XVI. yüzyılın en önemli meydan savaşlarından biridir. Vadisseyl Muharebesi ve ya Vadiü’l-Mehazin Muharebesi olarak da geçmektedir. Bu savaşta Türkler, Portekiz ordu ve donanmasını kralları ve bütün asilzadeleri ile birlikte yok etmişlerdi. Bu darbe sonunda Portekiz haritadan silinmiş ve büyük devletler arasından ebediyen yok olmuştur.
Meydan savaşı 4 Ağustos 1578’de Kuzey Fas’ta Tanca yakınlarındaki Vâdî’s-Seyl’de geçmiştir. Türk ordu ve donanmasına komuta eden oramiral Ramazan Paşa Tunus beylerbeyisi (genel valisi) ve Cezayir beylerbeyi vekiliydi. (Cezayir beylerbeyi İstanbul’daki kaptan-ı derya Kılıç Ali Paşaydı). Bizzat Kral Dom Sebastiano’nun başkomutanlık ettiği büyük Portekiz ordu ve donanması 80.000 kişilik bir kuvvetle Tanca’ya çıkmıştı. Portekizliler’i en kudretli Hıristiyan hükümdarı olan İspanya Kralı II. Felipe 6.000 atlı ve 50 savaş gemisiyle destekliyordu.
Savaşın sebebi bütün sömürgeleri aralarında bölüşmüş olan iki büyük Avrupa devletinin (İspanya ile Portekiz), Fas Arap İmparatorluğu’nu da sömürgeleştirmek istemesidir. Bu ise Osmanlının Cezayir eyaleti için açık bir tehditti. Büyük devletler arasında sayılan ve Orta Afrika’nın derinliklerine kadar uzanan Fas imparatorluğu Kanuni Sultan Süleyman‘ın son zamanlarında İstanbul’a tabi olmuş fakat bir müddet sonra bu tabilikten ayrılmıştı. Bununla beraber Fas’ta gene de büyük Türk menfaatleri vardı. Kılıç Ali Paşa, Ramazan Paşa’ya Portekizliler’i ne pahasına olursa olsun Afrika’dan kovmak emrini vermişti.
Ramazan Paşa, küçük ordusu ile hızla Tanca’ya yürüdü. Bir kısım Fas birlikleri de kendisine katıldı. 4 Ağustosta derhal düşmana taaruza geçen Türkler Portekizliler’i darmadağın ettiler. 20.000 Portekizli, bu arada kral ve bütün maiyeti savaş alanında can verdi. 40.000 düşman ve 360 top, Türkler’e teslim oldu. Geri kalan 20.000 Portekizli büyük donanmalarına kendilerini zor attılar. Fakat Türk donanması Portekiz donanmasını daha Afrika sularında çevirdi. Yapılan çok şiddetli savaşlar sırasında Portekiz gemilerinin çoğu batırıldı.
Bu darbeden 2 yıl sonra bütün kudreti, ordusu ve donanması mahvolan hanedanı sönen Portekiz Krallığı İspanya’ya katıldı. Tam 80 yıl İspanyol boyunduruğunda yaşadı ve artık büyük devlet olamadı. Fas İmparatorluğu ise ikinci defa Osmanlıya tabi oldu. Osmanlının batı sınırı Atlas Okyanusu’na, Nijer nehrine erişti. 1574’te İstanbul’a gelip III.Murat‘ın huzuruna kabul edilen I. Sultan Abdülmelik yerine Ramazan Paşa, II. Ahmet’i Fas tahtına geçirdi ve durumu Divanı Hümayun’a bildirdi.
İlgili olduğu ders: Tarih 10
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder