Takvimler ve Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Takvimler

 Takvim: zamanı günlere, aylara, yıllara bölme metodudur. İnsanlar zamanı ölçerken ölçü aracı olarak Günesi ve Ay’ı kullanmışlardır.

Günesi kullananlar dünyanın güneş etrafında bir tam dönüşünü esas almışlardır. Bu sekilde oluşturulan takvimlere güneş takvimi diyoruz. 1 yıl 365 gün ve 6 saat olarak hesap edilmiştir.

 Ay’ı kullananlar ise Ay’ın Dünya etrafında 12 kez dönmesini (12 x 29.5 =354) esas almışlardır. Bu şekilde oluşturulan takvimlere ay takvimi diyoruz. 

Tarihte ilk güneş takvimini Mısırlılar, ilk ay takvimini Sümerler oluşturmuşlardır. 

Her toplum kendi takvimini oluştururken kendileri için önemli saydıkları bir günü başlangıç olarak kullanmışlardır. Örneğin; Romalılar Roma’nın kuruluşunu, Müslümanlar Hicreti, Hristiyanlar Hz. İsa’nın doğumunu...

TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER VE ÖZELLİKLERİ

Türkler tarihinden bugüne çeşitli takvimler kullanmışlardır. Güneş ve ay yılını esas alan bu takvimler Türklerin tarihte yaşadıkları büyük dönüşümlerden sonra şekillenmiştir.

Türklerin tarih boyunca kullandığı takvimler kısaca şu şekilde özetlenebilir:

I. On iki hayvanlı Türk takvimi

II. Celali Takvim

III. Rumi Takvim

IV. Hicri Takvim

V. Miladi Takvim

Türklerin tarih boyunca kullandığı takvimler ve özellikleri kısaca şu şekilde özetlenebilir:

12 Hayvanlı Türk Takvimi:

12 Hayvanlı Türk takvimi, Türklerin kullandığı ilk takvimdir. Bu takvimde güneş yılı esas alınmıştır. 1 yıl 365 gün ve 5 saat olarak hesap edilmiştir. Takvim 12 yılda 1 devir yapmaktadır. Yıllar sayı ile değil hayvan adları ile isimlendirilmiştir. Aylar ise sayılar ile belirtilmiştir. 12 Hayvanlı Türk Takvimini Türklerin haricinde Tibetliler ve Çinliler de kullanmışlardır.

Hicri Takvim:

Hicri takvim, Türklerin İslamiyet'i kabul etmelerinden sonra kullanmaya başladığı takvimdir. Hicri Takvimde ay yılı esas alınmıştır. 622 yılı Hicri Takvimde başlangıç olarak kabul edilmiştir. Hz. Ömer döneminde oluşturulan Hicri Takvim ülkemizde 1 Ocak 1926 tarihine kadar kullanılmış olup, günümüzde dini ay ve günlerin belirlenmesinde halen kullanılmaktadır.

Celali Takvim:

Celali Takvim, Büyük Selçuklular döneminde Sultan Melik Şah tarafından ekonomik amaçlarla hazırlatılmış ve kullanılmıştır. Celali Takvimde güneş yılı esas alınmıştır.Celali Takvimin başlangıç tarihi olarak 1079 yılı esas alınmıştır. Celali Takvimi Türkler haricinde Babür Devleti de kullanmıştır.

Rumi Takvim:

Rumi Takvim, Osmanlı Devleti'nde ekonomik amaçlarla 1839 yılından itibaren Hicri Takvime ilave olarak kullanılmaya başlamıştır. Rumi Takvimde güneş yılı esas alınmıştır. 

Miladi Takvim:

Miladi Takvim ülkemizde 1 Ocak 1926 tarihinden itibaren kullanılmaya başlamıştır. Miladi takvimde güneş yılı esas alınmıştır.   Başlangıç olarak Hz. İsa'nın doğumu(Milat) 1 Ocak tarihi kabul edilmiştir. Miladi takvim ilk olarak Mısırlılar tarafından şekillendirilmişse de Romalılar ve Papa XIII. Gregorious tarafından geliştirilmiştir.

Not:1917 tarihinde ise Takvim-i Garbi adıyla Miladi Takvime yakın bir takvim kullanılmışsa da 1 Ocak 1926 dan sonra Miladî takvime geçilmiştir.

http://www.eba.gov.tr/video/izle/57775fee3f8a48ff446daaec0d942ee1768262d09c001

Balkanlardaki Fetihler B,Ankara Savaşı

YILDIRIM BAYEZİD  DÖNEMİ

NİĞBOLU SAVAŞI (1396)

Taraflar: Osmanlı Devleti ve Haçlı Ordusu ( Avrupanın her tarafından toplanmış büyük haçlı ordusu)

Nedenleri

1. Yıldırım Bayezıt’ın  İstanbulu kuşatması
2. Macarlarla Osmanlılar arasındaki Aşağı Tuna hakimiyet sorunu ve Bulgaristan da üstünlük mücadelesi
3. Ege denizi, Mora ve Arnavutlukta Osmanlı-Venedik rekabeti
4. Papa ve Macarların haçlı seferi çağrısı
5. Osmanlıların 1393’te Bulgar krallığına son vermesi.

Sonuçları

1) Haçlıların Türkleri Balkanlardan atma konusundaki 3.girişimleri de sonuçsuz kaldı.
2) Eflak ve Bosna Osmanlı egemenliğine girdi.
3) Selanik alındı ve Mora’ya sefer yapıldı
4) Bizans’a batıdan gelebilecek yardım önlenmiş ve İstanbul’un fethi için uygun ortam oluşmuştur.

5)Halife tarafından Yıldırım Beyazıta "Sultan" ünvanı verildi.

6) Osmanlı Devletinin İslam Dünyasındaki saygınlığı  arttı.

İstanbul Kuşatmaları

 Sebepler:

1.      Osmanlı Devleti’ne karşı Avrupalı devletleri kışkırtması,
2.      Karamanoğullarıyla ittifak kurması,
3.      Osmanlı şehzadelerini sürekli kışkırtması
4.      Yapılan antlaşmalara uymaması, etkili olmuştur

Süreç

1.Kuşatmayı Macarların saldırıları nedeniyle kaldırdı (1391)

2.Kuşatmayı Niğbolu Savaşı nedeniyle kaldırdı(1395)

3.Kuşatmayı topların yetersizliği ve Rumelideki karışıklıklar nedeniyle kaldırdı.(Rumeli Hisarını bu kuşatma için yaptırmıştı)

4.Kuşatmayı Timurun doğudan Anadoluya girmesi nedeniyle kaldırdı(1400)

Sonuç:

1. Bizansla tek resmi antlaşma imzalandı (1400).

2.Osmanlı, Bizanstan hukuki ve ekonomik ayrıcalıklar elde etti.

Anadolu Türk Birliğini Sağlama Faaliyetleri

1.Orhan Bey döneminde barış yoluyla ilk olarak Karesioğulları Beyliği Osmanlı topraklarına katıldı. 

2.Evlilik yoluyla

Karamanoğullarına karşı güç kazanmak isteyen Germiyanoğlu Süleyman Şah, kızını I. Murat’ın oğlu Yıldırım Bayezit ile evlendirdi. Bu evlilikle Kütahya, Emet, Simav, Tavşanlı çeyiz olarak Osmanlılara geçti.

3.Para yoluyla

I. Murat, Hamitoğulları’ndan da para karşılığıAkşehir, Beyşehir, Yalvaç, Seydişehir ve Isparta’yı aldı.

4.Savaş yoluyla

Yıldırım Bayezit döneminde Türk birliği savaş yoluyla sağlanmaya çalışıldı. Bu amaçla,Saruhanoğulları, Aydınoğulları, Menteşeoğulları, Germiyanoğulları, Karamanoğulları, Hamitoğulları, Eretna Beyliği ve Candaroğulları’nın Kastamonu kolu Osmanlı topraklarına katıldı. Böylece Anadolu Türk birliği büyük ölçüde sağlanmış oldu.Yıldırım Bayezit, 1399’da Memluklere bağlı olan Dulkadiroğulları Beyliği’nden Malatya, Besni, Darende ve Elbistan’ı alarak sınırlarını Orta Fırat’a kadar genişletti

 Ankara Savaşı (1402)

Nedenleri:
1. Timur’un doğu seferi öncesinde arkasında güçlü bir devlet bırakmak istememesi.
2. Her iki hükümdarda da bulunan “cihan hakimiyeti” düşüncesi.
3. Topraklarını sürekli genişleten iki devletin birbirine komşu olması.
4. Her iki devlete sığınan kişilerin hükümdarları kışkırtmaları.
5. Timur’un Osmanlı topraklarına girmesi.
Sonuçları:
1. Anadolu Türk birliği bozuldu. Beylikler yeniden kuruldu.
2. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirdi.
3. Yıldırım’ın oğulları arasında taht kavgası başlamış ve Osmanlı Devleti “ Fetret Devri’ne” girmiştir.
4. Bizans yıkılmaktan kurtuldu ve batıda fetihler durdu.

Fetret Devri
-Ankara Savaşından sonra Osmanlı Devletinin başsız kalması nedeniyle şehzadeler arasında hükümdarsız geçen bu devreye “ Fetret Devri” denir. (1402 – 1413).
– Yıldırım’ın oğulları; İsa, Musa, Süleyman ve Mehmet Çelebi arasındaki taht kavgasını Mehmet Çelebi kazandı ve tek başına Osmanlı padişahı oldu.
-Bu dönemde Rumelide pek fazla bir kayıp olmamasının temel sebebi Osmanlı Devletinin kurduğu sağlam işleyen devlet teşkilatıdır.

OSMANLI TARİHİ GENEL HATLAR

ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ SİSTEMİ TARİHİ

- 1974 yılına kadar üniversiteler kendi öğrencilerini kendileri alıyordu. - 1974 yılında sınavların tek merkezden yapılması kararı alındı ve ÖSYM kuruldu - 1974 ve 1975 tarihlerinde üniversite sınavları sabah ve öğlen olmak üzere iki oturumda yapıldı. - 1976-1980 yılları arasında aynı günde tek oturumda yapıldı. - 1981 yılından itibaren ÖSS ve ÖYS olmak üzere iki basamaklı sınav sistemi uygulamaya konuldu. - 1987 yılında testlerin hepsini değil, girmek istediği bölüme göre gereken testleri çözme hakkı verildi. - 1999 yılında ÖYS kaldırıldı, ÖSS adıyla tek sınava dönüştürüldü. - 2006 yılında tek sınav ancak iki bölümlü bir sınav uygulaması şeklinde oldu. Bu değişiklik sonucunda adaylar, ortak alan ve alan testleri olarak iki bölümden oluşan testlere yanıt vermeye başladı.

2010 Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) adı verilen birinci basamak sınavı ile Lisans Yerleştirme Sınavları (LYS) adıyla ikinci basamak sınavları yapılmaya başlandı.

-2017 Yeni bir sistem tartışılmağa başlandı.

İnşaallah öğrencilerimiz ve çocuklarımız için hayırlı olur.

Not: Ülkemizde üniversiteye giriş sistemi merkezi sınav geldikten sonra genelde 4-6 yılda bir değişmiş.Bunun tek istisnası 1987-1999 süreci 12 yıl boyunca sınav sistemi değişmemiş.1974 den itibaren geçen 42 yılda ( bu yılda olacağı da ) sayarsak 10 kez sınav sistemi değişmiş olacak.

Atatürk'ün Hayatının Temel Noktaları

A.Öğrenim Hayatı
1.Mahalle  Mektebi (1887)
2.Şemsi Efendi Okulu (1888)
3.Selanik Mülkiye Rüştiyesi (1892)
4.Askeri Rüştiye (1893-1895)
5.Manastır Askerî İdadi(l896-1899)
6.İstanbul Harp Okulu(1899-1902)
7.Kara Harp Akademisi (1903-1905)


B.Etkilendiği Şehirler
1.Selanik (Milliyetçilik,modernleşme ve demokrasi)
2.Manastır(Milliyetçilik ,modernleşme ve demokrasi)
3.İstanbul(Milliyetçilik,modernleşme ve demokrasi)
4.Şam (Milliyetçilik)
5.Sofya( Milliyetçilik,modernleşme,demokrasi ve sanat)

C.Etkilendiği Türk  Düşünür ve Yazarlar
1..Mehmet Emin Yurdakul (Millî kültür,millî birlik ve beraberlik)
2.Namık Kemal(vatan ve millet sevgisi)
3.Tevfik Fikret(Hak,adalet ve özgürlük)
4.Ziya Gökalp (Milliyetçilik,dayanışma ve bütünleştiricilik)


D.Etkilendiği Yabancı Düşünür ve Yazarlar
1.Jean Jacques Rousseau (Hukuk Devleti,toplumsal dayanışma,milliyetçilik ve demokrasi)
2.Montesquieu(Cumhuriyet ve demokrasi)
3.Voltaire(Aydınlanmacılık)
4.Diğerleri(Auguste Comte,Rene Descartes,Immanuel Kant,Napoleon Bonapart,George Wells,John Stuart Mill ve Emiel Durkheim)


E.Askerlik Hayatı
1.Şam 5.Ordu (1905)
2.Manastır 3.Ordu (1907)
3.Hareket Ordusu Kurmay Başkanı(1909)
4.Trablusgarb(1911)
5.Sofya Ataşemiliterliği(1913)
6.Çanakkale Savaşı(1915)
7.Kafkasya Cephesi(1916)
8.Suriye Cephesi(1918)
9.Kurtuluş Savaşı Başkomutanlığı (1921)

İLKÇAĞ MEDENİYETLERİ

İLK ÇAĞ MEDENİYETLERİ 

1. ÇİN MEDENİYETİ:

Sülalelerce yönetilir. Çin'de iki türlü mimari gelişmiştir. Askeri mimari (Çin şeddi), Dini mimari (Budist tapınakları). Çinicilik, porselen, seramik gibi sanatlar, maden az olduğu için gelişmiştir. Matbaa, kağıt, barut, pusula, çini mürekkep ilk kez Çin'de bulunmuştur. Budizm, Taoizm, Konfiçyüs, Maniheizm gibi dinler yaygındır. Çin'de tarih yazıcılığı gelişmiştir. Türkler hakkında ilk bil­giler Çin kaynaklarında mevcuttur.

2. HİNT MEDENİYETİ:

Hindistan'da güçlü bir devlet, önemli bir medeniyet ve bir millet anlayışı oluşmamıştır. Sebepleri:

1.   Çok değişik din, dil, ırk, mezhep vs.'den insanların bulunması

2.   İklimin çok sıcak olması

3.   Kast sistemi (Dünyanın en katı sınıf farklılığı), Brahmanlar (din adamları), Kişatriyalar (asil­ler), Vaysiyalar (esnaf, tüccar, çiftçi), Südralar (köylüler, işçiler; paryalar [köleler]).

Not: Hindistan'da Veda dini, Brahmanizm, Budizm, Taoizm, Konfiçyüs, Mani, Hinduizm gibi din­ler görülür.

3. İSKİT MEDENİYETİ (SAKA):

Önce Orta Asya'da görülen İskitler, Karadeniz'in kuzeyindeki bozkırlara gelerek yerleşmişlerdir. Atlı göçebe yaşamışlar, hayvancılıkla uğraşmışlardır. Alper Tunga ve Şu adlı destanları vardır. Anadolu'ya kadar akınlarda bulunmuşlardır. Bilinen ilk Türk topluluğudur.

4. MEZOPOTAMYA MEDENİYETLERİ:

* Güneydoğu Anadolu Toroslarından başlayarak Basra Körfezi'ne dökülen Fırat ile Dicle Ne­hirleri arasında kalan bölgeye Mezopotamya denir.

* Mezopotamya medeniyeti, başta Anadolu, Ege ve Mısır medeniyetleri olmak üzere birçok medeniyeti etkilemiştir.

A) SÜMERLER:

* Orta Asya kökenlidirler. M.Ö. 4000 yılında güney Mezopotamya'ya gelmişlerdir.

* Şehir devletleri halinde yaşamışlardır, (Ur, Uruk, KİŞ, Lagaş, Nippur)

* Rahip - kral özelliği görülür.

* Çok tanrılı inanç vardır, ahiret inançları zayıftır.

* Ziggurat denilen çok katlı, çok amaçlı tapınakları vardır.

* M.Ö. 3000 yılında çivi yazısını bulmuş ve tarihi çağları başlatmışlardır.

* Urgakina kanunları tarihte bilinen ilk yazılı kanunlardır. (Bilinen ilk hukuk devleti Sümerler).

* Kanunlar hafiftir ve fidye esası vardır.

* Gılgamış, Yaratılış, Tufan gibi dini nitelikli destanları vardır.

* Herkes askerdir.

* Taş olmadığı için kalıcı mimari eserleri yoktur.

* Astronomi, takvim, matematik gelişmiştir.

B) AKADLAR:

* Sami kökenlidirler.

* Akade adlı başkentleri vardır. (Tarihte bilinen ilk merkezi devlet veya imparatorluktur.)

* İlk düzenli ordu Akadlar'da görülür.

* Tarım gelişmiştir. Su kanalları yapmışlardır.

* Zafer anıtı ve Agade tapınakları mimari eserleridir.

C) BABİLLER:

* Sami kökenlidirler. Başkent Babillion'dur.

* Hammurabi kanunları ilk anayasa niteliğindeki kanunlardır.

* Daha serttir ve "kısas"a dayalıdır.

* Hammurabi kanunları, Mezopotamya'nın Samileştirilmesini amaçlar.

* Rahip - kral özelliğine son vermiş, ilk dünyevi devlet, ilk mutlak krallığı kurmuştur.

* Yahudiler, II. Babil devleti zamanında sürgün edilmiştir.

* Babil Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi meşhurdur.

D) ASURLAR:

* Merkez Ninova'dır.

* Kuzey Mezopotamya'da kurulmuştur. Bölge tarıma elverişli olmadığı için ticaretle uğraşmış­lardır.

* Anadolu'nun içlerine kadar (Kayseri - Kültepe) gelmişler, koloniler kurmuşlar ve burada çivi yazılı tabletler bırakmışlardır.

* Anadolu'da tarihi çağları başlatan ve ilk yazıyı getiren Asurlar'dır.

* İlk sömürge imparatorluğudur.

* Asur kanunları çok sert ve vahşidir.

* İlk kütüphane Ninova'da kurulmuştur.

E) ELAMLAR:

Başkentleri Sus'tur. Sami kökenlidirler. Önemli bir varlık ortaya koyamamışlardır.

5. İRAN MEDENİYETİ :

*  İran'da ilk Partlar, sonra Medler yaşamıştır. MÖ 6. yy.da Persler Medler'i yıkmışlardır.

*  Çok büyük bir imparatorluk kurmuşlardır, (indus Nehri'nden Ege Denizi'ne, Kafkaslar'dan Basra Körfezi'ne kadar)

*  Ülkeyi "satraplık" denilen eyaletlere ayırmışlardır.

*  Ticaret gelişmiştir. (Ticaret yolları üzerinde oldukları için)

*  Tarihte bilinen ilk posta teşkilatını kurmuşlardır.

*  Zerdüştlük dini (ateşperest) hakimdir.

*  Büyük İskender son vermiştir.

6. İBRANİ MEDENİYETİ:

* Sami kökenlidirler merkezleri Kudüs'tür.

* Dinleri Musevilik'tir (Milli bir din). Tanrılarına Yahova, kitaplarına Tevrat denir.

* Bilinen ilk tek tanrılı dindir. Hz. Süleyman zamanında büyük bir devlet haline gelmişlerdir. Babiller zamanından başlayan sürgün hayatları birkaç bin yıl devam etmiştir.

* Hz. Süleyman Mabedi önemli eserlerindendir.

7. FENİKE MEDENİYETİ:

* Sami kökenlidirler.

* Kuruldukları bölge Lübnan çevresidir.

* Tarımdan ziyade denizcilik ve deniz ticaretinde gelişip koloniler kurmuşlardır.

* Şehir devletleri halinde yaşamışlardır. (Sidon, Biblos, Sayda, Sur)

* Kolonilerine sadece ekonomik amaçlarla gittikleri için uzun süre tutunamamışlardır.

* Alfabeyi (harf yazısı) ilk kez Fenikeliler bulmuştur. (Daha sonra İyon, Yunan ve Romalılar geliştirmiş, Lâtin Alfabesi oluşmuştur.)

8. MISIR MEDENİYETİ :

*   Kapalı bir bölge olduğu ve toplumun tutuculuğundan dolayı çevreden fazla etkilenmemişler, bu yüzden tarih öncesi dönemleri sırasıyla yaşayan tek toplumdur.

*   Önceleri Nom (veya Nomos) denilen şehir devletleri vardır. Sonraları merkezi krallık gerçek­leşmiştir.

*   Değişik hanedanlar yönetime hakimdir.

*   Firavunlar tanrı - kral özelliği gösterirler. (Bu özelliklerinden dolayı hukuk sistemi gelişme­miştir.)

*   Çok tanrılı dinler görülür.

*   İlk vezirlik (kâtip) sistemi Mısırlılar'da görülür.

* Ahiret inancı kuvvetlidir. Bu nedenle mumyacılık ve anıt-mezar (piramit) yapımı gelişmiştir.

*   Tıp, eczacılık, kimya, matematik, geometri, takvim, hiyeroglif (resim yazısı) gelişmiştir.

*   M.Ö. 1280'de Hititler ile yaptıkları ve Suriye'yi paylaştıkları "Kadeş Antlaşması" bilinen ilk dostluk ve ittifak, aynı zamanda ilk yazılı antlaşmadır.

*   Keops, Kefren önemli piramitlerdir.

9. ANADOLU MEDENİYETLERİ :

*   Anadolu'da yontmataş dönemini aydınlatan ilk kalıntılar Antalya'da Karain ve Beldibi mağa­ralarında bulunmuştur.

*   Cilalıtaş dönemini aydınlatan eserlere ise Konya-Çatalhöyük, Burdur - Hacılar'da rastlanır.

*   Önemli yerleşim yerleri olarak Kayseri - Kültepe, Çanakkale - Truva, Yozgat - Alişar sayı­labilir.

A) HİTİTLER (ETİLER):

* Anadolu medeniyetinin temelini oluştururlar.

* M.Ö. 2 bin yılında Anadolu'da Kızılırmak çevresine yerleşmişlerdir.

* Şehir devletlerinden merkezi krallığa geçmişlerdir.

* Merkez Hattuşaştır. (Çorum - Boğazköy).

* Hükümdarlar rahip - kral özelliği gösterirler.

* Tavananna denilen kraliçe yönetimde etkilidir.

* Soylulardan oluşan "Pankuş Meclisi" önemli kararların alınmasında etkilidir. (Meşrutiyet re­jiminin ilk örneği.)

* Çok tanrılı din vardır. Bu dönemde Anadolu'ya "Bin tanrı ili" denir. Ahiret inançları zayıftır.

* Aile hukuku gelişmiştir. (Medeni hukukun temelini atmışlar.)

* Çivi ve resim yazılarını kullanmışlardır. (Anadolu'da tarihi çağlar Asurİar'ın yazıyı getirmesi ile başlar.)

* Frigyalılar tarafından yıkılmışlardır.

* Anadolu'da demir çağını başlatmışlardır.

* Yıllıklar (Anal) tutmaları ile tarih yazıcılığını başlatmışlardır.

* İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları önemli eserlerindendir.

B) FRİGYALILAR:

* Merkez Gordion'dur. (Ankara - Polatlı) Bir iç batı Anadolu medeniyetidir.

* Tarım çok önemli olduğu için tarıma dayalı cezalar çok ağırdır.

* Kuyumculuk, önemli ticaret yolları üzerinde olmaları nedeniyle gelişmiştir.

* Müzik, kaya mimarisi ve dokuma alanlarında ilerlemişlerdir. (Tapates adıyla bilinen halı ve kilimler)

* Kimmerler son vermiştir.

* Kibele tapmakları, Midas'ın mezarı önemli eserleridir.

C) URARTULAR:

* Başkent Tu$pa (Van)'dır.

* Tarım ve hayvancılık gelişmiştir. (Su kanalları yapmışlardır.)

* İlk barajları yapmışlardır.

* Ahiret inancı vardır.

* Madencilik gelişmiştir.

* Ev şeklinde mezarlar vardır.

* Medler ortadan kaldırmıştır.

D) LİDYALILAR:

*   Sard merkezli bir Batı Anadolu medeniyetidir.

*   Kral Yolu denilen Efes - Ninova arasındaki ticaret yolu, Doğu - Batı arasında ticaretin ve kültürel etkileşimin hızlanmasını sağlamıştır.

*   İlk parayı kullanan Lidyalılar'dır. (M.Ö. 700)

* Paralı askerleri vardır. Orduya önem vermemeleri çabuk yıkılmalarında etkilidir.

E) İYONYALILAR (AKALAR):

* Akalar tarafından M.Ö.1200'de Batı Anadolu'da oluşturulan bir medeniyettir.

* Şehir devletleri halinde yaşamışlardır. (İzmir, Efes, Milet, Foça)

* Ticaret yollarının bitiş noktasında bulunmaları, tarım ve deniz ticareti sayesinde zenginleş­meleri sonucunda kültürel ve bilim yönüyle Anadolu medeniyetlerinin en gelişmişini oluştur­muşlardır.

* Koloniler kurmuşlar ve kolpnilerine yerleşme amacıyla gitmişlerdir.

* Şehir devletleri halinde yaşamaları, bilim adamlarının yetişmesine uygun özgür düşünce or­tamına zemin hazırlamıştır.

* Tıpta Hipokrat, tarihte Heredot, felsefe'de Diyojen, matematikte Pisagor, Tales gibi bilim adamları yetişmiştir.

* İnsan şeklinde düşündükleri çok tanrılı din anlayışı vardır.

* Persler tarafından iyonyalılar'a son verilmiştir.

* Mimaride İyon nizamını geliştirmişlerdir. (Örnek, Efes harabeleri)

* Türkiye'nin tarih öncesi devirlerini aydınlatan merkezler

10.  EGE MEDENİYETLERİ:

A) GİRİT MEDENİYETİ:

*  Ege medeniyetlerinin temelini oluşturmuşlardır.

*  ilk denizciler Giritliler'dir.

*  Mimaride gelişmişler, çok katlı saraylar yapmışlardır. (Knossos).

*  M.Ö.1400'lerde Aka(Miken), M.Ö. 1200'de Dor istilâsına uğramışlardır.

B) MİKEN MEDENİYETİ:

*  M.Ö. 2000'de Akalar tarafından kurulmuştur.

*  Savaşçı bir toplumdur.

*  Mora yarımadası, Yunanistan, Girit ve Kıbrıs'ı işgal etmişlerdir.

*  Deniz ticaretinde gelişmişlerdir.

*  Kuyu mezarları önemli eserleridir.

*  Boğazlar'm hakimiyeti için Truvalılar'la yaptıkları savaşlar(Truva Savaşları) meşhurdur.

           

C) YUNAN MEDENİYETİ:

* M.Ö.1200 yılında Dorlar tarafından kurulmuştur.

* "Polis" denilen şehir devletleri halinde yaşamışlardır.

* Atina, Tebai, Korint, Sparta, Larissa gibi şehir devletleri vardır.

* Polislerin başında "Tiran" denilen krallar vardır.

* Denizcilikte ilerlemişler ve kolonicilik faaliyetlerinde bulunmuşlardır. (Yerleşme amacıyla git­mişlerdir.)

* Başta Zeus olmak üzere Olimpos dağında oturan tanrıları adına düzenledikleri yarışmalar olimpiyatların temelini oluşturmuştur.

* Felsefede Aristo, Eflatun, edebiyatta Homeros (İlyada ve Odisse), tarihte Tukitides önemli bilim adamlarıdır.

* Alfabe ve takvime katkıda bulunmuşlardır.

* Atina'da, sınıf farklılıklarından doğan huzursuzlukları gidermek amacıyla yapılan Dragon, Solon ve Klistenes kanunları Atina'yı "demokrasinin beşiği".yapmıştır.

11. HELLEN MEDENİYETİ :

*   Makedonyalı İskender, iyonya şehir devletlerini Pers istilasından kurtarmak için M.Ö. 334 yı­lında Doğu (Asya) seferine çıkar.

Seferin Sonuçları:

1.   Anadolu, İran, Mezopotamya ve Mısır ele geçirilerek Persler'e son verilmiştir.

2.   Doğu ve batı kültürünün karışmasıyla "Hellenizm" doğmuştur.

3. Doğu - Batı ticareti ve kültürel etkileşimi artmıştır.

4. Önemli kültür ve ticaret merkezleri kurulmuştur, (iskenderiye, İskenderun)

5. Doğu'nun dini anlayışından etkilenilmiştir.(rahip-kral)

6.   Hellenizm medeniyetinin doğmasında Yunan, Anadolu, İran, Mezopotamya ve Mısır mede­niyetlerinin etkisi olmuştur.

7.   Hellenizm, Roma ve islâm medeniyetini etkilemiştir.

*    İskender'in ölümünden sonra ülke Makedonya, Asya ve Mısır krallıkları olmak üzere üçe ay­rılmıştır.

*    Asya Krallığı'nın egemen olduğu Anadolu'da zamanla yeni krallıklar ortaya çıktı. (Bitinya, Bergama, Kapadokya ve Pontus krallıkları.)

*    Bergama'daki Zeus Tapınağı ve Asklepion Sağlık Merkezi önemli gelişmelerdendir.

12.  ROMA MEDENİYETİ :

*    Roma'da; krallık, cumhuriyet ve imparatorluk devirleri görülür.

*   Sınıf farklılıkları vardır. Patriciler (Asiller), Plepler (vatandaş), Köleler.

*   Günümüz Avrupa hukukunun temelini 12 Levha Kanunları oluşturur.

*   Lâtin Alfabesi ve Milâdi Takvim'e Son şeklini vermişlerdir.

*   Lejyon denilen paralı, disiplinli orduları vardır.

*   Önceleri tarım yaygın iken, Akdeniz havzasını ele geçirmeleri ile ticaret gelişmiştir. Kartaca ile yaklaşık yüzyıl süren Pön Savaşları yapılmıştır.

*   Çok tanrılı inanç vardır.

*   MS 313'te Milano Fermanı ile Hristiyanlık serbest bırakılmıştır.

