Tarihe Nizamülmülk olarak geçmiş olan ünlü devlet adamının asıl adı Hasan bin Ali bin İshak’tır.
1018 yılında Tus şehrinde doğmuş ve gençliğinde iyi bir eğitim almıştır. Bazı görüşlere göre, döneminin göze çarpan iki ünlü şahsiyeti olan İran’ın büyük şair ve bilgini Ömer Hayyam ile Bâtınî tarikatının kurucusu Hasan b. Sabah ile birlikte eğitim görmüştür.
Nizâmülmülk (Farsça: نظام الملك) veya gerçek adıyla Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî (Farsça: نظام الملك، ابو علي الحسن الطوسي; d. 10 Nisan 1018 - ö. 14 Ekim 1092),Büyük Selçuklu Devleti'nin veziri ve Siyâsetnâme adlı kitabın yazarı olan Sasanilerin Müslüman olmuş torunlarından Türk/Selçuklu devlet adamı ve siyaset bilimcisi. Devlet yönetiminde hayli etkili olan Nizamülmülk'ün vezirliği Alparslan ve Melikşah dönemlerine yayılmıştır. İsmi Nizamülmülk devletin düzeni anlamına gelir.
