Ermeni Meselesi
İngiltere, XIX.yüzyılın sonlarına doğru en büyük sömürgesi olan Hindistan'a giden yolllar üzerinde yer alan Doğu ve Güneydoğu Anadolu Topraklarının (ki Ermeniler de bu Türkler ve diğer bölge halklarıyla birlikte orada yaşıyorlardı.) bu açıdan stratejik öneminin farkına varmıştı. İşte bu nedenle Ermenilerle ilgilenmeye başlamıştı.
Rusya ise sıcak denizlere inme yolu üzerinde yer alan Ermenilerle ilgilenerek bu amacına ulaşmaya çalışmaktaydı. Bu nedenle 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi) sonunda imzalanan Ayastefanos ve Berlin Antlaşmalarına Ermeniler lehine maddeler koydurarak Ermeni sorununu uluslararası bir sorun haline getirdi.
İngiltere ise Rusya'nın bu hamlesine karşılık Ermenilere daha çok sahip çıkarak onları kendi amaçları doğrultusunda kullanmak böylece bir kukla Ermeni Devleti kurmak istemiştir.
Rusya ve İngiltere'nin bahsettiğimiz nedenlerle olan destekleriyle Ermeniler arasında çeşitli örgütler ortaya çıkıp yayıldılar ve kanlı eylemler gerçekleştirdiler.
Milli Mücadeleye zararlı cemiyetler olan Hınçak ve Taşnak Ermeni örgütleri bu ortamda oluştular.
Makedonya Sorunu
1878 Berlin Kongresi'nden sonra Bulgaristan Makedonyayı ele geçirebilmek için Makedonya Sorunu'nu uluslararası bir sorun haline getirmeye çalışmıştır.Avrupalı Devletler de olaya Şark Meselesi olarak bakıp ona destek vermişlerdir.
Sınırları tam olarak belirlenemeyn bu coğrafyada bölgeye komşu oln Sırbistan,Bulgaristan,Romanya ve Yunanistan siyasi propagandayla içiçe olan bir silahlı çatışma ortamı oluşturmuşlardır.Bu komite ve çetelerin eylemleri uluslararası ortamda Makedonya Sorunu olarak adlandırılmıştır.
I. Balkan Savaşı sonunda Osmanlıların bölgedeki egemenliği sona erdi. 1913'te Makedonya 3'e ayrıldı. I. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan, bölgenin Sırbistan'a ait bölümünü kendi topraklarına kattıysa da 1919'da kendi topraklarının da bir bölümünü kaybederek bölgeden çekilmek zorunda kaldı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Makedonya'nın Sırbistan'a ait bölümü, Yugoslavya'yı oluşturan altı Cumhuriyet'ten biri oldu.Yugoslavya 1991'de dağılınca Makedonya adlı bağımsız bir devlet haline geldi.2019'da Yunanistan'ın baskısıyla imzalanan antlaşmayla adını Kuzey Makedonya olarak değiştirdi.
İngiltere, XIX.yüzyılın sonlarına doğru en büyük sömürgesi olan Hindistan'a giden yolllar üzerinde yer alan Doğu ve Güneydoğu Anadolu Topraklarının (ki Ermeniler de bu Türkler ve diğer bölge halklarıyla birlikte orada yaşıyorlardı.) bu açıdan stratejik öneminin farkına varmıştı. İşte bu nedenle Ermenilerle ilgilenmeye başlamıştı.
Rusya ise sıcak denizlere inme yolu üzerinde yer alan Ermenilerle ilgilenerek bu amacına ulaşmaya çalışmaktaydı. Bu nedenle 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi) sonunda imzalanan Ayastefanos ve Berlin Antlaşmalarına Ermeniler lehine maddeler koydurarak Ermeni sorununu uluslararası bir sorun haline getirdi.
İngiltere ise Rusya'nın bu hamlesine karşılık Ermenilere daha çok sahip çıkarak onları kendi amaçları doğrultusunda kullanmak böylece bir kukla Ermeni Devleti kurmak istemiştir.
Rusya ve İngiltere'nin bahsettiğimiz nedenlerle olan destekleriyle Ermeniler arasında çeşitli örgütler ortaya çıkıp yayıldılar ve kanlı eylemler gerçekleştirdiler.
Milli Mücadeleye zararlı cemiyetler olan Hınçak ve Taşnak Ermeni örgütleri bu ortamda oluştular.
Makedonya Sorunu
1878 Berlin Kongresi'nden sonra Bulgaristan Makedonyayı ele geçirebilmek için Makedonya Sorunu'nu uluslararası bir sorun haline getirmeye çalışmıştır.Avrupalı Devletler de olaya Şark Meselesi olarak bakıp ona destek vermişlerdir.
Sınırları tam olarak belirlenemeyn bu coğrafyada bölgeye komşu oln Sırbistan,Bulgaristan,Romanya ve Yunanistan siyasi propagandayla içiçe olan bir silahlı çatışma ortamı oluşturmuşlardır.Bu komite ve çetelerin eylemleri uluslararası ortamda Makedonya Sorunu olarak adlandırılmıştır.
I. Balkan Savaşı sonunda Osmanlıların bölgedeki egemenliği sona erdi. 1913'te Makedonya 3'e ayrıldı. I. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan, bölgenin Sırbistan'a ait bölümünü kendi topraklarına kattıysa da 1919'da kendi topraklarının da bir bölümünü kaybederek bölgeden çekilmek zorunda kaldı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Makedonya'nın Sırbistan'a ait bölümü, Yugoslavya'yı oluşturan altı Cumhuriyet'ten biri oldu.Yugoslavya 1991'de dağılınca Makedonya adlı bağımsız bir devlet haline geldi.2019'da Yunanistan'ın baskısıyla imzalanan antlaşmayla adını Kuzey Makedonya olarak değiştirdi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder