30 Ağustos 2024 Cuma

Güney Afrika Cumhuriyeti Tarihi

1488 yılında Portekizli denizci Bartolomeu Dias tarafından Ümit Burunu’na ulaşılması Güney Afrika’nın kaderini değiştiren bir dönüm noktasıdır. Bu tarihi hadise ile birlikte bölge ilk kez Avrupalılarla tanışmıştır. Avrupalıların gelişine kadar Zulu, Xhosa ve Sotho gibi büyük kabilelerin yayıldığı Güney Afrika 17.yy’ın ortalarından itibaren Hollanda işgaline maruz kalmıştır. 1652 yılından itibaren Hollanda, Doğu Hindistan şirketi Cape Town’da bir istasyon kurarak burayı gemilerin uğrak yeri haline getirmiştir. Hollanda’dan gelen Avrupalı yerleşimcilerin yanında Java ve Malay Adaları’ndan siyasi sürgünler de buraya getirilmiştir. Bu adalardan getirilen Müslüman sürgünler Güney Afrika’da İslam’ın yayılmasına vesile olmuşlardır.


1806 yılında İngiltere tarafından ele geçirilen Cape Kolonisi zamanla Zulu ve Xhosa topraklarına doğru genişleyerek bu kabileleri işgal etmiştir. İngilizler ile yerel kabileler arasında yaşanan savaşlar sonucunda bölge tamamen İngiliz kontrolüne girmiştir. 1867 ve 1886’da elmas ve altın yataklarının bulunuşu Güney Afrika’nın önemini arttırırken çok sayıda Avrupalının buraya göç etmesine yol açmıştır. İngiliz ve Hollanda kökenli Afrikaanslar arasında yaşanan iktidar mücadelesi 1899-1902 arasında Boer Savaşı’na yol açmıştır. 1. Dünya Savaşı’nın erken bir provasına benzeyen savaş İngilizlerin savaş teknolojisinde atılım yapmalarına yaramıştır.

1931 yılında Güney Afrika, kolonisi olduğu Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazanmıştır. Ancak bu gerçek bir bağımsızlıktan ziyade ülkedeki beyaz sınıfın bağımsızlığıdır. 1931’den sonra ülke 1994 yılına kadar beyaz iktidarın elinde büyük acılar çekmiştir. 1948 yılında kurulan ırkçı apartheid sistemi toplumu ırksal olarak ayrıma tabi tutarak beyaz Avrupalılara son derece zengin sömürü imkanı tanımıştır. Beyaz olmayan ırkların kısıtlamalara tabi tutulduğu apartheid sistemi insanlık tarihinin en karanlık dönemlerinden biri olmuştur.

Irkçı apartheid sistemine karşı ANC ve SASO gibi siyasi hareketler öncülüğünde verilen mücadele nihayetinde 1994 yılında rejim değişikliğine yol açarak demokrasiye geçişi sağlamıştır. Aynı yıl uzun bir hapis hayatının ardından Nelson Mandela Güney Afrika’nın ilk siyasi devlet başkanı olmuştur. 1994 yılından beri ülkede demokratik seçimler düzenli olarak gerçekleşmektedir.            

Kaynak:İNSAMER sitesi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder