Tarih Biliminin Yöntemi

 

TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMİ:

– Sosyal bir bilim olan tarih geçmişte yaşanmış ve bitmiş olayları incelediği için deney yapamaz. 

–Tarihin yöntemi, tarihi olayları inceleyerek anlamak ve açıklamaktır. 

– Tarihi olaylar hakkında doğru bilgi edinmek ise ancak o dönemden kalan veya olaya tanıklık edebilecek belge ve bulguların değerlendirilmesi ile mümkündür. Bu değerlendirmede sistematik bir yöntem izlenir.

a) Tarama (Kaynak arama)

– Tarihi bilgilerin doğru ve güvenilir olması için tarihi olaylarla ilgili kaynaklara 

başvurmak gerekmektedir. 

– Tarihi bir olayla ilgili bilgi veren her türlü belge kaynak olarak kabul edilir. 

Tarihin kaynakları, birbirinden farklı niteliklere ve özelliklere sahiptir. 

– Kaynaklar, oluştuğu döneme ve tarihçinin kullanım önceliğine göre iki gruba ayrılır:

Lehistan Litvanya Birliği

Lehistan-Litvanya Birliği 1 Temmuz 1569 tarihinde imzalanan Lublin Antlaşması ile kuruldu.^[1] Bu antlaşmayla Lehistan Krallığı, Litvanya Grandüklüğü ve Kraliyet Prusyası tek bir devlet olarak birleştiler ve Avrupa'nın en güçlü ülkelerinden biri haline geldiler. Aslında bu ülkeler 1569 yılından önce de işbirliği halindeydiler. Lehistan ve Litvanya 1386 yılında Litvan Jagiellon Hanedanının Lehistan'ı yönetmeye başlamasından sonra aynı krallar tarafından yönetilmekteydiler. Ancak Lublin Birliğine gelinceye kadar kral hariç iki ülkenin bütün yönetim organları ayrı tutulmaktaydı. İki ülkenin ayrı meclis (Sejm) ve senatosu vardı. Kraków ve Vilnius'ta ayrı başkentler bulunmaktaydı. Birleşmeden sonra Krakow'da tek bir meclis ve senato kaldı. Başkent 1596 yılında da Varşova'ya taşındı.

Tarih 1.Dönem Yazılıları Konu Soru Dağılımı(Mersin)

Tarih 9 1.Dönem Yazılı Konu Soru Dağılımı

Tarih 10 1.Dönem Yazılı Konu Soru Dağılımı

Tarih 11 1.Dönem Konu Soru Dağılımı

Tarih 12 1.Dönem Yazılı Konu Soru Dağılımı

 

Klasik Dönem Osmanlı Devlet Yönetimi

 1.Osmanlı  Devlet Anlayışı

 A. Osmanlı Devletinde  yönetme  yetkisinin Allah tarafından Osmanlı Hanedanına nasip edildiğine inanılırdı.Bu Türklerdeki  Kut Anlayışının İslamiyetten sonraki hali olarak görülmektedir.
B. Osmanlı  Devletinde egemenliğin kaynağı olarak İslam hukuku ve Türk devlet geleneklerine  bağlı kalınmıştır.

Seçmeli Türk Kültür ve Medeniyeti Tarihi Konu Soru Dağılımı Tablosu (1.Dönem)

 

Osmanlı Devleti Yönetim Teşkilatı ve Anlayışı

I. Klasik Dönem Yönetim Anlayışı

A)Merkezi Yönetim

Osman -Orhan Bey Dönemlerinde  :Ülke hanedanın ortak malıdır.

I.Murat Döneminde: Ülke Padişah ve oğullarının ortak malıdır anlayışını getirdi.

Fatih Döneminde :Kanunname-i Ali Osman ile kardeş katlini yasallaştırıldı.

Yavuz Sultan Selim Döneminde: Mısır seferi ile halifelik Osmanlıya geçti

1.Ahmet Döneminde :Ekber-Erşed ve Kafes usulü uygulamasını getirerek Sancağa çıkma usulü kaldırıldı.

Tarih Araştırma ve Yazımında Dijital Dönüşüm

 Büyük Veri, : özellikle yeni veri kaynaklarından elde edilen daha büyük, daha karmaşık veri kümeleridir.

Doğuştan Dijital Veri:Doğuştan dijital terimi, dijital bir biçimde ortaya çıkan materyalleri ifade eder. Bu, fiziksel kağıt kayıtların taranmasıyla oluşturulan dosyalarda olduğu gibi, analog materyallerin dijital hale geldiği dijital yeniden biçimlendirmenin tersidir.

Tarih Biliminin Özellikleri

 Tarih Biliminin Özellikleri

1.Tarihsel bilgi  deney ve gözleme tabi tutulamayan geçmiş yaşantıları ele alır.

2.Tarihçiler ulaştıkları bilgi, belge ve bulgularla geçmişi yeniden kurgularlar.

3.Tarihçilerin her türlü yazılı, görsel belgeden, arkeolojik buluntudan, önceki çalışmalardan ve görgü tanıklıklarından yararlanması gerekir.

4.Tarih kaynaklara ve kanıtlara dayandırılması gereken bir disiplindir.

5.Uzak geçmişte yaşanan olay ve olgularla ,ilgili bir araştırma yapıldığında daha az kanıta ulaşılır.

2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı Tarih Örnek Konu Soru Dağılım Tabloları

 Tarih 9 1.Dönem Konu Soru Dağılım Tablosu

Tarih 10 1.Dönem Konu Soru Dağılım Tablosu

Tarih 11 1.Dönem Konu Soru Dağılım Tablosu

Tarih 12 1.Dönem Konu Soru Dağılım Tablosu

1.Dünya Savaşı Osmanlı Devleti'nin Savaştığı Cephelerin Komutanları Listesi

  Savunma Cepheleri

• Kafkasya Cephesi (1914-1918), Rusya'ya karşı.Komutan :Enver Paşa(1916),Halil Paşa(1918),Nuri Paşa(1918)
• Suriye-Filistin Cephesi (1914-1918), Büyük Britanya'ya karşı.Komutan:Cemal Paşa ,Mersinli Cemal Paşa,Cevat Paşa, Mustafa Kemal Paşa, Albay İsmet,23 Eylül 1918 'de Mustafa Kemal Paşa :7.Ordu Komutanı olarak cephe komutanı.

1.Dünya Savaşı Osmanlı Devleti'nin Savaştığı Cephelerin Komutanları Tam Liste

 Savunma Cepheleri

• Kafkasya Cephesi (1914-1918), Rusya'ya karşı.Komutan :Enver Paşa(1916),Halil Paşa(1918),Nuri Paşa(1918)
• Suriye-Filistin Cephesi (1914-1918), Büyük Britanya'ya karşı.Komutan:Cemal Paşa,Alman Komutan:Albay von Kress ,Genel Alman Komutan:Otto Liman von Sanders ,Mersinli Cemal Paşa,Cevat Paşa, Mustafa Kemal Paşa, Albay İsmet, Albay Ali Fuat,Albay Refet,Miralay Yasin Hilmi Bey,Miralay Galatalı Şevket Bey,Miralay Gustav von Oppen,23 Eylül 1918 'de Mustafa Kemal Paşa :7.Ordu Komutanı olarak cephe komutanı.

Japonya'da Din

Japonlar, organize dini, bir yiyecek barında insanların bir tabak tatlıyı alma şekline benzetmeleriyle bilinirler. Bir Japonun Şinto olarak doğduğu, Hristiyan olarak evlendiği ve Budist olarak öldüğüne dair bir aforizma vardır - bu olayların etrafında dönen törenleri yansıtır. Bir Japon, hayatını bu çatışan dinlerin bazı ritüellerine katılarak geçirir ancak hayatını bunlardan herhangi birine dayandırmak için tek bir tanesini seçmez.

Dışarıdan bakan biri, özellikle de dünyadaki tek tanrılı dinlerden birine inanan biri için bu davranış agnostik hatta ateist görünebilir, ama öyle değil.

Japon İmparatoru Meiji

 

İmparator Meiji (明治天皇 Meiji-tennō), asıl adı Mutsuhito (睦仁; d. 3 Kasım 1852 - ö. 30 Temmuz 1912), 1867-1912 yılları arasında Japon imparatoru. Japonya'nın modernleşmesinde önemli rol oynadı.

İmparator Kōmei'nin ikinci oğluydu. 1860 yılında veliaht prens ilan edildi. Babasının ölümü üzerine 1867 yılında tahta çıktı. Ertesi yıl samurayların yardımıyla Tokugawa Şogunluğu'na son vererek yönetimi fiilen eline aldı.Günü geldiğinde destek aldığı samuraylara da kuracağı modern orduyla kendisi son verecektir.Ancak samuraylara da  bürokrasi de yeni bir hayat sahası tanıyacaktır. Samuray ruhu ideali  askeri propaganda da  kendisine  çok saygı duyulan bir ideal askeri durum olarak moral güçlerde yerini korumaya devam edecektir.

İlk Türk İslam Devletlerindeki Yönetim Anlayışı

Soru 1:İlk Türk İslam Devletlerinde yönetim anlayışının temelleri nelerdir ?

Soru 2:İlk Türk İslam devlet anlayışı nasıl oluşmuştur?

Soru 3:Büyük Selçuklu Devlet Yapısını bir şema olarak gösteriniz ?

 Kutadgu Bilig'den

Sen iyi ad dile Allah sana verdi kut, Kut'unu bulduğunda gönlünü iyi tut.

İsteyip almadın sen bu beylik gücünü, Allah verdi fazlıyla bu belli.

Bu beyliği sana lütfederek verdi, Bunun şükrünü kıl ey geniş bilgili.

Gönlün doğru, özün duru olarak Allah'a tapın, Halkına iyi davran içten ve yakın.

                                  Yusuf Has Hacip, Kutadgu Bilig, Çeviren: Ayşegül Çakan, s. 404-434

Sultan Mehmet Reşatın Tarihi Osmani Encümeni Kurumu

  1909 da Sultan Mehmet Reşat geniş kapsamlı bir Osmanlı Tarihi yazılması için Tarih-i Osmanî Encümeni kurdurmuştur. Bu kurum tarih alanında bilimsel çalışmalar yapmıştır. 

"Encümen, amaçlanan Osmanlı tarihi eserini yazma çalışmalarının yanı sıra, Tarih-i Osmanz Encümeni Mecmuası isimli bir dergi çıkarmış ve Tarih-i Osmanİ Encümeni Külliyatı adı altında monografi türünde araştırma eserleri yayınlamıştır. Ayrıca klasik dönem Osmanlı el yazma eserlerinin basılması ve arşiv dokümanlarının tasnifi gibi çalışmalar yapmıştır"

Cumhuriyetten sonra Türk Tarih Encümeni adını aldı1932 ye kadar devam etti.

Kaynak: İbrahim Hakkı Öztürk,"BİLİMSEL (MODERN) TARİHTEN PARÇALANMIŞ (POSTMODERN) TARİHE", Ahmet Şimşek(ed.),Tarih Nasıl Yazılır,İstanbul 2011,s.50-51

Türklerde Renklerin Dili

 Türklerde Renklerin Dili

İlk Türk Devletlerinde Ordu Teşkilatı

Soru 1:İlk Türk devletlerinde ordu-millet birliği nasıl ve neden oluşmuştur ?

Soru 2:İlk Türklerde ordu teşkilatını şematik olarak çizerek açıklayınız?

Türk Ordusunun Özellikleri:

1.Ücretli değildi.
2.Daimi idi ve her an savaşa hazır­dı.
3. Kadın erkek herkes savaşa katılır ve askerlik yapardı.
4.Büyük çoğunluğu itibariyle süva­ri (atlı) idi.
5.En büyük askeri birlik 10 bin kişi idi. (Bu birliğe tümen adı veriliyordu.)
NOT: Türk ordu teşkilâtını ilk düzenleyen kişi Mete Han’dır. Mete Han orduyu en kalabalık 10.000 kişi olarak düzenlemiş ve bu 10.000 kişilik birliğe tümen adını vermiştir.

Türklerde Savaş Aletleri:

1.Yaylar, ıslıklı oklar, çengelli temrenler, yan­gın mermili mancınıklar.
2.Miğfer (tolga), zırh ,kalkan onları savaşlarda koruyan unsurlardı.
3.Kargı, mızrak ve kılıç önemli savaş aletleriydi.

Türklerde Renklerin Dili