*   Çiçero (Hitabet), Titus, Takitus (Tarih) önemli ilmi şahsiyetlerdir.

*   İstanbul'da; Ayasofya, Bozdoğan Kemeri, Yerebatan Sarayı, Çemberlitaş, Ankara'da; Au­gustus Tapınağı, Roma Hamamı, Antalya'da; Aspendos Tiyatrosu, Niğde'de Roma Havuzu gibi eserler bırakmışlar, mimaride çok gelişmişlerdir.

*   395'te Kavimler Göçü sonucu Doğu - Batı diye ikiye ayrılmışlardır.

*   476'da Batı Roma, 1453'te Doğu Roma yıkılmıştır.

Balkanlardaki Fetihler 1

I.MURAT  DÖNEMİ

1. Edirnenin Alınması /Sazlıdere  Savaşı (1363)

Nedenleri:
1.Balkanlardaki  Macarlar ve özellikle Bulgarların  I.Murat zamanında artan Balkan fetihlerini durdurmak istemeleri
2. Osmanlı Devletinin Edirneyi fethetmek istemesi

Taraflar: Osmanlı ile Bizans-Bulgar birleşik ordusu

Sonuçları:
1.Edirne fethedildi.
2.Bizansın Balkanlarla bağlantısı kesildi.
3.Balkanlardaki fetihler için önemli bir üs elde edilmiş oldu.
4.Balkanlardaki fetihler hızlandı.
5.Haçlı Seferleri yeniden başladı

2.Sırpsındığı Savaşı(1364)

Nedenleri:
1.Osmanlı Devletinin Balkanlarda ilerlemesi
2.Osmanlı Devletinin Edirne, Filibe ve civarını fethetmesi

Taraflar: Osmanlı ile Haçlı ordusu ( Macarlar,Bulgarlar,Sırplar,Eflaklılar,Bosnalılar)

Sonuçları:
1.İlk Osmanlı-Haçlı Savaşıdır.
2.Edirne başkent yapıldı(1 yıl sonra)
3.Balkanlarda Trakya Osmanlı egemenliğine geçmiştir
4.Balkanlarda özellikle Makedonyada  fetihler hızlanmıştır
5.Macar imparatorluğunun Avrupadaki etkisi bitme noktasına gelmiştir.
6.Bulgarlar,Osmanlıya katılmaya  başlamıştır.

3.Çirmen Savaşı (1371)
Nedeni:
1.Sırpların Sırpsındığı Savaşının İntikamını almak istemesi
Taraflar.Osmanlı ile Sırplar
Sonuçları:
1.Osmanlılara Makedonyada engel olabilecek bir güç kalmadı.
2.Makedonyadaki Sırp Prensleri,Bulgar Kralı ve Bizans İmparatoru Osmanlı üstünlüğünü tanıdılar
3.Osmanlı Devletinin  Balkanlardaki fetihleri  kolaylaştı.

Not: 1388 de Haçlı Ordusu Ploşnik mevkiinde bazı Türk birliklerine aniden saldırıp onları yenilgiye uğrattı.

4.I.Kosova  Savaşı (1389)
Nedenleri:
1.Haçlı Ordusunun Ploşnik Savaşından cesaret alarak Osmanlıya saldırmaları
2.Haçlıların Osmanlı- Karamanoğulları mücadelesinden yararlanmak istemesi
3.Haçıların   Osmanlıları Balkanlardan atmak istemeleri
4.Osmanlıların Balkanlarda  Sofya,Manastır ve Nişi fethetmeleri
Taraflar: Osmanlı ile  Haçlı Ordusu 
( Sırplar,Macarlar,Bosnalılar,Eflaklılar ve Çekler)
Sonuçları:
1.Sırp Krallığı Osmanlıya vergi vermeğe başlamıştır
2.Osmanlı ordusu ilk defa bu savaşta top  kullanmıştır.
3.Anadolu beylikleri bu savaş sırasında Osmanlıya yardım  gücü göndermişlerdir.
4.Tuna Nehrine kadar olan topraklar fethedilmiştir.
5.Osmanlı Devletinin Balkanlarda önemli bir güç olduğu ispatlanmış oldu.
6.Türklerin İslam dünyasındaki  önemi artmıştır.
7.I.Murat savaş sonunda şehid olduğu için yerine  Yıldırım Bayezid geçmiştir.

   Dersin Sözleri:  
   Başarılı olanlar işinde samimi  olanlardır.
   İyi insanlar her zaman vardır.