Meşrutiyet Dönemi Başlıca Fikir Akımları

 1.Batıcılık : Batıya benzeme ve batı gibi olma yoluyla dağılmanın önlenebileceğini savunan fikir akımıdır.

Batıcılık fikri Lale Devrinde başlayarak Osmanlıların son dönemine kadar etkili olmuştur. Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı, I.Meşrutiyet,2.Meşrutiyet gibi uygulamalarla etkisini göstermiştir. Hatta Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasında da Türkçülük ile birlikte en etkili olan fikir akımıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini oluşturan inkılâplarda ve Atatürk ilkelerinden inkılâpçılık ilkesinde bu fikir akımının etkisi görülebilir.

Temsilcileri: Abdullah Cevdet, Tevfik Fikret, Celal Nuri

2.Osmanlıcılık :  Osmanlı ülkesinde yaşayan bütün  halkın dil, din, ırk farkı gözetilmeksizin eşit olması yoluyla dağılmanın önleneceğini savunan bir fikir akımıdır.

Tanzimat ve Islahat Fermanı bu akımın bir sonucudur diyebiliriz. Çünkü bu fermanlarda azınlıklara ilk kez geniş haklar verilmiştir. 
Temsilcileri: Namık Kemal, Ziya Paşa, Şinasi, Genç Osmanlılar ve diğerleri.

Osmanlıcılık fikir akımı Balkan Savaşları’na kadar etkinliğini korumuştur. Balkan Savaşları’nda (1912) Osmanlı Devleti’nin içerisinde yer alan Balkan azınlıklarının düşmanlıkları görülünce bu fikir akımı etkisini kaybetmiştir. 

3.İslamcılık : Osmanlı ülkesinde yaşayan Müslümanların birliğini savunarak dağılmanın önleneceğini savunan bir anlayıştı.

Temsilcileri: Sultan II. Abdülhamit , Mehmet Akif Ersoy ve  diğerleri.

4.Türkçülük : Türkler arasında birlik sağlanması yoluyla dağılmanın önleneceğini savunan fikir akımıdır.  Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında da etkili olmuştur. 
 Temsilcileri: Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Halide Edip, Fuat Köprülü, Ahmet Ağaoğlu

     Dersimiz Tarih Pro İndir