Dersimiz Tarih: HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR

23 Mart 2024 Cumartesi

HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR

      Dersimiz Tarih Pro İndir


HUKUK ALANINDA YAPILAN  İNKILAPLAR

Osmanlı Hukukunun Özellikleri:
  • Şer’î ve örfî olmak üzere ikiye ayrılır.
  • Din, mezhep farkları ve kapitülasyonlar mezhep birliğini engellemiştir.
  • Tanzimat döneminden itibaren batı hukuku taklit edilmeye başlandı.
  • Mahkemelerde tek yargıç vardır.
Medeni Kanunun Kabulü (17 Şubat 1926):
Sebepleri:
  • Osmanlı’nın son döneminde hazırlanmış olan Mecellenin  modern medeni hukuka uygun olmaması.
  • Bütün vatandaşlarını eşit kabul eden Türkiye Cumhuriyetinin yapısına Osmanlı zamanından kalan hukukun uymaması.
İsviçre Medeni Kanununun Türk Medeni Kanununu Olarak Kabul Edilmesinin Sebepleri:
  • Mevcut kanunların en yenisi olması
  • Demokratik olması.
  • Akılcı ve pratik olması.
  • Kadın ve erkek eşitliğine uygun olması.
Medeni Kanunun Getirdiği Yenilikler:
  • Hukuk birliği ve hukuk düzeni sağlandı.
  • Vatandaşlar arasında hak ve ödevler bakımından eşitlik sağlandı.
  • Toplumsal alanda ve mirasta  kadın erkek eşitliği sağlandı.
  • Hukukta din ve mezhep farkı kaldırıldı.
  • Boşanma hakkı kadına da verildi.
  • Boşanma durumunda kadın ve çocukların hakları güvence altına alındı.
  • Hukuk düzeni laikleşti.
  • Modern Türk ailesi oluştu.
  • Kadına meslek seçme özgürlüğü verildi.
  • Lozan Antlaşmasının 48’nci maddesine göre azınlıklar kendi medeni meselelerini kendi mahkemelerinde halledecekti. Medeni kanunun kabulü ile azınlıkların bu hakkı kaldırıldı. Azınlıkların hukuk özerkliği kesin olarak bitti.
  • Patrikhanenin din işleri dışındaki yetkileri kaldırıldı. Patrikhane ve konsoloslukların mahkeme kurma hakkı ellerinden alındı.
  • Kadın ve erkek için tek eşle evlilik benimsendi.
  • Evlenme devlet kontrolüne alındı.
Açıklamalar:
  • Kapitülasyonlar, yabancı uyruklu kişilerin Osmanlı hukukuna uymasını engelliyordu.
  • Medeni Kanun kadınlara siyasal haklar vermemiştir.
  • Devlet yapısının laikleşmesi 1928’de tamamlandı.
  • 1922-1928 arası laikleşmenin hızlı olduğu dönemdir.
  • 1923-1933 çağdaşlaşmanın hızlı olduğu dönemdir.

Hukuk alanında yapılan diğer yenilikler;
  • 8 Nisan 1924’te “Seriye Mahkemelerinin Kaldırılması ve Yeni Mahkemeler Teşkilatının Kurulması Kanunu”
  • 1809 tarihli İtalyan Ceza Kanunu’ndan alınan ceza kanunu 1 Mart 1926 tarihinde kabul edilmiştir.
  • 3 Mart 1926’da kabul edilen bir kanunla yargı organlarının bağımsızlığı ve halkın çıkarları gözetilmeye çalışılmıştır.
  • Alman Ceza Kanunları Türkiye şartlarına uygun hale getirilerek Ceza Mahkemeleri Usul Kanunu hazırlanmıştır. Bu kanun 20 Nisan 1929’da yürürlüğe girmiştir.
  • Alman ve İtalyan kanun ve eserlerinden yararlanılarak hazırlanan kara ticareti ile ilgili kısım 29 Mayıs 1926’da deniz ticaretiyle ilgili kısım ise 15 Mayıs 1929’da yürürlüğe girmiştir.
  • 24 Nisan 1929 yılında İsviçre’den alınan İcra ve İflas Kanunu faydalı olmaması nedeniyle 30 Haziran 1932’de yeniden düzenlenerek kabul edilmiştir.
NOT: Hukukta laikliğin benimsenmesi; Avrupalıların, ülkemizde yaşayan Hıristiyanların haklarını bahane ederek, iç işlerimize karışmasını önledi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder