Klasik Dönem Osmanlı Devlet Yönetimi

 1.Osmanlı  Devlet Anlayışı

 A. Osmanlı Devletinde  yönetme  yetkisinin Allah tarafından Osmanlı Hanedanına nasip edildiğine inanılırdı.Bu Türklerdeki  Kut Anlayışının İslamiyetten sonraki hali olarak görülmektedir.
B. Osmanlı  Devletinde egemenliğin kaynağı olarak İslam hukuku ve Türk devlet geleneklerine  bağlı kalınmıştır.

Edirne Selimiye Camisi

     Dersimiz Tarih Pro İndir

Selimiye Camisi - Edirne

Mimar Sinan'ın “Ustalık Eseri” Selimiye Camisi

İstanbul’dan önce Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapan Edirne ile özdeşleşerek bu kentin simgesi haline gelen Selimiye Camisi dünyanın gelmiş geçmiş en büyük ve dâhi mimarlarından Mimar Sinan’ın eseridir. Osmanlı İmparatorluğu’nun gücünün zirvesinde olduğu yıllarda yaşayan Mimar Sinan bu gücü adeta mimari ile şekillendiren bir deha olup, Selimiye Camisi ile imparatorluğun kudretini yansıttığı ve Osmanlı mimarisinin zirve noktasını meydana getirdiği söylenebilir. Hatta camiyi yalnızca Osmanlı’nın değil dünya mimarlık tarihinin en gözde eserlerinden biri olarak tanımlamak abartı olmaz. Selimiye Camisi ve Külliyesi’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alıyor olması da bu gerçeğin tüm dünyaca kabul edildiğinin kanıtı.

Osmanlı Sanatı

  Dersimiz Tarih Pro İndir

OSMANLI SANATI 

 Selçuklu Devleti ve Beylikler Döneminde önemli bir yere gelen Türk-İslam sanatı geliştirilmiştir. Ayrıca İran ve Bizans sanatından da etkilenen Osmanlı sanatı, kendine has bir üslup oluşturarak dünya sanat tarihinde kendisine özel bir yer edinmiştir. Bu dönemde sanat; genel olarak mimari, süsleme ve el sanatları (maden, halı, minyatür, çini, hat vb.) şeklinde incelenebilir. 

A) MİMARİ Dini mimari :İlk dönem , klasik dönem ve geç dönem olmak üzere 3 bölümde incelenebilir. 

 İlk dönem Osmanlı eserleri İznik, Bursa ve Edirne de verilmiştir.Dini mimari kapsamında cami türbe ve medreseler inşa edilmiştir. 

 Osmanlı klasik dönem mimarisi İstanbul’un fethinden ve 2. Beyazıt döneminden itibaren başlamış ve Osmanlı Devleti kendine özgü bir uslub oluşturmuştur. 

 Klasik dönemde yalpan Külliyeler Osmanlı mimarisinin önemli örnekleri oldu. 

 Osmanlı mimari sanatının en önemli sanatçısı Mimar Sinandır. 

 Mimar Sinan tarafından yapılan ; Şehzadebaşı Camii ( çıraklık), Süleymaniye Camii ( kalfalık) ve Selimiye Camii ve Mimar Sinan’ın Öğrencisi Sedefkar Mehmet Ağa tarafından yapılan Sultan Ahmet Camii klasik dönemin önemli camileridir. 

Türk-İslam Devletlerinde Sanat

 Dersimiz Tarih Pro İndir

TÜRK-İSLAM DEVLETLERİNDE SANAT 

1. MİMARİ: 

Türk-İslam sanatının temelleri KARAHANLILAR döneminde atılmıştır.Bu dönemin mimari eserleri diğer dönemlere örnek teşkil etmiştir. Süslemelerde bitki ve hayvan motifleri kullanılmıştır. 

KAVRAMLAR: 

Revak : Yapının ön yüzünde bir kemer dizisi ile dışa açılan üstü örtülü uzunlamasına mekân. 

Eyvan : Üç tarafı ve üstü kapalı, bir tarafı avluya ya da diğer bir mekâna açılan bölüm. 

Portal : Ana kapı, taç kapı. 

Kemer : İki sütun veya ayağı birbirine bağlayan mimari öge. 

Avlu : Bir yapının veya yapı grubunun ortasında kalan üstü açık, duvarla çevrili alan 

Konya Selimiye Camisi

Şeyhülislam

Anadolu'daki Türkiye Selçuklu Eserleri

 

1 - Hunat Hatun Medresesi ve Camii /Kayseri

Anadolu Selçuklu Sultanı I. Aleaddin Keykubat'ın eşi Mahperi Hunat Hatun tarafından inşa ettirilen tarihi medrese, Kayseri’nin en önemli sembol eserlerinden birisidir.

İlk Türk İslam Devletleri Kronolojisi

 Kronoloji

Bilge Kül Kadır Han’ın kendini “Türk Hanları’nın meşrû halefi” sayarak

Kara-Han unvanını alması ve Karahanlılar Devleti’nin kurulması    840

Oğulçak Kadır Han’ın başkenti Balasagun şehrinden Kaşgar’a nakletmesi    893

Satuk Buğra Han’ın İslâmiyet’i resmî devlet dini olarak kabul etmesi  920’ye doğru 

Satuk Buğra Han’ın ölümü    955

Alp Tigin’in ölümü yerine oğlu İshak’ın Gazne Sultanı olması    963

Sebük Tigin’in Gazne Sultanlığı’nı ele geçirmesi ve Yeminî hanedanını kurması    969

Sebük Tigin’in ölümü yerine oğlu İsmail’in Gazne Sultanı olması    997

Sebük Tigin’in diğer oğlu Mahmud’un tahtı ele geçirmesi    997

Karahanlı Hanı Ebû Nasr Ahmed’in Samanoğulları Devleti’ni ortadan kaldırması    999

Maverâünnehir’in Karahanlılar’ın eline geçmesi    1001

Gazneli Sultan Mahmud’un Hint Seferi’ne başlaması    1001

Gazneli Sultan Mahmud’un Harezm’i hâkimiyeti altına alması    1017

Doğu Afganistan’ın Gazneli hâkimiyeti altına girmesi    1020

Gazneli Sultan Mahmud tarafından Güneybatı İran (Irak-ı Acem)’ın fethi    1024

Gazneli Sultan Mahmud’un 17 sefer sonunda Kuzey Hindistan’ın fethini tamamlaması    1027

Gazneli Sultan Mahmud’un ölümü yerine oğlu Mes’ud’ın Sultan olması    1030

Selçuklu Tuğrul ve Çağrı Beyler’in Dandanakan Savaşı’nda GazneliSultan Mes’ud’u mağlûp etmeleri 23 Mayıs 1040 Karahanlı Devleti’nin Doğu ve Batı Karahanlı Devleti olarak siyaseten İkiye ayrılması    1042

Yusuf Has Hâcib’in Kutadgu Bilig’i tamamlaması ve eseri Ebû Ali Hasan (Tamgaç Buğra Han)’a takdim etmesi   1069/1070

Kaşgarlı Mahmud’un Dîvan-ı Lûgat’it-Türk adlı eserini tamamlayarak Abbasî Halifesi el-Muktedî Billâh’a takdim etmesi    1077

Batı Karahanlı Devleti’nin Büyük Selçuklu Sultanı Melikşâh’ın yüksek hâkimiyetini kabul etmesi    1089

Doğu Karahanlı Devleti’nin Büyük Selçuklu Sultanı Melikşâh’ın yüksek hâkimiyetini tanıması    1090

Doğu Karahanlı Devleti’nin yeniden istiklâline kavuşması      1105

Doğu Karahanlı Devleti’nin Kara-Hıtaylar’ın egemenliği altına girmesi    1133

Büyük Selçuklu Sultanı Sançar’ın Katavan Savaşı’nda Kara Hıtaylar’a yenilmesi ve Batı Karahanlı Devleti’nin Kara-Hıtay hâkimiyetini tanıması    1141

Gazneli Devleti’nin Gurlular tarafından yıkılması    1187

Doğu Karahanlı Devleti’nin yıkılması    1211

Harezmşah Sultanı Alâaddin Muhammed’in son Karahanlı Hanı Osman Han’ı mağlûp ederek Batı Karahanlı Devleti’ne son vermesi    1212

Hindistan Türk Devleti ( Delhi Türk Sultanlığı )

Hindistan Türk Devleti (Delhi Türk Sultanlığı) (1206-1413)

Bu siyasî teşekkül, Gur hükümdarı Muizz’üd-din Muhammed’in 1192’de Kuzey Hindistan’a vâi tayin ettiği Kutb’üd-din Aybeg tarafından kurulmuştur (1206). Daha vâli iken Aligarh’ı, Benares’i ve ünlü Bihâr kalesini ele geçirmiş olan Aybeg, Lahor ile Pencâb bölgesini de Tâc’üd-din Yıldız’dan aldı. 1210’da atından düşerek öldüğü zaman Bedâun’da damadı İl-tutmuş, Uc’da öteki damadı Kabaca, Bengal’de onun tâyin ettiği Kaymaz bulunuyordu. Aybeg’in erkek çocuğu yoktu. Şems’üd-din İl-tutmuş, bütün Kuzey Hindistan’ı elinde toplayarak “Şemsiyye” hânedânını kurdu (1211-1266). Devleti, Delhi başkent olmak üzere, büyük kısmı ile Pencâb’ı ve Multan’ı, Lahor’u, kuzeyde Gazne’ye kadar uzanan bölgeleri ihtiva ediyordu.  Moğollar’dan kaçan kalabalık Türk kitlelerini memleketine kâbul etmek suretiyle, Kuzey Hindistan’da Türk kültür hayatının devamını sağlayan İl-tutmuş, 1235 yılına kadar Bengal, Gwalior’dan başka Uccayn’ı da kendine bağladı ve Halife kendisini “Hindistan Sultanı” olarak tanıdı (1229). Ölümü (1236)’nden sonra, kabiliyetsiz oğlunun yerine, kızı Raziyye, Sultan oldu (1236-1239).

Türk İslam Tarihi

TÜRKLERİN İSLÂMİYET’E GİRİŞİ

▪Hz.Ömer’in Sasani Devletini yıkmasıyla beraber Türkler ile Araplar komşu oldu.

▪Hz.Osman zamanında Türkler ile Araplar ilk mücadelelerini etmişlerdir.

▪Emevilerin Arap milliyetçiliği politikası izlemeleri, İslamiyet’in Müslümanlar arasında yayılmasını önlemiştir.

▪Abbasilerin Türklere değer vermesi ile Arap ve Türkler arasındaki ilişkiler daha da gelişmeye başladı.

▪Talas savaşında (751) Türkler, Çinlilere karşı Arapları desteklemişlerdir.

 Talas Savaşının Önemi:

▪Orta Asya Çin egemenliğine girmekten kurtuldu.

▪İslamiyet Türkler arasında yayılmaya başladı.

▪Bu olay Türk İslam Tarihinin başlangıcı oldu.

▪Müslümanlığı kabul eden ilk Türk boyu Karluklardır. Bunu Yağma ve Çiğil Türkleri takip etmiştir.

▪Talas savaşı kağıt, matbaa, barut ve pusula gibi teknik buluşların dünyaya yayılmasında etkili oldu.

Türklerin İslamiyet’e Girmelerinin Nedenleri:

▪Eski Türk dini ile Müslümanlık arasın daki benzerlik,

▪Türk toplumu yapısının İslamiyet ile bağdaşması,

▪İslam Medeniyetinden Türklerin etkilenmesi,

▪Çin ve Müslümanların arasında kalan Türklerin, tarihi düşmanlarına karşılık Müslümanları tercih etmeleri,

▪ Türklerin Müslüman tüccarlar ile ticaret yapması,

▪ Abbasiler’in ırkçı bir politika takip etmemesi,

 Türklerin İslamiyet’e Hizmetleri:

▪İslamiyet’in yayılmasında etkili oldular.

▪Haçlı seferlerine başarıyla karşı koydular.

▪Halifeliği dış tehlikelere karşı korudular

▪İslam ülkelerinde bilimin gelişmesini sağladılar.

KARAHANLILAR (840-1212)

▪Karahanlı Devleti, Karluk, Yağma ve Çiğil adlı Türk boylarından meydana gelmekteydi.

▪Bilge Kül Kadir Han tarafından Batı Türkistan da kurulmuştur.

▪Satuk Buğra Han zamanın da İslamiyet’i kabul ettiler. Karahanlılar ilk Türk Müslüman devletidir.

▪Karahanlılar, Gazneliler ile birleşerek Samanoğullarına son verdiler. Gazneliler ile de  mücadele etmişlerse de yenilmişlerdir.

▪ İlk ticari amaçlı kervansaraylar Karahanlılar tarafından yapılmıştır.

▪ Resmi dil olarak Türkçe’yi kullanmışlardır.

▪Türk İslam Tarihine ait ilk edebi eserler, bu dönemde ortaya çıkmıştır.

   Eser                                    Yazarı

-Kutadgu Bilig  ————-Yusuf Has Hacip

-Divan-ı Hikmet ———–Ahmet Yesevi

-Divan-ı Lügat-i Türk —–Kaşgarlı Mahmut

-Atabet-ül Hakayık ——–Edip Ahmet Yükneki

 ▪Devletin en parlak zamanı, Yusuf Kadir Han zamanıdır.

▪Yusuf Kadir Han’ın ölümünden sonra devlet Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrıldı.

▪Doğu Karahanlılara Karahitaylar, Batı Karahanlılara ise Harzemşahlar son vermiştir.

 GAZNELİLER (963-1187)

▪ Samanoğullarının Horasan Valisi Alp Tekin, bu devletin zayıflamasından yararlanarak Afkanistan’da ki Gazneşehrine egemen olarak devletini kurmuştur.En parlak dönemi Gazneli Mahmut zamanıdır.

▪Gazneli Mahmut, Hindistan’a 17 sefer yaptı. Bu seferlerde büyük başarı kazandı ve Hindistan da İslamiyet yayılmaya başladı.

▪Gazneli  Mahmut, Karahanlılar ile birleşerek Samanoğulları’na son verdi.

▪Gazneli Mahmut Abbasi Halifesini, Şii Büveyhioğullarının baskısından kurtardığı için halife, Mahmut’a “Sultan”ünvanını verdi. Böylece Gazneli Mahmut, Sultan ünvanını kullanan ilk Türk hükümdarı olmuştur.

▪Sultan Mesut dönemin de, Tuğrul ve Çağrı Bey komutasındaki Selçuklular ile Dandanakan Savaşıyapıldı(1040).Gazneliler bu savaştaki yenilgiden sonra,  bir daha toparlanamayarak yıkılışa geçtiler.

▪Gazneliler, Gurlular tarafından yıkıldı.

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ (1040-1157)

A-Kuruluş Devri

▪Selçuklular, Oğuzların Üçok kolunun, Kınık Boyu’na mensuptur.

▪Selçukların atası kabul edilen Dukak, Oğuz Yabğu Devletinde Subaşıydı. Dukak’ın ölümünden sonra yerine Selçuk Bey geçti.

▪Selçuk Bey, Oğuz Yabğusu ile arası açılınca, kendine bağlı kuvvetlerle Cent şehrine yerleşti. Burada İslam dinini kabul etti.

▪Selçuk Bey’den sonra yerine oğlu Arslan Yabğu ğeçti. Gazneli Mahmut, Arslan Yabğu’yu yakalatarak hapsettirdi.

▪Arslan Yabğu’nun ölümünden sonra Selçukluların başına Selçuk Bey’in torunları olan Tuğrul ve Çağrı Bey geçti.

▪Tuğrul ve Çağrı Bey Gazneliler ile Dandanakan Savaşını yaptılar(1040).

Dandanakan Savaşı’nın Sonuçları:

1-Gazneliler yıkılış dönemine girerken Selçuklularda yükselme dönemi başladı.

2-Devletin merkezi Nişabur dan Rey’e taşındı.

3-Tuğrul Bey sultan ilan edildi ve Selçuklu Devleti resmen kuruldu.

▪Bu dönemde Selçuklular Bizans ile Pasinler Savaşını yaptı (1048). Bu savaş Selçukluların Bizans ile yaptığı ilk savaş ve ilk zaferdir.

 B- Yükselme Devri

▪Tuğrul Bey’in ölümünden sonra yerine Alp Arslan geçti.

▪ Alp Arslan Kars, Gürcistan ve Ani Kalesini ele geçirdi.

▪ Bizans ordusu Türk akınlarını durdurmak ve Türkleri Anadolu dan atmak için Türkler ile Malazgirt Savaşınıyaptı(1071).

Malazgirt Savaşının Önemi :

1-Anadolunun kapıları Türklere açıldı.

2-Türkiye tarihi bu savaşla başladı.

3-Bizans vergiye bağlandı .

▪ Alp Arslan dan sonra oğlu Melikşah hükümdar oldu.

▪ Melikşah zamanı Selçuklular’ın en parlak dönemidir.

▪Vezir Nizam’ül Mülk, Nizamiye Medreselerini ve İkta sistemini kurarak devletin yükselmesinde önemli rol oynadı.

 C- Yıkılma Devri

▪Melikşah’ın ölümünden sonra taht kavgaları başladı. Bu durum merkezi otoritenin zayıflamasına neden oldu.

▪Sultan Sancar’ın, Karahitaylılar ile yaptığı Katvan Savaşını (1141)  kaybetmesi devletin zayıflamasına zemin hazırladı.

▪Sultan Sancar’ın Oğuz isyanını bastıramaması ve ölmesi üzerine Büyük Selçuklu Devleti yıkıldı.

▪Devletin yıkılmasında: Haçlı seferleri, Türkmenlerin devlete küstürülmeside etkili olmuştur.

▪Büyük Selçuklu Devletinin zayıflamasından sonra bu aileye mensup kişiler; Anadolu Selçukluları, Suriye Selçukluları, Kirman Selçukluları, Irak Selçuklularını kurdular.

 KÜLTÜR VE UYGARLIK

1-Devlet Yönetimi

▪Ülke hanedan üyelerinin ortak malı idi. Bu durum devletlerin kısa sürede yıkılmasına neden olmuştur.

▪Devletin başında Sultan,Han,Hakan ünvanlı bir hükümdar bulunurdu.

▪Sultandan sonra en yetkili kişi Vezirdi. Sultanın eşi “Hatun” da yönetimde söz sahibi idi.

▪Sultandan sonra yerine oğlu hükümdar olurdu. Para bastırmak, hutbe okutmak hükümdarlık simgelerindendi.

▪Devlet işleri Divan adı verilen bir kurulda görüşülürdü.Divana Vezir başkanlık ederdi.

▪Ülke yönetim bakımından eyaletlere ayrılmıştı. Eyaletleri yöneten Şehzadelerin yaşları küçük ise yanlarına Atabeyler gönderilirdi. Atabey, şehzadenin askerlik, yönetim ve eğitim bakımından yetişmesini sağlardı.

▪Mahkeme, adalet ve hukuk işlerine Kadılar bakardı.

 2-Ordu

▪Onlu sisteme göre ordularını teşkilatlandıran Karahanlılar da orduyu Subaşı denilen ordu komutanı idare ederdi. Savaşlarda en çok kullanılan taktik “Turan Taktiği” idi.

▪Gazne ordusu farklı milletlerden oluşuyordu. Bu durum Gaznelilerin kısa sürede yıkılmasına neden olmuştur.

▪Selçuklu ordusu ise daha teşkilatlı idi. Büyük Selçuklular ordularını üçe bölmüşlerdi:

-Gulam Askerleri (Hassa Ordusu): Genellikle savaş sonunda esir edilen gençlerden oluşuyordu.Hükümdarın yanında bulunan ve maaş alan askerlerdi.

-İkta Askerleri: Selçukluların askeri teşkilatta yaptığı en önemli yeniliktir. Komutan veya askerlere hizmet karşılığı verilen topraklara “İkta” denirdi. İkta sahipleri bu toprakların karşılığında asker beslerlerdi. Bu askerlere “İkta Askerleri” denirdi. Bu uygulama ile devlet hazineden para harcamadan  güçlü bir orduya sahip olmuş, üretimde süreklilik, topraklarda güvenlik sağlanmıştır.

-Yardımcı Kuvvetler:Selçukluların egemenliğini tanımış devletlerin savaş sırasında gönderdiği kuvvetlerden oluşmaktaydı.

 3-Sosyal ve Kültürel Yaşam

▪Halk göçebeler, köylüler ve şehirliler olmak üzere üçe ayrılırdı. Göçebeler hayvancılıkla, köylüler tarım ve hayvancılık ile, şehirliler ise  ticaret ve sanatla uğraşırlardı.

▪Türk toplumunda ayrıcalıklı sınıflar yoktu. Toplumda sıkı bir yardımlaşma duygusu hakim idi. Yardımsever insanlar bir araya gelerek vakıflar kuruyorlardı.

 4-Dil Edebiyat ve Bilim

▪Türk İslam devletlerinde genel olarak resmi dil Farsça, bilim dili ise Arapça idi. Yalnız Karahanlılarda Türkçe hem resmi dil hem de bilim dili olmuştur.

▪Kaşgarlı Mahmut, Araplara Türkçeyi öğretmek ve Türkçenin üstünlüklerini göstermek amacıyla “Divan-ı Lügat it Türk” ü yazmıştır.

▪Büyük Selçuklu veziri Nizam’ül Mülk , Alp Arslan’ın emri ile “Nizamiye Medreselerini” kurmuştur.

Mısır'da Kurulan İlk Türk İslam Devletleri

1) Tolunoğulları Devleti(868 - 905)
Mısır’a vali olarak atanan Tolunoğlu Ahmed Mısır'da ilk Türk - İslam devleti olan Tolunoğulları Devletini kurdu (868). Suriye'yi de egemenlik altına alan Tolunoğulları Mısır'da tarım, ticaret ve imar faaliyetlerine önem verdiler. Abbasilerce 905'te yıkıldılar.
2) İhşidiler Devleti (935 - 969)
Mısır’da Abbasilerce vali olarak atanan Muhammed b. Tuğc tarafından 935’te kuruldu.Muhammed b. Tuğc'dan sonra oğlu döneminde naib olarak kölesi Ebu Kafur devleti başarılı şekilde yönetti. Onun ölümünden sonra çıkan iç karışıklıklardan faydalanan Fatimiler bu devlete 969'da son verdiler. Kutsal Beldelere hakim olan ilk Türk devletidir.
3)Eyyûbiler Devleti (1174 – 1250)
Fatımî Devleti Haçlı işgali tehlikesi üzerine Musul Atabeyi Nureddin Mahmut Zengi’den yardım istediler. Mahmut Zengi Şirkuh komutasında bir orduyu yardıma gönderdi. Şirkuh'un ölümünden sonra yerine geçen Selahaddin Eyyubi, Fatımî Devleti’ndeki iç karışıklıklara son vererek Eyyûbi Devleti’ni kurmuştur.
Selâhaddin Eyyûbi kısa sürede Suriye, Lübnan ve Hicaz’ı kontrolü aldı. Haçlılarla yaptığı 1187 Hıttin Savaşı'yla kutsal şehir Kudüs’ü kurtardı. Haçlıların bunun üzerine yaptığı III. Haçlı Seferi’nde de İslam dünyasını başarıyla savundu.
Onun ölümünden sonra hanedan üyeleri arasındaki çekişmeden dolayı olan iç karışıklıklarda Memluklerin komutanı Aybey Eyyûbi Devleti’ni yıktı ve Memlûkler Devleti'ni kurdu (1250).
4)Memlükler Devleti (1250 – 1517)
Aybey, Eyyûbi Devleti’ne son vererek Memlük Devleti’ni kurdu. Memlükler 1260 yılında Ayn Calut Savaşı‘nı kazanarak Moğolların ilerleyişini durdurmuşlardır.
Memlükler, Suriye'deki Haçlılarla da başarılı mücadeleler ettiler.
Abbasilerin 1258'de yıkılmasından , Osmanlılarca yıkıldıkları 1517 yılına kadar halifeliği korumaya devam ettiler.

Karahanlılar (840 - 1212)

Uygur Devleti'nin yıkılmasından sonra Karluk, Yağma,Çiğil ve Tuhsi Türkleri tarafından Türkistan'da kurulmuştur. 
Kurucusu:Bilge Kül Kadir Han
1.  932 yılında Satuk Buğra Han  Abdülkerim adını alarak müslüman oldu.Onun devrinde İslamiyet resmi din kabul edildi.
-->2.Orta Asya'da kurulan ilk Türk-İslam devletidir.  
-->3.İlk Türk İslam eserleri bu dönemde verilmiştir.
4.Yusuf Kadir Han döneminde de en parlak dönemini yaşamıştır. 
5.Taht kavgaları sonucu Doğu Karahanlılar ve Batı Karahanlılar diye ikiye ayrıldılar (1046). Doğu Karahanlılar 1130'da Karahıtaylar; Batı Karahanlılar ise 1211'de Harzemşahlar tarafından yıkıldılar.