çıkışı


1371 – Çirmen Savaşı


1376 – Bulgar Krallığı’nın Osmanlı hakimiyetini kabulü


1377 – Gelibolu’nun Osmanlılar’a iadesi


1385-1386 – Niş ve Sofya’nın Osmanlılar tarafından alınışı


1388 – Ploşnik Muharebesi ve Balkan ittifakının teşekkülü


1389 – 1. Kosova Savaşı


1389 – 1. Murat’ın ölümü, Yıldırım Bayezid’in tahta geçişi


1390 – Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı


1390 – Karaman Seferi, Konya’nın kuşatılması


1390 – Gelibolu Tersanesi’nin inşası


1391 – İstanbul’un kuşatılması


1391 – Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul etmiştir.


1392 – Üsküp’ün fethi


1392 – Candaroğulları Beyliği’nin Osmanlı topraklarına katılması.


1392 – Hamitoğulları Beyliği’nin Osmanlı topraklarına katılması.


1392 – Kırkdilim Muharebesi


1392 – İşkodra’nın fethi


1393 – Amasya’nın fethi


1393 – Tırnova’nın fethi Böylece siyasi anlamda devam eden Bulgar krallığı tümüyle kaldırılarak Bulgaristan’ın tamamı ele geçirildi


1395 – Anadolu Hisarı’nın inşa edilmesi.


1396 – Niğbolu Savaşı


1397-1398 – Karaman Beylerbeyliği’nin Osmanlı hakimiyetini kabulü


1398 – Kadı Burhaneddin’in ölümü


1398 – Karadeniz beyliklerinin ilhakı


1400 – Bursa’da 1. Bayezid tarafından Ulu Cami’nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü’ş-şifa’sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi


1402 – Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid’in esir düşmesi


1402 – 1413 – Fetret Devri, iç karışıklıklar


1409 – Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı’nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü’n-Necat adlı eserin yazılışı


1411 – 1. Mehmed’in tahta çıkışı
Sultan 1. Mehmed


1413 – 1. Mehmed’in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu


1416 – Şeyh Bedreddin isyanı


1416 – Macaristan Seferi


1417 – Avlonya’nın fethi


1418-1420 – Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı


1419-1424 – Bursa’da Hacı İvaz’a 1. Mehmed tarafından Yeşil Cami’nin yaptırılması


1421 – Çelebi Mehmed’in ölümü ve 2.. Murad’ın tahta geçişi


1422 – Mustafa Çelebi’nin (Düzme) bertarafı


1422 – Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması


1425 – Molla Fenari’nın ilk Şeyhülislam olarak tayini


1425 -1426 – Tekeoğulları Beyliği’nin topraklarının Osmanlılara geçmesi


1427-1428 – Germiyanoğulları Beyliği’nin topraklarının Osmanlılara geçmesi


1430 – Selanik’in Fethi


1432 – Fatih Sultan Mehmed’in doğumu


1434 – Edirne’de 2.. Murad tarafından Muradiye Camii’nin yaptırılması


1439 – Semendire’nin Osmanlılar tarafından alınışı


1444 – 2. Murat’ın tahttan çekilişi, 2. Mehmed’in tahta geçişi ve Varna Savaşı
Sultan 2. Mehmed


1444 – 2. Murat’ın tahttan çekilişi, 2. Mehmed’in tahta geçişi ve Varna Savaşı


1445 – 2. Mehmed’in tahttan çekilişi ve 2. Murad’ın ikinci defa geçişi


2. Mehmed İstanbul’u Fethederken (1453)


Sultan 2. Mehmed (1480)


1447 – Edirne’de 2. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii’nin yaptırılması


1448 – 2. Kosova Savaşı


1451 – 2. Murad’ın ölümü ve 2. Mehmed’in ikinci defa tahta geçişi


1453 – İstanbul’un fethi, Ayasofya’nın camiye çevrilmesi


1453 – Enez’in Fethi


1454 – 2. Mehmed’in Birinci Sırbistan Seferi


1455 – 2. Mehmed’in İkinci Sırbistan Seferi


1455 – Boğdan Voyvodalığı’nın Osmanlı’ya bağlılığını bildirmesi


1456 – 2. Mehmed’in Üçüncü Sırbistan Seferi, Belgrad kuşatmasının başarısız olması


1458 – 2. Mehmed’in Birinci Mora Seferi, Atina’nın Fethi


1459 – 2. Mehmed’in Dördüncü Sırbistan Seferi, Başkent Semendire’nin Fethi ve Sırbistan’ın tamamen ilhakı


1460 – 2. Mehmed’in İkinci Mora Seferi, Mora’nın Fethi


1461 – Trabzon Rum İmparatorluğu’nun Osmanlılar tarafından yıkılışı


1461 – Candaroğulları Beyliği’nin ilhakı


1461 – Cenevizlilerden Amasra’nın alınışı


1462 – 2. Mehmed’in Eflak Seferi, Eflak’ın tekrar Osmanlı idaresine girmesi


1463 – Osmanlı-Venedik Savaşı’nın başlaması


1463 -1470 – İstanbul’da Fatih Külliyesi’nin inşaası


1463 – 2. Mehmed’in Birinci Bosna Seferi, Bosna’nın Fethi


1464 – 2. Mehmed’in İkinci Bosna Seferi, Bosna’nın fethinin tamamlanması


1466 – 2. Mehmed’in Karaman seferi


1466 – 2. Mehmed’in Birinci Arnavut Seferi


1467 – 2. Mehmed’in İkinci Arnavut Seferi


1468 – Karamanoğulları Beyliği’nin Osmanlılar tarafından yıkılışı


1468 – 2. Mehmed tarafından İstanbul’da Topkapı Sarayı’nın tesisi


1470 – Eğriboz’un Fethi, Ağrıboz adasının fethi


1470 – Kıreli Muharebesi, Akkoyunlular’a karşı zafer


1473 – Otlukbeli Savaşı’nda Akkoyunlu ordusuna karşı zafer


1475 – Kefe ve Azak’ın Cenevizlilerden alınışı


1475 – Kırım hanı Mengli Giray Han’ın Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım’ın Osmanlı’ya bağlanması


1475 – Başarısız Boğdan seferi


1476 – Boğdan seferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı


1478 – 2. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi


1478 – 2. Mehmed’in Üçüncü Arnavut Seferi seferi, Arnavutluğun tamamen fethi


1479 – Korfu hariç tüm İyonya adalarının fethi


1479 – Osmanlı-Venedik Antlaşması ile Fatih’in Venedikliler’e Trabzon ve Kefe’de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi


1480 – Otranto Seferi


1480 – Başarısız Rodos Kuşatması


1480 – Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması


1481 – Mısır seferine çıkan 2.Mehmed’in ölümü ve 2. Bayezid’in tahta çıkışı
Sultan 2. Bayezid


1481 – Mısır seferine çıkan 2.Mehmed’in ölümü ve 2. Bayezid’in tahta çıkışı


1481 – 100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi


1482 – Cem Sultan’ın mağlubiyeti, Rodos’a ilticası


1483 – Morova Seferi ve Hersek’in ilhakı


1484 – Boğdan Seferi ve Kili ile Akkirman’ın fethi


1485 – Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması


1486 – Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, 2. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)


1488 – 2. Bayezid tarafından Edirne’de Bayezid Darü’ş-şifası’nın yapımı


1489 – Memlüklere karşı toprak kaybı


1491 – Osmanlı-Memlük Barışı


1492 – Macar Seferi


1492 – İspanya’dan çıkarılan Yahudiler’in de Osmanlı Devleti’nin himayesine girmesi


1494 – Şehzade Süleyman’ın doğumu


1495 – Macarlarla mütareke, Cem Sultan’ın ölümü


1497 – İlk Rus elçisinin İstanbul’a gelişi


1498 – Lehistan Seferleri


1499 – Venedik Harbi


1500 – Modon, Navarin ve Koron’un alınışı


1502 – Venedikle sulh


1508 – Çaul seferi


1509 – Diu seferi


1511 – Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi


1512 – 2. Bayezid’in tahttan çekilişi, 1. Selim’in tahta geçişi
Sultan 1. Selim


1512 – 2. Bayezid’in tahttan çekilişi, 1. Selim’in tahta geçişi


1514 – Çaldıran Savaşı, Tebriz’e giriş


1516 – Mısır Seferi ve Mercidabık Savaşı


1517 – Ridaniye Savaşı ve Kahire’ye giriş


1517 – Haremeyn’in himaye altına alınması


1517 – Piri Reis’in Mısır’da Yavuz Sultan Selim’e ilk dünya haritasını sunması


1519 – Celali isyanları


1519 – Cezayir’in iltihakı


1520 – 1. Selim’in vefatı, 1. Süleyman’ın tahta geçişi
Kanuni Sultan Süleyman (1. Süleyman)


1520 – 1. Selim’in vefatı, 1. Süleyman’ın tahta geçişi


1521 – Belgrad’ın fethi


1521 – Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması


1522 – Kanuni Sultan Süleyman’ın validesi, Yavuz Sultan Selim’in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa’da bimaristan inşa edilmesi


1522 – Rodos’un fethi


1524 – Mısır’da Hain Ahmed Paşa isyanı, Kazan Hanlığı’nın Osmanlı’ya tabiiyeti


1525 – İlk Fransız elçisi İstanbul’da


1526 – Mohaç Muharebesi


1527 – Bosna’nın fethi’nin tamamlanması


1528 – Pîrî Reis’in 1. Süleyman’a ikinci dünya haritasını takdim etmesi


1529 – Viyana kuşatması, Budin’in geri alınışı, Barbaros Hayreddin Paşa’nın Marsilya’ya çıkması


1532 – Alman Seferi, Kanuni’nin Graz’ı fethi


1533 – Osmanlı Almanya arasında İstanbul Antlaşması


1533-1534 – Barbaros’un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği’ne tayini


1534 – Osmanlı-İran Savaşı’nin açılışı, Tebriz’e ikinci defa giriş ve Bağdat’ın alınışı


1534 – Şeyhülislam İbn-i Kemal’in ölümü


1535 – Tunus’un kaybedilişi


1536 – Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi


1536 – Veziriazam İbrahim Paşa’nın idamı


1537 – Körsof-Avlonya seferi


1537 – Avusturyalılara ve Macarlara karşı Vertizo Zaferi


1538 – Preveze Zaferi


1538 – Hadım Süleyman Paşa’nın Hint Seferi, Aden ve Hadramut’un alınışı


1540 – Venedik ahidnamesindeki Karadeniz’de ticaret imtiyazının kaldırılması


1541 – Budin’in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması


1543 – Estergon ve Szekesfehervar’ın fethi


1547 – İstanbul Antlaşması


1547 – Avusturyalılar’a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması


1548 – 1534-1555 Osmanlı-İran Savaşı


1550 – Süleymaniye Külliyesi’nin inşaası


1551 – Trablus Kuşatması


1554 – Piri Reis’in ölümü


1553 – Fransa ile İstanbul Antlaşması ve Fransa’nın Alman tehdidine karşı himaye altına alınması


1553 – 1554 – Turgut Reis’in Akdeniz seferi, Korsika’yı fethi


1553 – 1554 – Nahcıvan Seferi


1555 – İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması


1555 – Kanem-Bornu devletiyle ticaret antlaşması


1557 – Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas’ın fethi


1559 – Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid’in yenilerek İran’a sığınması


1560 – Cerbe Savaşı’nda Osmanlı Donanmasının İspanyollara karşı zafer kazanması


1562 – Osmanlı Almanya arasında 1547 antlaşmasının yenilenmesi


1565 – Başarısız Malta kuşatması


1565 – 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi


1566 – Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, 2. Selim’in tahta geçişi
Sultan 2. Selim


1566 – Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, 2. Selim’in tahta geçişi


1566 – Sakız adası’nın fethi


1567 – Yemen isyanı


1568 – Osmanlı ve Almanya arasındaki antlaşmanın tekrar yenilenmesi


1568 – yeniden Yemen’in fethi


1569 – Astarhan seferi


1569 – Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi


1570 – Kıbrıs Seferi


1571 – Kırım Hanı 1.Devlet Giray’ın Moskova’yı fethi


1571 – İnebahtı hezimeti, Kıbrıs’ın fethi.


1573 – Lehistan’ın himaye altına alınışı


1574 – Tunus’un Fethi


1574 – 2. Selim’in vefatı ve 3. Murad’ın tahta geçişi


1575 – Edirne’de Mimar Sinan eliyle 2. Selim için Selimiye Camii’nin inşası


1576 – Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti’ne bağlılığını bildirmesi


1577 – Takiyüddin’in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru’r-Rasadü’l-Cedid’de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi


1578 – Osmanlı-İran Savaşı’nın başlaması


1578 – Vadi’üs-seyl Savaşı ve Fas’ın himaye altına alınması


1579 – Hazar Denizi’nde Osmanlı deniz kuvvetlerinin kuruluşu


1580 – İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi


1580 – İstanbul Rasathanesi’nin donanmayla topa tutularak yıktırılması (22 Ocak)


1581 – Maskat’ın Fethi


1583 – Cizvitlerin Galata’daki Saint Benoit Kilisesi’ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları (18 Kasım)


1583 – Meşale Savaşı


1585 – Tebriz’in Fethi


1585 – 1. Mombasa seferi, Osmanlı nüfuzunun Sofala’ya varması


1586 – İlk Sikke tashihi


1588 – Gence seferi


1588 – Resm-i tashih-i sikke konulması


1589 – İkinci sikke tashihi


1589 – 2. Mombasa seferi


1587 – Cezayir’de Paşalar devrinin başlaması, Osmanlı merkezî otoritesinin zayıflaması


1590 – Ferhat Paşa Antlaşması; Osmanlı’nın doğuda en geniş sınırlara ulaşması


1591 – Tunus’ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı egemenliğinin sembolik hale gelmesi


1592 – Lehistan’ın Osmanlı himayesinden çıkışı


1593 – Kulpa Bozgunu ve Avusturya’yla savaşın başlaması


1594 – Yanıkkale’nin fethi


1594 – Eflak, Boğdanve Erdel’in ayaklanması


1595 – Estergon’un Avusturyalılara kaybı


1595 – 3. Murad’ın vefatı, 3. Mehmet’in tahta geçişi


1595 – 3. Murad’ın vefatı, 3. Mehmet’in tahta geçişi


1595 – Köprü Faciası ve Akıncı Ocağı’nın sonu


1596 – Eğri Kalesi’nin fethi ve Haçova Savaşı


1598 – Yanıkkale’nin Avusturyalılara kaybı, Budin’in kuşatılması


1599 – Karayazıcı Ayaklanması’nın başlaması


1600 – Kanije’nin fethi


1601 – Kanije Savunması


1601 – İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3’e indirileceğinin ahidnameye derci


1603 – Osmanı-İran Savaşı’nın başlaması, Tebriz ve Nahçıvan’ın kaybı
Sultan 1. Ahmed


1603 – 3. Mehmed’in vefatı, 1. Ahmed’in tahta geçişi


1603 – Trablusgarp’ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması


1604 – Revan’ın İran’a kaybı


1604 – Yusuf Sinan Paşa’nın sonuçsuz İran seferi


1604 – Vaç, Papa ve Pește’nin Avusturya’dan geri alınması, sonuçsuz Estergon Kuşatması


1605 – İran’a karşı Urmiye yenilgisi


1605 – Estergon’un Avusturya’dan geri alınması, Veszprém ve Polata’nın fethi


1606 – Gence’nin İran’a kaybı


1606 – Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması


1607 – Şamahı ve Şirvan’ın İran’a kaybı


1607 – Oruçovası zaferiyle Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması


1608 – Alaçayır zaferiyle Kuyucu Murat Paşa’nın Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması


1609 – Üsküdar Seferiyle Kuyucu Murat Paşa’nın Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi


1610 – Kuyucu Murat Paşa’nın sonuçsuz Tebriz seferi


1612 – İran’la Nasuh Paşa Antlaşması


1612 – Hollanda ile ilk ticaret anlașması


1614 – Damat Halil Paşa’nın Malta ve Trablusgarp seferi


1615 – İran Savaşı’nın yeniden başlaması


1616 – Sonuçsuz Revan Kuşatması


1616 – İstanbul’da Sultan Ahmet Camii’nin inşasının tamamlanması


1617 – Lehistan’a karșı Turla zaferi, Lehistan’la Busza Antlaşması


1617 – 1. Ahmed’in ölümü ve 1. Mustafa’nın tahta geçişi


1618 – 1. Mustafa’nın tahttan indirilmesi ve 2. Osman’ın tahta geçişi


1618 – İran’a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması


1620 – Lehistan’a karşı Tutora zaferi


1621 – 2. Osman’ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) – Hotin Antlaşması


1622 – 2. Osman’ın katli ve 1. Mustafa’nın yeniden tahta çıkışı


1623 – 1. Mustafa’nın tahttan indirilip4. Murad’ın tahta çıkışı


1623 – İran ile savaşın yeniden başlaması


1624 – Bağdat’ın ve Irak’ın İran’a kaybı


1624 – Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları


1625 – Kazaklara karșı Karaharman zaferi


1625/1626 – Sonuçsuz Bağdat Kușatması


1626 – Yemen’de Zeydi ayaklanmasının bașlaması


1627 – Asi Abaza Mehmed Paşa’ya karşı sonuçsuz Erzurum Kușatması, Ahıska’nın İran’a kaybı


1627 – Avusturya’yla Sonbor Antlașması


1628 – Asi Abaza Mehmed Paşa’nın Erzurum Kușatması’nda yenilmesi, Ahıska zaferi sonucunda Ahıska’nın geri alınması


1629 – Yemen’de Zeydilerin Taiz ve Sana’yı ele geçirmesi


1629 – Cizvitler tarafından, İstanbul’da “Saint Georges” Fransız okulu ile yine “St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi’nin kurulması


1630 – Hemedan Seferi, Mihriban zaferi ve Sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi


1630 – Yemen’de Taiz yenilgisi, Aden’in Zeydilere kaybı


1631 – Hille’nin İran’a kaybı


1633 – Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid’in Zeydilere kaybı


1633 – İran’ın sonuçsuz Van kușatması


1633 – Lübnan’da Maanoğlu 2. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması


1633 – Lehistan’la Eskitabur Muharebesi


1634 – İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)


1634 – Lehistan’la barış antlașması


1635 -4. Murad’ın Revan Seferi,


1635 – Muha’nın kaybıyla Zeydiler’in Yemen’de Osmanlı egemenliğine son vermeleri


1636 – Revan’ın İran’a kaybı, Mihriban yenilgisi


1637 – Kazakların Azak’ı ele geçirmeleri


1638 – Bağdat Seferi ve Bağdat’ın alınışı, Irak’ın Osmanlı idaresine dönüşü


1638 – Venediklilerin Avlonya baskını


1639 – İran’la Kasr-ı Şirin Antlaşması


1639 – Venedik’le barış antlașması


1640 -4. Murad’ın ölümü, İbrahim’in tahta çıkışı


1641 – Sonuçsuz Azak kușatması


1642 – Avusturya’yla 2. Sonbor Antlașması


1642 – Azak’ın Kazaklardan geri alınması


1645 – Girit seferinin açılışı, Hanya’nın alınışı


1648 – İbrahim’in tahttan indirilmesi,4. Mehmed’in tahta çıkışı, İbrahim’in katli


1648 – Sultanahmet Camii Vakası


1648 – Kandiye kuşatması


1649 – Venediklilere Foça yenilgisi


1651 – Venediklilere Paros yenilgisi


1654 – Venediklilere karşı Çanakkale’de galibiyet ve Değirmenlik (Milos) zaferi


1655 – Venediklilere Çanakkale yenilgisi


1656 – Çanakkale Boğazı’nın Venedik ablukası altına alınması, Limni, Bozcaadave Semadirek’in kaybı, Venediklilere Çanakkale yenilgisi


1656 – Çınar Vak’ası


1656 – Köprülüler devrinin başlaması


1657 – Venediklilere karşı Çanakkale’de galibiyet, Limni, Bozcaadave Semadirek’in geri alınması


1658 – Rakoçi’nin başlattığı Erdel isyanına müdahale, Yanova’nın fethi


1658-1659 – Abaza Hasan Paşa’nın Anadolu’daki ayaklanmasının bastırılması


1659 – Eflak isyanının bastırılması


1659 – Cezayir’de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri


1660 – Varadin’in fethi


1661 – Erdel isyanının bastırılması


1663 – Osmanlı-Avusturya Savaşı’nın başlangıcı, Uyvar’ın Fethi


1663 – Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi


1664 – St. Gotthard Muharebesi ve Avusturya ile Vasvar Antlaşması


1666 – Girit’in tamamen alınması için harekatın başlatılması


1669 – Kandiye’nin alınışı, Girit’in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi


1669 – Dinyeper’in batısındaki Kazakların Osmanlı himayesine girmeleri


1671 – Cezayir’de denizci kökenli Dayıların Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları, Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi


1672 – Lehistan ‘la savaş, Kamaniçe’nin alınışı, Podolya’nın fethi, Bucaş Antlaşması


1673 – Hotin’in Lehistan’a kaybı, Lehistan’ın Boğdan’ı istilası


1674 – Hotin’in Lehistan’dan geri alınması, Ukrayna’nın doğusunda fetihler


1675 – Ukrayna’nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv kuşatması


1676 – Lehistan’la İzvança Muharebesi ve sonucunda İzvança Antlaşması


1676 – Rusya’nın Çehrin’i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi


1677 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması, sonuçsuz Çehrin kuşatması


1678 – Çehrin Kalesi’nin fethi


1679 – Çehrin’e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer kararı, barış müzakerelerinin başlaması


1680 – Hollanda’yla ticaret anlaşması


1681 – Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper’in batı kıyısındaki Osmanlı egemenliği kabul edildi


1682 – Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek ve Honad’ın fethi


1683 – 2. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları, Estergon’un kaybı


1684 – Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi


1685 – Uyvar’ın Avusturya’ya kaybı


1686 – Budin’in Avusturya’ya kaybı


1687 – 4. Mehmed’in tahttan indirilmesi, 2. Süleyman’ın tahta çıkışı
Sultan 2. Süleyman


1687 -4. Mehmed’in tahttan indirilmesi, 2. Süleyman’ın tahta çıkışı


1687 – Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan’da Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi,


1687 – Morave Bosna’da Venedik’e toprak kayıpları, Venedik’in Eğriboz’u kuşatması


1688 – Sancak Vakası


1688 – Belgrad’ın Avusturyalılara kaybı


1688 – Kırım Hanlığı’nın Lehistan’a karşı zaferleri


1688 – Eğriboz’un Venedik kuşatmasından kurtarılması


1689 – Avusturyalıların Bosna’dan çıkarılması, Batoçine yenilgisi, Niş’in kaybı, Avusturyalıların Eflak’ı ve Kosova’yı istilası, Sırp asilerin Makedonya’yı istilası


1689 – Urkapı’da Kırım Hanlığı’nın Rus taarruzunu püskürtmesi


1689 – Venedik’e karşı Rodos önlerinde ve Mora’da deniz zaferleri


1690 – Kanije Kalesi’nin Avusturyalılara kaybı


1690 – Fazıl Mustafa Paşa’nın Pirot, Vidin, Niş ve Belgrad’ı geri alışı


1690 – Avlonya’nın Venediklilerden geri alınışı


1691 – 2. Ahmed’in tahta çıkışı


1691 – Salankamen Muharebesi’nde yenilgi, Varadin’ın kaybı


1692 – Lübnan’daki karışıklıkların bastırılması


1693 – Avusturyalıların Belgrad kuşatmalarının püskürtülmesi


1694 – Sonuçsuz Varadin kuşatması


1695 – Kırım Hanlığı’nın Lehistan’a karşı Ukrayna içlerine başarılı akını


1695 – Sakız Adası’nın kaybı ve hemen geri alınması, Hersek’te Venediklilere karşı zafer


1695 – 2. Ahmed’in ölümü ve 2. Mustafa’nın tahta çıkışı
Sultan 2. Mustafa


1695 – 2. Ahmed’in ölümü ve 2. Mustafa’nın tahta çıkışı


1695 – 2. Mustafa’nın 1. Macaristan seferi, Lugoj ve Lipova’nın geri alınışı


1695 – Rusların Azak’a saldırılarının püskürtülmesi


1696 – 2. Mustafa’nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi


1696 – Azak’ın Ruslara kaybı


1696 – Sakız’de ve Mora’da Venediklilere karşı zaferler


1696 – Basra’nın isyancıların eline geçmesi


1697 – 2. Mustafa’nın 3. Macaristan seferi, Zenta Muharebesinde yenilgi


1697 – Bozcaada ve Andros önlerinde Venedik donanmasına karşı zaferler, Venediklilerin ve Avusturyalıların Bosna’dan püskürtülmeleri


1699 – Karlofça Antlaşması’nın imzalanması, Macaristan’ın Avusturya’ya, Podolya ve Ukrayna’nın Lehistan’a, Mora’nın Venedik’e kaybı


1600 – Kanije’nin fethi


1601 – Kanije Savunması


1601 – İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3’e indirileceğinin ahidnameye derci


1603 – Osmanı-İran Savaşı’nın başlaması, Tebriz ve Nahçıvan’ın kaybı


1603 – 3. Mehmed’in vefatı, 1. Ahmed’in tahta geçişi
Sultan 1. Ahmed


1603 – Trablusgarp’ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması


1604 – Revan’ın İran’a kaybı


1604 – Yusuf Sinan Paşa’nın sonuçsuz İran seferi


1604 – Vaç, Papa ve Pește’nin Avusturya’dan geri alınması, sonuçsuz Estergon Kuşatması


1605 – İran’a karşı Urmiye yenilgisi


1605 – Estergon’un Avusturya’dan geri alınması, Veszprém ve Polata’nın fethi


1606 – Gence’nin İran’a kaybı


1606 – Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması


1607 – Şamahı ve Şirvan’ın İran’a kaybı


1607 – Oruçovası zaferiyle Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması


1608 – Alaçayır zaferiyle Kuyucu Murat Paşa’nın Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması


1609 – Üsküdar Seferiyle Kuyucu Murat Paşa’nın Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi


1610 – Kuyucu Murat Paşa’nın sonuçsuz Tebriz seferi


1612 – İran’la Nasuh Paşa Antlaşması


1612 – Hollanda ile ilk ticaret anlașması


1614 – Damat Halil Paşa’nın Malta ve Trablusgarp seferi


1615 – İran Savaşı’nın yeniden başlaması


1616 – Sonuçsuz Revan Kuşatması


1616 – İstanbul’da Sultan Ahmet Camii’nin inşasının tamamlanması


1617 – Lehistan’a karșı Turla zaferi, Lehistan’la Busza Antlaşması


1617 – 1. Ahmed’in ölümü ve 1. Mustafa’nın tahta geçişi
Sultan 1. Mustafa


1617 – 1. Ahmed’in ölümü ve 1. Mustafa’nın tahta geçişi


1618 – 1. Mustafa’nın tahttan indirilmesi ve 2. Osman’ın tahta geçişi
Sultan 2. Osman


1618 – 1. Mustafa’nın tahttan indirilmesi ve 2. Osman’ın tahta geçişi


1618 – İran’a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması


1620 – Lehistan’a karşı Tutora zaferi


1621 – 2. Osman’ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) – Hotin Antlaşması


1622 – 2. Osman’ın katli ve 1. Mustafa’nın yeniden tahta çıkışı
Sultan 1. Mustafa


1622 – 2. Osman’ın katli ve 1. Mustafa’nın yeniden tahta çıkışı


1623 – 1. Mustafa’nın tahttan indirilip4. Murad’ın tahta çıkışı
Sultan 4. Murad


1623 – 1. Mustafa’nın tahttan indirilip4. Murad’ın tahta çıkışı


1623 – İran ile savaşın yeniden başlaması


1624 – Bağdat’ın ve Irak’ın İran’a kaybı


1624 – Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları


1625 – Kazaklara karșı Karaharman zaferi


1625/1626 – Sonuçsuz Bağdat Kușatması


1626 – Yemen’de Zeydi ayaklanmasının bașlaması


1627 – Asi Abaza Mehmed Paşa’ya karşı sonuçsuz Erzurum Kușatması, Ahıska’nın İran’a kaybı


1627 – Avusturya’yla Sonbor Antlașması


1628 – Asi Abaza Mehmed Paşa’nın Erzurum Kușatması’nda yenilmesi, Ahıska zaferi sonucunda Ahıska’nın geri alınması


1629 – Yemen’de Zeydilerin Taiz ve Sana’yı ele geçirmesi


1629 – Cizvitler tarafından, İstanbul’da “Saint Georges” Fransız okulu ile yine “St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi’nin kurulması


1630 – Hemedan Seferi, Mihriban zaferi ve Sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi


1630 – Yemen’de Taiz yenilgisi, Aden’in Zeydilere kaybı


1631 – Hille’nin İran’a kaybı


1633 – Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid’in Zeydilere kaybı


1633 – İran’ın sonuçsuz Van kușatması


1633 – Lübnan’da Maanoğlu 2. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması


1633 – Lehistan’la Eskitabur Muharebesi


1634 – İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)


1634 – Lehistan’la barış antlașması


1635 -4. Murad’ın Revan Seferi,


1635 – Muha’nın kaybıyla Zeydiler’in Yemen’de Osmanlı egemenliğine son vermeleri


1636 – Revan’ın İran’a kaybı, Mihriban yenilgisi


1637 – Kazakların Azak’ı ele geçirmeleri


1638 – Bağdat Seferi ve Bağdat’ın alınışı, Irak’ın Osmanlı idaresine dönüşü


1638 – Venediklilerin Avlonya baskını


1639 – İran’la Kasr-ı Şirin Antlaşması


1639 – Venedik’le barış antlașması


1640 -4. Murad’ın ölümü, İbrahim’in tahta çıkışı
Sultan İbrahim


1640 -4. Murad’ın ölümü, İbrahim’in tahta çıkışı


1641 – Sonuçsuz Azak kușatması


1642 – Avusturya’yla 2. Sonbor Antlașması


1642 – Azak’ın Kazaklardan geri alınması


1645 – Girit seferinin açılışı, Hanya’nın alınışı


1648 – İbrahim’in tahttan indirilmesi,4. Mehmed’in tahta çıkışı, İbrahim’in katli


Sultan 4. Mehmed


1648 – İbrahim’in tahttan indirilmesi,4. Mehmed’in tahta çıkışı, İbrahim’in katli


1648 – Sultanahmet Camii Vakası


1648 – Kandiye kuşatması


1649 – Venediklilere Foça yenilgisi


1651 – Venediklilere Paros yenilgisi


1654 – Venediklilere karşı Çanakkale’de galibiyet ve Değirmenlik (Milos) zaferi


1655 – Venediklilere Çanakkale yenilgisi


1656 – Çanakkale Boğazı’nın Venedik ablukası altına alınması, Limni, Bozcaadave Semadirek’in kaybı, Venediklilere Çanakkale yenilgisi


1656 – Çınar Vak’ası


1656 – Köprülüler devrinin başlaması


1657 – Venediklilere karşı Çanakkale’de galibiyet, Limni, Bozcaadave Semadirek’in geri alınması


1658 – Rakoçi’nin başlattığı Erdel isyanına müdahale, Yanova’nın fethi


1658-1659 – Abaza Hasan Paşa’nın Anadolu’daki ayaklanmasının bastırılması


1659 – Eflak isyanının bastırılması


1659 – Cezayir’de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri


1660 – Varadin’in fethi


1661 – Erdel isyanının bastırılması


1663 – Osmanlı-Avusturya Savaşı’nın başlangıcı, Uyvar’ın Fethi


1663 – Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi


1664 – St. Gotthard Muharebesi ve Avusturya ile Vasvar Antlaşması


1666 – Girit’in tamamen alınması için harekatın başlatılması


1669 – Kandiye’nin alınışı, Girit’in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi


1669 – Dinyeper’in batısındaki Kazakların Osmanlı himayesine girmeleri


1671 – Cezayir’de denizci kökenli Dayıların Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları, Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi


1672 – Lehistan ‘la savaş, Kamaniçe’nin alınışı, Podolya’nın fethi, Bucaş Antlaşması


1673 – Hotin’in Lehistan’a kaybı, Lehistan’ın Boğdan’ı istilası


1674 – Hotin’in Lehistan’dan geri alınması, Ukrayna’nın doğusunda fetihler


1675 – Ukrayna’nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv kuşatması


1676 – Lehistan’la İzvança Muharebesi ve sonucunda İzvança Antlaşması


1676 – Rusya’nın Çehrin’i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi


1677 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması, sonuçsuz Çehrin kuşatması


1678 – Çehrin Kalesi’nin fethi


1679 – Çehrin’e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer kararı, barış müzakerelerinin başlaması


1680 – Hollanda’yla ticaret anlaşması


1681 – Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper’in batı kıyısındaki Osmanlı egemenliği kabul edildi


1682 – Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek ve Honad’ın fethi


1683 – 2. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları, Estergon’un kaybı


1684 – Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi


1685 – Uyvar’ın Avusturya’ya kaybı


1686 – Budin’in Avusturya’ya kaybı


1687 -4. Mehmed’in tahttan indirilmesi, 2. Süleyman’ın tahta çıkışı




Sultan 2. Süleyman


1687 -4. Mehmed’in tahttan indirilmesi, 2. Süleyman’ın tahta çıkışı


1687 – Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan’da Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi,


1687 – Morave Bosna’da Venedik’e toprak kayıpları, Venedik’in Eğriboz’u kuşatması


1688 – Sancak Vakası


1688 – Belgrad’ın Avusturyalılara kaybı


1688 – Kırım Hanlığı’nın Lehistan’a karşı zaferleri


1688 – Eğriboz’un Venedik kuşatmasından kurtarılması


1689 – Avusturyalıların Bosna’dan çıkarılması, Batoçine yenilgisi, Niş’in kaybı, Avusturyalıların Eflak’ı ve Kosova’yı istilası, Sırp asilerin Makedonya’yı istilası


1689 – Urkapı’da Kırım Hanlığı’nın Rus taarruzunu püskürtmesi


1689 – Venedik’e karşı Rodos önlerinde ve Mora’da deniz zaferleri


1690 – Kanije Kalesi’nin Avusturyalılara kaybı


1690 – Fazıl Mustafa Paşa’nın Pirot, Vidin, Niş ve Belgrad’ı geri alışı


1690 – Avlonya’nın Venediklilerden geri alınışı


1691 – 2. Ahmed’in tahta çıkışı




Sultan 2. Ahmed


1691 – 2. Ahmed’in tahta çıkışı


1691 – Salankamen Muharebesi’nde yenilgi, Varadin’ın kaybı


1692 – Lübnan’daki karışıklıkların bastırılması


1693 – Avusturyalıların Belgrad kuşatmalarının püskürtülmesi


1694 – Sonuçsuz Varadin kuşatması


1695 – Kırım Hanlığı’nın Lehistan’a karşı Ukrayna içlerine başarılı akını


1695 – Sakız Adası’nın kaybı ve hemen geri alınması, Hersek’te Venediklilere karşı zafer


1695 – 2. Ahmed’in ölümü ve 2. Mustafa’nın tahta çıkışı




Sultan 2. Mustafa




1695 – 2. Ahmed’in ölümü ve 2. Mustafa’nın tahta çıkışı


1695 – 2. Mustafa’nın 1. Macaristan seferi, Lugoj ve Lipova’nın geri alınışı


1695 – Rusların Azak’a saldırılarının püskürtülmesi


1696 – 2. Mustafa’nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi


1696 – Azak’ın Ruslara kaybı


1696 – Sakız’de ve Mora’da Venediklilere karşı zaferler


1696 – Basra’nın isyancıların eline geçmesi


1697 – 2. Mustafa’nın 3. Macaristan seferi, Zenta Muharebesinde yenilgi


1697 – Bozcaada ve Andros önlerinde Venedik donanmasına karşı zaferler, Venediklilerin ve Avusturyalıların Bosna’dan püskürtülmeleri


1699 – Karlofça Antlaşması’nın imzalanması, Macaristan’ın Avusturya’ya, Podolya ve Ukrayna’nın Lehistan’a, Mora’nın Venedik’e kaybı


1700-1799 yılları arası


1700 – Ruslar’la İstanbul Antlaşması’nın imzalanması


1701 – Basra’da Osmanlı yönetiminin yeniden kurulması


1701 – Gürcistan’da Açıkbaş Hanlığı’nın isyanının bastırılması


1703 – Edirne Vak’ası, 2. Mustafa’nın tahttan indirilmesi, 3. Ahmed’in tahta çıkışı




Sultan 3. Ahmed


1703 – Edirne Vak’ası, 2. Mustafa’nın tahttan indirilmesi, 3. Ahmed’in tahta çıkışı


1703 – “Tuğralı” altın paranın piyasaya çıkarılması


1711 – Rusya’ya karşı Prut Zaferi ve Prut Antlaşması


1713 – Rusya’yla Edirne Antlaşması


1715 – Venedik ile savaş ve Mora Seferi


1718 – Pasarofça Antlaşması


1718 – Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere “imdadiyye-i seferiyye” toplamalarının kabulü


1718 – Lâle Devri’nin başlaması


1720 – Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (3. Ahmed tarafından Lehistan’a)


1720 – 3. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi


1721 – Çelebi Mehmed Efendi’nin sefaret vazifesiyle Fransa’ya gidişi


1723 – İran seferinin üç cepheli olarak açılışı


1724-1725 – Tebriz ve Cence’nin alınışı


1726 – İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu


1729 – “Zer-i mahbub” adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi


1729 – Cevheri’n nın Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması


1730 – Patrona Halil isyanı, 3. Ahmed’in hal’i, 1. Mahmud’un tahta çıkışı, Lâle Devri’nin sona ermesi


1733 – İran Savaşı’nın hızlanması, Nadir Şah’ın başarıları


1735 – Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı’nın kurulması


1735 – Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları


1739 – Belgrad Antlaşması


1739 – Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması


1745 – Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika’nın ölümü


1746 – Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)


1751 – Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton’un Essai’si)


1754 – 1. Mahmud’un ölümü, 3. Osman’ın tahta çıkışı




3. Osman


1754 – 1. Mahmud’un ölümü, 3. Osman’ın tahta çıkışı


1757 – 3. Osman’ın ölümü, 3. Mustafa’nın tahta çıkışı




Sultan 3. Mustafa


1757 – 3. Osman’ın ölümü, 3. Mustafa’nın tahta çıkışı


1768 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması


1770 – Rus filosunun İngilizler’in yardımıyla Akdeniz’e girmesi




1771 – Kırım’ın işgali


1772 – Tersane yakınlarında Topçu Mektebi’nin kurulması


1773 – Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun’un kuruluşu


1773 -1774 – Darphanenin Hazine-i Amire’nin yedeği vazifesini görmeye başlaması


1774 – 3. Mustafa’nın ölümü ve 1. Abdülhamit’in tahta çıkışı


1774 – Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı’nın kurulması


1774 – Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)


1776 – Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun’un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey’in Bükreş ve Yaş’ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması


1783 – Rusya’nın Kırım’ı ilhakı




Sultan I. Abdülhamit


1784 – Avusturyalılar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı verilmesi


1784 – Osmanlı Devleti’nin Rusya’nın Kırım’ı ilhakını bir “sened” ile resmen tanıması (8 Ocak)


1787-1788 – İstanbul’da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri


1787 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın ilanı (17 Ağustos)


1788 – Yılan Adası Deniz Savaşı


1788 – Rusya’nın müttefiki sıfatıyla Avusturya’nın da savaşa girmesi (9 Şubat)


1789 – Özi Kalesi’nin Ruslar tarafından zaptı


1789 – 1. Abdülhamid’in ölümü ve 3. Selim’in tahta çıkması (7 Mayıs)


1789 – Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz




3. Selim




1790 – İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı’da açılması


1790 – Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)


1790 – Avusturya’nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)


1790 – Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)


1790 – Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı


1791 – Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)


1791 – Rus Savaşı’nın sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)


1792 – Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması


1792 – 3. Selim devrinde 100’lük guruş basılması


1792 – Yaş Antlaşması (10 Ocak)


1793 – Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana’da daimi elçilik ihdası


1793 – Nizam-ı Cedid Ordusu’nun Kuruluşu


1793 – Hasköy’de Mühendishane-i Cedide’nin açılması


1793 – Zahire Nezareti’nin kurulması


1793 -1794 – Baruthane-i Amire’de İngiliz perdahı barut imaline başlanması


1794 – Halkalı’da yapılan Azadlu Baruthanesi’nin faaliyete geçmesi


1795 – Lehistan’ın Avrupa haritasından silinmesi


1795 – Cezayir’in şanlı denizcileri (Barbaros’un torunları) İspanyol limanı Cadiç açıklarında Amerika ile yaptığı savaşı kazanarak her yıl vergi aldı.


1795 – Mühendishane-i Berr-i Hümâyun’un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon’un 3. Selim’e gönderdiği)


1797 – Paris, Viyana ve Berlin’de daimi elçilikler ihdası


1797 – Pazvandoğlu isyanı


1797 – Venedik Devleti’nin ortadan kaldırılması (17 Eylül)


1798 – Fransa’ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)


1798 – Fransa’nın Mısır’a saldırması (1 Temmuz)


1798 – Fransa’ya savaş ilanı (3 Eylül)


1799 – Fransa’ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)


1799 – Napolyon’un El-Ariş ve Gazze’yi ele geçirmesi (Şubat)


1799 – Napolyon’un Akka’da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)


1799 – Napolyon’un Fransa’ya dönmesi, Mısır’ın işgalinin devamı (Ağustos)


1800-1899 yılları arası[değiştir | kaynağı değiştir]


1800 – Takvimlerin Jacques Cassini Zicin’e göre hazırlanmaya başlaması


1800 – Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti’ni kurmaları (Mart)


1801 – Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani’nin getirilmesi


1801 – Mısır’ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)


1802 – Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz’e çıkmalarına müsaade edilmesi


1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşında Rus Gemileri


1802 – Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)


1804 – Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)


1805 – Avrupa tarzında ilk hastane’nin Kasımpaşa’daki Tersane-i Amire’de açılması


1805 – Osmanlı Devleti’nin Napolyon’un “İmparator” unvanını tanıması


1805 – Mehmed Ali Paşa’nın Mısır’a vali olarak tayini (Temmuz)


1806 – Nizam-ı Cedid’in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak’ası


1806 – Osmanlı-Rus Savaşı




IV.Mustafa


1806 – 3. Selim’in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi


1806 – Tersane Tıbbiyesi’nin kurulması (Ocak)


1806 – Memleketeyn’in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)


1807 – Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi


1807 – İngiltere’nin Rusya’nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)


1807 – İngiliz filosunun İskenderiye’ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart – Eylül)


1807 – Nizam-ı Cedid’e karşı ayaklanma (25 Mayıs)


1807 – 3. Selim’in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid’in ilgası (29 Mayıs)


1808 – Mustafa Rakım’ın celi sülüs ve tuğra’ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)


1808 – Alemdar Mustafa Paşa’nın müdahalesi,4. Mustafa’nın tahttan indirilmesi,


1808 – 3. Selim’in katli, 2. Mahmud’un tahta çıkması (28 Temmuz)


1808 – Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)


1808 – Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)


1809 – İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal’a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)


1810 – 2. Mahmud devrinde beşlik “cihadiyye”lerin basılması


1810 – İzmir Jimnasium’unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet’in ta’lik’e son şeklini verişi


1812 – Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması


1812 – Fransız postalarının ilk kuruluşu




2. Mahmut


1812 – 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı’nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan’a özerklik verilmesi (28 Mayıs)


1816 – Miloş Obronoviç’in “başknez” olarak tanınması ve Sırbistan’ın özerliğinin temini


1817 – Hüseyin Rıfkı Tamani’nin ölümü


1821 – Eflak ve Mora’da Rum isyanlarının başlaması (Şubat – Mart)


1823 – Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi


1824 – Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması


1824 – Fatih Külliyesindeki Darü’ş-Şifa’nın yıkılması; Sultan 2. Mahmud’un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması


1826 – İhtisab müessesesinin düzenlenmesi


1826 – Şinasi’nin doğumu; Mustafa Rakım’ın İstanbul’da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi


1826 – Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye’nin kurulması (14 Haziran)


1826 – Rusya ile Akkerman Antlaşması’nın akdi (7 Ekim)


1827 – Osmanlılar’ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları


1827 – Tıphane-i Amire’nin kurulması; İlk “Marş-ı Sultani” bestesi (G. Donizetti, 2. Mahmud’a)


1827 – Mukataa Hazinesi’nin Hazine-i Amire’den ayrılması


1827 – İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan’ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)


1827 – Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina’nın teslimi (Temmuz)


1827 – Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)


1828 – Rusya’nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)


1829 – Ziya Paşa’nın doğumu; Mahmud Celaleddin’in İstanbul’da vefatı; Şevki Efendi’nin İstanbul’da doğuşu


1829 – Deli Teşkilatının kaldırılması


1829 – Edirne Antlaşması : Yunanistan’ın bağımsızlığı (14 Eylül)


1830 – Mühendishane-i Bahri’nin Heybeliada’daki kışlaya taşınması; İshak Efendi’nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa’ya talebe gönderilmeye başlanması


1830’da Osmanlı Devleti


1830 – Tiftik keçisinin Güney Afrika’da yetiştirilmeye başlanması


1830 – Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması


1830-1831 – Nüfus sayımları


1830 – Fransızlar’ın Cezayir’e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)


1831 – İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)


1831 – Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)


1831-1834 – İshak Efendi’nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması


1831 – İlk gazete Takvim-i Vekayi’nin neşri (1 Kasım)


1832 – Tıphane-i Amire’nin Şehzadebaşı’ndan Cerrahhane’nin bulunduğu binaya nakledilmesi


1832 – Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın isyanı


1832 – İstanbul-İzmit “posta yolu” nun yapımı


1832 – İngiliz postalarının kuruluşu


1832 – Topkapı Sarayı’na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire’nin açılması (29 Ocak)


1832 Mısır kuvvetlerinin Konya’da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)


1833 – Feshanenin kuruluşu


1833 – Mısır kuvvetlerinin Kütahya’ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)


1833 – Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz’a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul’a gelmesi (5 Nisan)


1833 – Mehmed Ali’nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Antlaşması (Mayıs)


1833 – Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar’ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)


1833 – Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)


1834 – Maçka Kışlası’nda, Mekteb-i Harbiye’nin kurulması


1834 – Mukataat Hazinesi’nin isminin “Mansure Hazinesi” olarak değiştirilmesi


1835 – Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi


1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı’ndaki kahvede)


1836 – Umur-ı Hariciye Nezareti’nin kurulması (11 Mart)


1837 – Osmanlı yapımı “Eser-i Hayr” adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)


1838 – Mekteb-i Adli’nin açılması; Üsküdar’da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri’nin Tersane’deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan 2. Mahmud’un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi’nin İstanbul’da doğuşu


1838 – Maliye Nezareti’nin kurulması ve Hazine-i Amire’nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi’yle birleştirilmesi


1838 – Defterdarlığın Maliye Nazırlığı’na çevrilmesi


1838 – Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye’nin kurulması (24 Mart)


1838 – İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması’nın imzalanması (16 Ağustos)




Abdülmecit


1839 – Kaime-i mutebere-i nakdiyye’nin çıkarılması


1839 – Ali Süavi’nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti’nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye’nin Galatasaray’daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye’nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi’nin kurulması


1839-1844 – Dr. Bernard’ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi


1839-1845 – Mekteb-i Fenn-i Nücum’un faaliyet dönemi


1839 – Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)


1839 – 2. Mahmud’un vefatı üzerine Abdülmecid’in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali’ye teslimi (1 Temmuz)


1839 – Tanzimat Fermanı’nın ilanı (3 Kasım)


1840 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun Fransa’dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851’de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)


Dosya:Mustafa Resit Pasa.jpg


Mustafa Reşit Paşa


1840 – Gayri müslim tebaadan Avrupa’ya talebe gönderilmeye başlanması


1840 – Tanzimat’ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı


1840 – Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi’ne katılması


1840 – Posta Nezareti’nin kurulması


1840 – Namık Kemal’in doğumu (21 Aralık)


1841 – Lübnan olayları


1841-1906 – Ahmed Ali Paşa’nın doğumu. (ressam)


1841 – İngiltere’nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır’ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa’ya bırakılması (24 Mayıs)


1841 – Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)


1842 – Askeri Baytar Mektebi’nin açılması


1843 – Hereke Fabrikası’nın kurulması


1843 – Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması


1844 – Tashih-i sikke (1 Şubat)


1844 – Feshane’de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması


1845 – İzmir’de su kuvvetiyle çalışan kâğıt fabrikasının kurulması


1845 – Bahriye Mektebi’nin Heybeliada’daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye’de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü’l-fünun’a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi


1845 – Sultan Abdülmecid’in Meclis-i Vala’yı ziyareti (Ocak)


1845 – Meclis-i Muvakkat’ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)


1845 – Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)


1846 – Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti’nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa’nın ölümü


1846 – Rus Ticaret Muahedesi


1846 – Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)


1846 – Darü’l-Fünun kurmada ilk teşebbüs


1847 – Timarlı Sipahi Teşkilatı’nın ilgası


1847 – Telgrafın Beylerbeyi Sarayı’nda denenmesi


1847 – Dersaadet Bankası’nın kuruluşu


1847 – İstanbul’da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid’e Donizetti’nin Mecidiye Marşı’nı çalıyor); Yeşilköy’de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması


1847 – Recaizade Ekrem’in doğumu (1 Mart)


1848 – Avrupa’da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan’da milliyetçi ayaklanmalar


1848 – Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması


1848 – İstanbul’da ilk Sanayi Mektebi’nin kurulmasına teşebbüs edilmesi


1848 – İstanbul’da Darü’l-Muallimin açılması (16 Mart)


1848 – Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)


1849 – Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet’in İstanbul’da vefatı


1850 – 1847’den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında


ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı


1850 – Ticaret Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü


1850 – İlk faizsiz kaimenin çıkarılması


1850 – Muallim Naci’nin doğumu


1850 – Darü’l-Maarif’in öğrenime başlaması (12 Mart)


1851 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü


1851 – Londra Sergisi


1851 – Encümen-i Daniş’in kurulması (18 Temmuz)


1852 – Abdülhak Hamid’in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Société Orientale de Constantinople) kurulması


1853 – “Mukaddes yerler” meselesi, Rusya’nın tazyikleri ve Kırım Savaşı’nın patlaması


1853 – İstanbul’da 1. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı’nın inşa ettirilmesi


1854 – İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması


1854 – Meclis-i Vala’nın “Meclis-i Ali-yi Tanzimat” ve “Meclis-i Ahkam-ı Adliye’ye” ayrılması


1854 – İhtisab teşkilatının lağvı


1854 – Rusya’ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak (12 Mart)


1855 – Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla (Saz) Hanım’ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa’nın köşküne İtalya’dan getirtilen)


1855 – Gayri müslimlerden alınan “cizye”nin kaldırılması


1855 – Paris Sergisi


1855 – İstanbul’da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)


1855 – Osmanlı İmparatorluğu’nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)


1855 – Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)


1856 – Rusya’nın Asya’da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması


1856 – Bank-ı Osmani’nin kurulması


1856 – Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması


1856 – Islahat Fermanı


1856 – 1860 – Köstence-Çernevo’da demiryolu hattının yapımı


1856 – 1866 – İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı


1856 – İstanbul Tıp Cemiyeti’nin (Société Médicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)


1856 – Islahat Fermanı’nın ilanı (18 Şubat)


1856 – Paris Barış Antlaşması (30 Mart)


1856 – Rusya’nın bozguna uğraması (30 Mart)


1856 – Karadeniz’in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)


1856 – İstanbul Tıp Cemiyeti’ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)


1857 – Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs


1857 – Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi


1857 – Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi’nin yayımlanması


1857-1862 – Beyrut – Şam şosesinin yapımı


1857 – Maarif-i Umumiyye Nezareti’nin kurulması (17 Mart)


1857 – Paris’te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)


1858 – Birinci Karadağ Harekatı


1858 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü


1858 – Kız rüşdiye mekteplerinin açılması


1858-1859 – Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması


1858 – Arazi Kanunnamesi’nin kabulü (6 Haziran)


1858 – Beyoğlu ve Galata’da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye’nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye) (8 Haziran)


1859 – Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için “iane-i umumiyye” toplanması


1859 – Fransızca’dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi’nin Tercüme-i Manzume’sinin neşri


1859 – Mekteb-i Mülkiyye’nin kuruluşu (12 Şubat)


1860 – Ticaret mahkemelerinin kuruluşu


1860 – İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi’nin Şair Evlenmesi’nin tefrika edilmesi


1860-1861 – Lübnan ve Suriye Olayları


1860-1861 – Lübnan’ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi


1860 – Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)


1861 – Abdülmecid’in vefatı ve Abdülaziz’in tahta çıkması


1861 – Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye’nin kuruluşu


1861 – Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi’nin kabulü


1861-1866 – Rusçuk – Varna demiryolu hattının yapımı


1861 – Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı’nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)


1861 – David Paşa’nın Lübnan’a vali olarak atanması (9 Haziran)


1861 – Fransız ve İngilizler’le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8’e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)


1862 – İkinci Karadağ Harekatı


1862 – Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithat Paşa’nın vali olarak tayini


1862 – Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması


1862 – Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması


1862 – Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti


1862 – Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon’dan Tercüme-I Telemak’ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye’nin kurulması


1862 – Mahrec-i Aklam’ın kurulması


1862 – Mekteb-i Maarif-i Adliye’nin, “Mekteb-i Aklam” adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)


1862 – Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun teşkil edilmesi (8 Ekim)


1863 – Abdülaziz’in Mısır’a seyahati


1863 – Mithat Paşa tarafından Niş’te ilk Islahhane’nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu


1863 – İstanbul Eczacılık Cemiyeti’nin (Société de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji’nin açılması


1863 – Menafi Sandığı’nın kurulması


1863 – Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması


Girit İsyanları yaşandı.(Piri Reis’in haritası)


1863 – Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi’nin kabulü


1863 – Darü’l-Fünun’da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)


1863 – Sultanahmet Sergisi’nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)


1864 – Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu’nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye’nin (Darü’ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey’in Mecmu’atü’l-Makamat’ı)


1864 – İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti’ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan’a verilmesi


1864 – Karadan Hindistan’ı Avrupa’ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması


1864 – Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun kuruluşu


1864 – Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu


1864-1876 – Paris’e talebe gönderilmesi


1864 – Vilayet Nizamnamesi’nin kabulü (8 Ekim)


1865 – Müstakil Romen Kilisesinin kurulması


1865 – İstanbul Birinci Şehir Postası’nın kuruluşu


1865 – Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti’ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye’nin nazırlığına Cemaleddin Efendi’nin getirilmesi


1865 – Mekteb-i Osmani’nin lağvedilmesi (Eylül)


1866 – Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri


1866 – Mısır veraset usulünün değiştirilmesi


1866 – Ahmed Süreyya Emin Bey’in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar’ın topçulukta hamle yapması


1866 – Simkeşler Şirketi’nin kuruluşu


1866 – Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı


1866-1867 – Avusturya’nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu


1867 – Sırbistan’daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi


1867 – Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi’nin kurulması


1867 – Mısır Valisi İsmail Paşa’nın “hıdiv” olması


1867 – Genç Osmanlılar’ın Avrupa’ya kaçmaya başlamaları


1867 – Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi


1867 – Bahriye Nezareti’nin Kuruluşu


1867 – Menafi Sandığı’nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması


1867-1876 – İzmir Rıhtımı’nın inşası


1867 – Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi (22 Şubat)


1867 – Mısır’a hıdivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)


1867 – Sultan Abdülaziz’in Avrupa seyahati (21 Haziran)


1868 – Ali Paşa’nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit’e özerk bir statü verilmesi


1868 – Galatasaray Sultanisi’nin açılması


1868 – İstanbul Emniyet Sandığı’nın kurulması


1868 – Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu


1868 – Yunan postasının kapatılması


1868 – Feshane’nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi


1868 – Darü’l-Muallimin-i Sıbyan’nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi’nin kurulması; Sanayi Mektebi’nin kurulması


1868 – Adliye Nezareti’nin kurulması (1 Mart)


1868 – Şura-yı Devlet’in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye’nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)


1869 – İkinci Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kurulması (8 Nisan)


1869 – Sultan Abdülaziz’in Avrupa Seyahati (21 Haziran)


1868 – Mekteb-i Sultani’nin açılması (1 Eylül)


1869 – Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi (2 Eylül)


1869 – Turuk Nizamnamesi’nin kabulü (26 Ağustos)


1869 – İmparatoriçe Eugénié’nin İstanbul’a gelişi (13 Ekim)


1869 – Süveyş Kanalı’nın açılması


1869 – Osmanlı Ordusu’nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması


1869 – Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin ilk kitabının kabulü


1869 – Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması


1869 – Darü’l-Fünun-ı Osmani’de talebe kaydına başlanması (Ekim)


1870 – Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarlar’ın Rum Patrikhanesi’nin nüfuzundan çıkmaları


1870 – Fransa’nın, Almanya ve Prusya Savaşı’nda ağır mağlubiyet alması


1870 – Cenab Şehabeddin’in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat’ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane’nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü’l-Fünun’ı Osmani’yi teşkil eden şubeler arasında “İlm-i hukuk” şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması


1870 – Karadeniz’in tekrar silahlandırılması ve Rusya’nın Paris Antlaşması’nın hükümlerini tanımaması


1870 – Darülfünunun açılması teşebbüsü


1870-1927 – Kemaledin Bey (mimar)


1870 – Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)


1870 – Darü’l-Muallimat’ın açılması (26 Nisan)


1870 – Kavanin ve Nizamat Dershanesi’nin açılması (2 Temmuz)


1870 – Darü’l-Fünun müdürü Tahsin Efendi’nin umuma açık konferanslar (ders-I’am) tertip etmesi (Ekim)


1871 – Sadrazam Ali Paşa’nın vefatı


1871 – Saint-Esprit Okulunun kurulması


1871 – Abdülaziz’in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti


1871 – Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi’nin yayımlanması


1871 – Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi’nin neşri


1871 – İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)


1871 – Şinasi’nin ölümü (13 Eylül)


1872 – Emniyet Sandığı’nın şubelerinin açılması


1872 – Darü’l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması


1873 – Meclis-i Tetkikat-ı Şer’iyye’nin kuruluşu


1873 – Mehmed Akif’in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye’nin neşredilmesi; Sava Paşa’nın yeni bir Darü’l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kapanması


1873 – Mekteb-i Sultani’nin, Gülhane Bahçesi’ndeki Saray’a bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)


1874 – Rusya’nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması


1874 – Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi’nden oluşan Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin açılması; İstanbul Darü’l-Muallimi’nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)


1874 – Kara gümrüklerinin lağvı


1874 – Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması


1874-1875 – Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu’nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması


1875 – Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması


1875 – Bosna-Hersek isyanları


1875 – Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi’nin açılması


1876 – Bulgar isyanları


1876 – Karadağ’ın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı


1876 – Abdülaziz’in tahttan indirilmesi, 5. Murad’ın tahta çıkması, hal’i ve 2. Abdülhamid’in cülusu


1876 – Meşrutiyet’in ilanı


1876 – İstanbul’da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı


1876 – İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması


1876 – Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin son kitabının kabulü


1876 – Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal’in İntibahı’nın neşri; İzmir ve Manastır’da yatılı idadiler açılması


1876 – Ziya Gökalp’in doğumu


1876 – 1. Meşrutiyet’in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)


1877 – Rusya’nın tecavüzü ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın (93 Harbi) başlaması: Balkanlar’ın ve Doğu Anadolu’nun Rus işgaline uğraması


1877 – Mahrec-i Aklam’ın Mekteb-i Mülkiye’nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye’nin tekrar Gülhane’ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi’nin kurulması


1877-1878 – Darü’l-Fünun ve Mekteb-i Sultani’nin bir yıl eğitime ara vermesi


1877 – İlk Meclis-i Meb’usan’ın içtimaı (o yılın 28 Haziran’ına kadar çalışır) (19 Mart)


1877 – Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan’da müzakere edilerek kabul edilir) (25 Eylül)


1877 – Vilayet Belediye Kanunu’nun kabulü (5 Ekim)


1877 – Meclis-i Mebusan’ın süresiz tatili (13 Aralık)


1878 – Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması


1878 – Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın müstakil birer devlet olmaları


1878 – Bulgaristan Prensliği’nin ortaya çıkması


1878 – Ermeni meselesinin zuhuru


1878 – Ali Suavi’nin öldürülmesi


1878 – Kıbrıs’ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi


1878 – Bosna-Hersek’in Avusturya-Macaristan’ın işgal ve idaresine terki


1878 – Makedonya meselesinin ortaya çıkması


1878 – Meclisin kapatılması (13 Şubat)


1878 – Darü’l-Fünun-ı Sultanisi’nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)


1879 – 2. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi


1879 – Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu’nun kabulü


1879 – Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi’nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi


1879 – Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu’nun kabulü


1880 – Vergi reformu


1880 – Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması


1880 – İlk köy romanı, Ahmed Mithat’ın Bahtiyarlık’ının neşri; Darü’l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi


1880 – Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu’nun kabulü


1880 – İstanbul’da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)


1880 – Ziya Paşa’nın ölümü (17 Mayıs)


1880 – Darü’l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)


1880 – Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie de Contantinople’un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye’nin kurulması (20 Aralık)


1881 – Mustafa Kemal’in doğumu


1881 – Mısır’ın Birleşik Krallık tarafından işgali


1881 – Muharrem Kararnamesi’nin neşri


1881 – Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması


1881 – Mühendishane’de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü’l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi’nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri’nin birleştirilmesi


1882 – Tunus’un Fransızlar tarafından işgali


1882 – Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurulması ve Osman Hamdi Bey’in müdür olması (2 Ocak)


1883 – Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması


1884 – Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)


1884 – Mülkiye Mühendis Mektebi’nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun’un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)


1884 – Yahya Kemal’in doğumu (2 Aralık)


1885 – Doğu Rumeli’nin Bulgaristan tarafından ilhakı


1885 – Abdülhak Hamid’in Makber’inin neşri


1885 – Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)


1886 – Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması


1886 – Maarif Nezareti’ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği’nin kurulması


1886-1887 – Darü’l-muallimin’in yatılı hale getirilmesi


1887 – Yedikule Havagazı Fabrikası’nın kurulması


1887 – Ahmed Haşim’in doğumu; Şevki Efendi’nin İstanbul’da vefatı


1887 – Beşir Fuad’ın intiharı (5 Şubat)


1888 – Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi


1888 – Beyrut’ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi’nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması


1888 – Namık Kemal’in ölümü (2 Aralık)


1889 – İttihad-ı Osmanı Cemiyeti’nin (İttihat ve Terakki) kurulması


1889 – İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi’nin kurulması


1889 – Yakup Kadri’nin doğumu (27 Mart)


1890 – Bulgar Makedonya ve Anadolu’da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları


1891 – Mülkiye Baytar Mektebi’nin Halkalı Ziraat Mektebi’ne yatılı olarak nakledilmesi


1891 – Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi


1891 – Kadıköy – Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası’nın kurulması


1891 – Hereke Fabrikası’nın halı kısmının açılması


1891 – Darü’l-Muallim’in aliye şubesi açılması (3 Kasım)


1892 – Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması


1892 – Orman ve Maden Mektebi’nin kapatılması; 2. Abdülhamid tarafından Yıldız’da porselen atölyelerinin kurulması


1893-1896 – İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı


1894 – Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi’nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey’in Musiki Istılahatı)


1894 – Sasun’da Ermeni olayları


1894 – Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması


1895 – İstanbul’da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri


1895 – Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması


1895 – Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması


1895 – Baruthane-i Amire’de dumansız barut imal edilmesi


1895 – Sadrazam Said Paşa’nın beş fakülteden “darülacaze” oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)


1896 – Tevfik Fikret’in Servet-i Fünun’un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması


1896 – Ermenilerin Osmanlı Bankası’nın İstanbul şubesine saldırmaları


1896 – Girit isyanının alevlenmesi


1896 – Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması


1897 – Yunan kuvvetlerinin Girit’e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli’deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları


1897 – 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)


1898 – Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi’nin vali olarak kabul edilmesi


1899 – Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi


1899 – Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması


1900-1922 yılları arası[değiştir | kaynağı değiştir]


1900 – Hicaz Demiryolu’nun inşasına girişilmesi


1900 – İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması


1900 – Darü’l Fünun-ı Şahane’nin kurulması (31 Ağustos)


1901 – Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması


1901 – Makedonya’da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri


1901-1908 – Hicaz demiryolu hattının yapımı


1902 – Yemen isyanlarının tekrar başlaması


1902 – Makedonya’da Bulgar İhtilal Cemiyeti’nin faaliyeti (23 Kasım)


1902 – Cum’a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)


1902 – Hüseyin Hilmi Paşa’nın geniş yetkilerle “umumi müfettiş” olarak Makedonya’ya tayini (8 Aralık)


1903 – Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin kurulması (31 Ağustos)


1903 – Mürzsteg Programı : Makedonya’ya muhtariyet verilmesi (Eylül)




2. Abdülhamit


1904 – Haydarpaşa Rıhtımı’nın tamamlanarak işletmeye açılması


1905 – Hereke Fabrikası’nda fes imalatına başlanması


1905 – Ermeniler’in 2. Abdülhamid’e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)


1906 – Akabe olayları ve Akabe krizi


1908 – Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti’nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi’nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti’nin kurulması


1908 – 2. Meşrutiyet’in ilanı (23 Temmuz)


1908 – Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna-Hersek’i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)


1908 – Girit Rumları’nın adayı Yunanistan’a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)


1908 – 2. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan’ın toplanması (17 Aralık)


1909 – Adana’da Ermeniler’in ayaklanmaları


1909 – Gayri müslimlere “bedel” yerine askerlik hizmeti konulması


1909 – Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu


1909 -1910 – Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası’nın çıkması


1909 – 31 Mart Olayı (13 Nisan)


1909 – Hareket Ordusu’nun Yeşilköy’e varması, İstanbul’daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)


1909 – 2. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi, 5. Mehmed Reşad’ın tahta çıkarılması (27 Nisan)




Sultan 5. Mehmed


1909 – Meclisin açılması (17 Aralık)


1910 – Arnavutlar’ın ayaklanmaları


1910 – Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması


1911 – Sultan Reşad’ın Arnavutlar’ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması


1911 – İtalya’nın Trablusgarp ve Bingazi’ye saldırması ve işgali


1911 – Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri


1911 -1912 – Osmanlı İtalyan Savaşı


1912 – Yeşilköy Hava Uçuş Okulu’nun açılışı


1912 -1913 – Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı’ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı


1912 – Meclis-i Mebusan’ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)


1912 – 2. Dönem Meclis-i Mebusan’ın toplanması (18 Nisan)


1912 – İtalyanlar’ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı’na tecavüzleri (18 Nisan)


1912 – 2. Dönem Meclis-i Meb’usan’ın feshi (5 Ağustos)


1912 – Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine (22 Temmuz)


1912 – Trablus ve Bingazi’nin İtalya’ya terki : Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada’nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)


1912 – Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa’nın sadareti (29 Ekim)


1912 – Arnavutluk’un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)


1913 – Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa’nın sadareti (23 Ocak)


1913 – 1. Balkan Savaşı’nın sona ermesi (30 Mayıs)


1913 – Sadrazam Mahmud Şevket Paşa’nın öldürülmesi, Said Halim Paşa’nın sadareti (11 Haziran)


1913 – 2. Balkan Savaşı’nın başlaması (29 Haziran)


1913 – Edirne’nin geri alınması (21 Temmuz)


1913 – Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması (29 Eylül)


1913 – Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14 Kasım)


1914 – Dış ticarette gümrük resmi oranının %15’e çıkarılması


1914 – Islah-ı Medaris Nizamnamesi


1914 – Türk Bilgi Derneği’nin kurulması; Medreset’ül-Hattatin’in kurulması; Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri’nin kurulması


1914 – 5. Meclis-i Mebusan’ın açılışı (14 Mayıs)


1914 – Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna’da öldürülmesi (28 Haziran)


1914 – Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Sırbistan’a savaş ilanı (28 Temmuz)


1914 – Almanya’nın Rusya’ya savaş ilanı (1 Ağustos)


1914 – Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)


1914 – Almanya’nın Fransa’ya, İngiltere’nin Almanya’ya savaş ilanı : 1. Dünya Savaşı’nın başlaması (4 Ağustos)


1914 – Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)


1914 – 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)


1914 – İslah-ı Medaris Nizamnamesi’nin yayınlanması (29 Eylül)


1914 – Karadeniz’e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)


1914 – Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım – Aralık)


1914 – Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı (3 Kasım)


1914 – İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı (5 Kasım)


1914 – Osmanlı Devleti’nin İtilaf Devletleri’ne savaş ilanı (11 Kasım)


1914 – Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)


1914 – Mısır’ın İngiltere himayesinde bir “krallık” haline getirilmesi, Osmanlı Devleti’nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)


1915 – Gümrük resmi oranının %30’a yükseltilmesi


1915 – Mekteb-i Tıbbiye’nin Darü’l-Fünun’a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne dönüşmesi


1915 – Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi


1915 – Müttefiklerin Çanakkale Boğazı’nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak – 18 Mart)


1915 – Doğu Anadolu’da Ruslar’la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir Kanunu 27 Mayıs


1916 – Hicaz ve Mekke’nin kaybı


1916 – Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü’l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü’t-Talim-i Musiki)


1917 – Yıldırım Ordular Grubu’nun kurulması


1917 – Sina ve Filistin Cephesi’nin çöküşü


1917 – Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin çıkması ve çarlığın sonu


1917 – Şer’iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması


1917 – Amerika Birleşik Devletleri’nin savaşa iştiraki ve Almanya’ya savaş ilanı(25 Mart)


1918 – Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin Beyrut’un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa’nın ölümü (6 Nisan)


1918 – Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)


1918 – Sultan Mehmed Reşad’ın vefatı ve Mehmed Vahidettin’in tahta çıkması


1918 – Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)


1918 – Sadrazam Talat Paşa’nın istifası, Ahmed İzzet Paşa’nın sadareti (8 Ekim)


1918 – Mondros Mütarekesi’nin imzalanması (30 Ekim)


1918 – Almanya ve Avusturya’nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)


1918 – Ahmed İzzet Paşa’nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa’nın sadareti (8 Kasım)


1918 – İtilaf Devletleri’nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)


1919 – Damat Ferid Paşa’nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nin iktidara geçmesi


1919 – Yunanların İzmir’i işgali ve Batı Anadolu’da ilerlemeleri (15 Mayıs)


1919 – Mustafa Kemal Paşa’nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu’ya gönderilmesi (19 Mayıs)


1919 – Erzurum Kongresi (23 Temmuz)


1919 – Sivas Kongresi (4 Eylül)


1919 – Damat Ferid’in istifası ve Ali Rıza Paşa’nın sadareti (2 Ekim)


1919 – Amasya Protokolü (22 Ekim)


1919 – 1920 – Mekteb-i Harbiye’nin Ankara’da “Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı” olarak açılması


1920 – Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)]])


1920 – İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul’daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın dağıtılması ve kapanması


1920 – Damat Ferid Paşa’nın sadareti (5 Nisan)


1920 – Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal’i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)


1920 – İstanbul Hükümeti’nin Sevr Antlaşması’nı imzalanması (10 Ağustos)


1920 – Gümrü Antlaşması’nın imzalanması (3 Aralık)


1921 – Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)


1921 – Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti’nde olduğunun tespiti (27 Ocak – 12 Şubat)


1921 – İkinci İnönü Muharebesi (31 Mart)


1921 – Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)


1921 – Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)


1922 – Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)


1922 – İzmir’in kurtuluşu (9 Eylül)


1922 – Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)


1922 – Mehmed Vahidettin’in yurtdışına çıkması ve Abdülmecid Efendi’nin halife olarak seçilmesi (16 Kasım)


1923 – Mustafa Kemal Paşa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurulması (29 Ekim)