Osmanlı Devleti'nde Yönetim
->Divana padişahın başkan olması (Orhan Gazi)
->Divana veziriazamların başkan olması ( Fatih Dönemi)
->Veziriazamların devlette en etkili olmaları(Sokullu Dönemi)
Divan-ı Hümayun Toplantıları
->16. yüzyıldan itibaren haftada 4 gün
->17.yüzyıldan itibaren haftada 2 gün
->18. Yüzyılda 3 ayda bir
->Divan-ı Hümayunun kaldırılması(II.Mahmut Dönemi)
Bâbıâlinin Oluşumu
->18. yüzyılda Kubbealtı vezirleri -> vekiller heyeti
->Divan toplantıları, veziriazamların (sadrazamların) konaklarında
->Veziriazam konakları->Babıali (yüksek kapı)-> devlet yönetiminin merkezi
->Toplantılara, toplantının konusuna göre şeyhülislam, yeniçeri ağası, kadıasker, reisülküttab, defterdar, nişancı ve İstanbul kadısı katılırlardı.
->Veziriazamlık-> başvekâlet (II.Mahmut) ->Hariciye, Mülkiye ve Maliye Nazırlığı gibi nazırlıklar(bakanlıklar)
Diğer divanlar:
· Sefer Divânı: Vezir-i azam sefere çıkarken toplanan divan,
· Ulufe Divânı: Yeniçeri maaşları için toplanan divan,
· Galebe Divânı: Yabancı elçilerin kabulü sırasında toplanır,
· Ayak Divânı: Olağanüstü durumlarda toplanan divan,
· At divânı: Sefer sırasında at üzerinde yapılan toplantı.
Reisülküttâb
->18.yüzyılda Babıali'nin yönetimde etkili hale gelmesiyle Nişancı'ya bağlı olarak çalışan Reisülküttab'ın önemi artması->Devletlerarası ilişkilerde diplomasinin öneminin artması
->Reisülküttabın devletin dış ilişkilerini yürütmesi
->Dışişleri Bakanlığı'na dönüşmesi
->Dışişleri Bakanlığı'na dönüşmesi
Taşra Teşkilatı
18.yüzyılda tımar sisteminin bozulması -> pek çok aksaklık
->vergilerin toplanması işinin açık artırma ile mültezim kişilere kiralanması (belli bir süre)
->Vergi kaynaklarının hayat boyu kiralandığı malikâne sisteminin oluşması(18.yüzyıldan itibaren)
<---Istanbul'da oturan malikâne sahiplerinin malikânelerini mültezimler yolu ile vekillerle idare etmesi
Mültezimler
- Topraklara yerleşmiş olan ayanlardır.
- Toprakları ellerine geçirdiler.
- Mütesellimlik, voyvodalık ve muhassıllık gibi görevlerle yönetimde ve orduda etkili oldular.
Âyanlık
- Osmanlı Devleti'nde şehirlerde ve taşrada yaşayan zengin ve itibarlı zümreye âyan ve eşraf denilirdi.
- Ayanlar vergilerin belirlenmesi ve toplanmasında görevlilere yardımcı olurdu.
- 18.yüzyılda güçlenen ayanlar, savaşlarda devlete para ve asker yardımında da bulundular.
- Ayanlar, Rumeli, Anadolu ve Arap eyaletlerinde hanedanlık kurmuşlardı.
- Devlet tarafından ayanıvilayet olarak tanındılar.
- Kendi aralarındaki mücadeleler ve halk üzerinde kurdukları baskıdan ötürü 1786 yılında güçleri kırıldıysa da 1787 Osmanlı-Rus ve Avusturya Savaşları'nda yardımlarına ihtiyaç duyuldu.
- 1808 yılında II. Mahmut, ayanlarla yaptığı Sened–i İttifak ile onları resmen tanımış oldu.
- Âyanların siyasi ve toplumsal hayattaki etkisi Tanzimat dönemine kadar devam etti.
Bozulan Ekonomi ve Alınan Tedbirler
- Devletin uzun süren savaşlara girmesi ve bu savaşlarda yenilgiler alması ekonomiyi iyice sarstı.
- Devlet, esham adıyla iç borçlanma yoluna gitti. III.Mustafa döneminde 1775 yılında bir nevi hazine bonosu sayılabilecek esham uygulaması, pay ve gelir ortaklığına dayanıyordu.
- Esham uygulaması, kağıt paraya geçişin ilk aşaması sayılabilir.
- Devlet bütçe açığını kapatmak için yeni vergiler koydu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder