18 Ağustos 2024 Pazar

Galler Tarihi

Gallere dair ilk tarihi kayıt Britanya'nın Roma istilası döneminden kalmadır. O dönemde modern Galler bölgesi pek çok kabileye bölünmüştü. Romalılar bölgenin daha çok kuzeyinde bulunmuşlardır. Eski bir efsanede son Roma imparatorlarından Magnus Maximus'un Gal şeflerinden birinin kızı olan Elen veya Helen ile evlendiği geçmektedir. Roma istilası döneminde 4. yüzyılda Gal halkı Hristiyanlıkla tanışmıştır.


Galler ulusal kimliği, 5. yüzyılda Roma'nın Britanya'dançekilmesinden sonra Britonlar arasında gelişti.

Britanya'da Roma İmparatorluğu'nun 410 yılındaki düşüşünden sonra Galler birkaç krallığa bölünmüştür. Anglosakson kabilelerin bu krallıkları istila girişimleri yöre halkının direnişi karşısında başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Anglosaksonlar bölgeyi "yabancı" anlamına gelen ve günümüz İngilizcesindeki Wales kelimesinin kökeni olan "Walha" ile isimlendirmişlerdir. Galler kendilerini Cymry veya Cymro teriminin dışında Brythoniaid (Britonlar) olarak da adlandırmışlardır.

Günümüzde modern Kelt uluslarından biri olarak kabul edilen Galler, Llywelyn ap Gruffudd'un 1282'deki ölümü ve İngiltere Kralı I. Edward'ın Galler'i fethiyle İngiliz hakimiyetine girdi.Edward bölgeyi kontrol altında tutmak için bir seri büyük taş şato inşa ettirmiştir. Şatoların en tanınanları Beaumaris, Caernarfon, Conwy ve Harlech'dedir. 

Galler bağımsızlığını 15. yüzyılda kısa bir süre boyunca Owain Glyndŵr tarafından kazansa da, Galler'in tamamı İngiltere tarafından ilhak edildi. 1535 ve 1542 tarihli Galler Kanunları uyarınca İngiliz hukuk sistemine dahil edildi.
1746 yılında imzalanan "The Wales and Berwick Act" anlaşması ile İngiltere'de uygulanan tüm yasalar otomatik olarak Galler bölgesinde de geçerli olmuştur.
 Galler, yine de 19. yüzyılda kendine özgü Galler siyaseti kültürüne sahipti. David Lloyd George ile ilişkilendirilen Galler Liberalizmi bu siyasi kültür, 20. yüzyılın başlarında sosyalizmin ve İşçi Partisi'nin büyümesiyle sona erdi.Galli ulusal duygu yüzyıl boyunca büyüdü; milliyetçi bir parti, Plaid Cymru 1925'te ve Galce Derneği 1962'de kuruldu.Government Wales Act of 1998 uyarınca kurulan Senedd (veya daha önce Galler Ulusal Meclisi olarak bilinen Parlamento), bir dizi devredilmiş politikadan sorumludur.

Sanayi Devrimi ile beraber Galler, tarım toplumundan bir sanayi ülkesine dönüştürdü. Bu dönemde Galler'in nüfusu hızla arttı. Günümüzde Galler'in nüfusun üçte ikisi CardiffSwanseaNewport ve yakındaki vadiler de dahil olmak üzere Güney Galler'de yaşamaktadır. Ülkenin geleneksel maden çıkarma ve ağır sanayileri bittiği ya da düşüşte olduğu için, ekonomi kamu sektörüne, hafif ve hizmet sanayilerine ve turizme dayanmaktadır. Galler, süt hayvancılığı da dahil olmak üzere hayvancılıkta, ulusal tarımsal alanda kendi kendine yeterliliğe sahip olan net bir ihracatçıdır.

Galler, siyasi ve sosyal tarihini Büyük Britanya'nın geri kalanıyla yakından paylaşıyor ve çoğu bölgedeki nüfusun çoğunluğu İngilizceyi ana dil olarak konuşuyor, ancak ülke farklı bir kültürel kimliği korudu. Hem Galce hem de İngilizce resmî dillerdir; Galler'de 560.000'den fazla insan Galce konuşur ve dil, kuzey ve batı bölgelerinde nüfusun çoğunluğu tarafından konuşulur.19. yüzyılın sonlarından itibaren Galler, kısmen eisteddfod geleneği nedeniyle popüler imajını "şarkı ülkesi" olarak aldı.FIFA Dünya KupasıRagbi Dünya Kupası ve İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları gibi birçok uluslararası spor etkinliğinde Galler'in kendi millî takımı vardır. Olimpiyat Oyunlarında, Galli sporcular Büyük Britanya takımının bir parçası olarak Birleşik Krallık için yarışırlar. Ragbi birliği, Galli kimliğinin bir sembolü ve ulusal bilincin bir ifadesi olarak görülmektedir.

(Wikipediadan düzenledim.Hiçbir belgesi olmayan teoriye dayalı bilgileri safdışı ettim).

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder