Dersimiz Tarih: Celali İsyanları
Celali İsyanları etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Celali İsyanları etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

8 Ocak 2018 Pazartesi

Osmanlı Devleti'nde İç İsyanlar



 Nedenleri:

1.Merkezi otoritenin zayıflaması,
2.Devşirme ve tımar sistemlerinin bozulması,
3.Devlet  yönetimindeki  bozulma
4.Paradaki altın oranının düşürülmesi,
5.Maaşların zamanında ödenememesi,
6.İran ve Avusturya savaşlarının uzun sürmesi,
7.Savaş kaçaklarının eşkıyalığa yönelmesi,

1)            İstanbul İsyanları:

Askeri ve ekonomik niteliktedir. Yeniçeri, ulema ve bürokratların, çıkarlarını korumak üzere başvurdukları bir yoldur. Devlet düzenini değil, yöneticileri değiştirmeye yöneliktir.

III.Murat döneminde, maaşların ayarı düşük akçelerle ödenmesi yeniçeri isyanına yol açtı.
II.Osman (Genç), Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmak istedi. Durumdan haberdar olan Yeniçeriler, isyan ederek II. Osman’ı öldürdüler. İlk kez bir padişah isyanla öldürüldü.
IV.Mehmet döneminde, maaşlarının verilmemesi ve saray ağalarının devlet işlerine karışması gerekçesiyle isyan ettiler. İstemedikleri kişilerin idamını sağladılar. (Bu olay Vak’a-i Vakvakiye (Çınar Olayı) olarak adlandırılır.)

2)    Taşra İsyanları
      A) Celali İsyanları:
Tamamen ekonomik niteliklidir. Dirlik sisteminin bozulması, vergilerin artırılması ve kanuna aykırı vergilerin toplanması köylüyü topraktan kopardı. Eşkıyalık türedi. Savaşların uzaması da isyanların çıkmasını ve yaygınlaşmasını sağladı. Karayazıcı, Canbolatoğlu ve Kalenderoğlu bunların başlıcalarıdır. Ayrıca, Erzurum Valisi Abaza Mehmet ve Sivas Valisi Vardar Ali gibi yöneticiler de isyan ederek, devleti uzun süre uğraştırdılar.

B) Eyalet İsyanları:
Merkezi otoritenin zayıflaması üzerine, bazı bağlı beylik ve eyaletlerde de yöneticiler veya halk isyanlar çıkardı. Eflak, Boğdan, Erdel, Yemen, Bağdat, Basra ve Trablusgarb isyanları bunların başlıcalarıdır. Bunlar genellikle bastırıldılar.