Ekonomi Alanında Yapılan İnkılâplar

      Dersimiz Tarih Pro İndir

Ekonomi Alanında Yapılan İnkılâplar

  1.Lozan Barış Antlaşması ile yabancı uyruklulara tanınan kapitülasyon ayrıcalıkları kaldırıldı. 

   2.Yollar, özellikle demiryolları yapımında büyük çaba gösterildi. 

 3.Dini bir vergi olan aşar vergisi laiklik ilkesi gereği kaldırıldı. 

  4.Çağdaş vergilendirme yöntemleri uygulanmaya başlandı.

Eğitim ve Kültür Alanında Yapılan İnkılaplar

     Dersimiz Tarih Pro İndir

Cumhuriyet Döneminde Eğitim ve Kültür Alanında Yapılan İnkılaplar

A)TEHVİD-İ TEDRİSAT KANUNUNUN KABULÜ ( 3 MART 1924 )

1-Bütün eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmıştır.

2-Devlet eğitimin her çeşidiyle uğraşmaya başlamış, Milli Eğitim Bakanlığı bütün eğitim ve öğretim işlerinin tek sorumlusu haline gelmiştir.

3-Azınlık ve yabancı okulların denetim altına alınmıştır. 

4-Medreseler kapatılmıştır..

5-Eğitimin laikleşmesi adına önemli bir adım atılmıştır

1520-1595 yılları arasındaki başlıca siyasi gelişmeler

     Dersimiz Tarih Pro İndir

1520-1595 yılları arasındaki başlıca siyasi gelişmeler:

1521 Belgrad’ın Fethi
1522 Rodos’un Fethi
1526 Mohaç Muharebesi
1526 Babür İmparatorluğu’nun kurulması
1529 Barbaros Hayrettin’in Cezayir’e hakim olması
1529 I. Viyana Kuşatması
1533 İstanbul Antlaşması
1533 Cezayir’in alınması
1534 Irakeyn Muharebesi
1535 Fransa’ya kapitülasyon verilmesi
1538 Preveze Deniz Savaşı
1538-1553 Hint Deniz Seferleri
1551 Trablusgarp’ın Fethi
1548 Tebriz’in alınması
1553 Nahçıvan’ın alınması
1555 Amasya Antlaşması
1555 Sudan’ın Kızıldeniz sahilinde Sevakin Adası merkezli Habeş Eyaleti’nin kurulması
1555 Augsburg Barışı
1560 Cerbe Deniz Savaşı
1566 Zigetvar Seferi
1566 Sakız Adası’nın alınması
1568 Yemen’in alınması
1571 Kıbrıs’ın Fethi
1571 İnebahtı Deniz Savaşı
1574 Tunus’un Fethi
1578 Fas’ta Osmanlı hâkimiyetinin kurulması
1590 Ferhat Paşa Antlaşması

CUMHURİYET DÖNEMİNDE EĞİTİM(1938’E KADAR)

     Dersimiz Tarih Pro İndir

CUMHURİYET DÖNEMİNDE EĞİTİM

(1938’E KADAR) 

1. Cumhuriyet Dönemi Eğitim Anlayışı

 Milli Mücadele yıllarında eğitimi planlama adına 1921 yılında Maarif Kongresi toplanmış ve kongrede ilkokul ve ortaöğretim programları ile köy öğretmeni yetiştirilmesi konuları görüşülmüştü.

TANZİMAT SONRASI OSMANLI EĞİTİMİ

     Dersimiz Tarih Pro İndir

TANZİMAT SONRASI OSMANLI EĞİTİMİ 

Klasik dönem Osmanlı eğitim sisteminin yetersiz kalması sebebiyle Tanzimat Dönemi aydınları medresenin dışında yeni eğitim düzeni kurmak için çalışmaya başladı. Tanzimat Döneminde siyasi alanda olduğu gibi eğitim alanında da Osmanlıcılık ilkesi hayata geçirilmeye çalışılmıştır. Yeni okullar açılarak Müslüman ve gayrimüslim herkesin buralarda aydınlanıp Osmanlı vatandaşlığı bilincine erişmesi hedeflenmiştir. Tanzimatçılar, rüştiye sayısını artırarak Osmanlı tebaasını kaynaştırmayı; bir yandan da Batı’daki eğitim kurumlarının benzerlerini açarak her alanda eleman ve uzman yetiştirmeyi amaçlamışlardır.

OSMANLI DEVLETİ’NDE EĞİTİM (XIII – XVIII. YÜZYILLAR)

     Dersimiz Tarih Pro İndir

OSMANLI DEVLETİ’NDE EĞİTİM (XIII – XVIII. YÜZYILLAR)

 Osmanlı Devleti’nin eğitim anlayışı ideal insan tipini yetiştirmek temeline dayanırdı. Hedeflenen insan itaatkâr, vatanını seven, dindar, sevecen ve vefakâr olmalıdır. Osmanlıda eğitim faaliyetleri, düzenli eğitim kurumları (örgün eğitim) ve sosyal kurumlarda (yaygın eğitim) yapılmaktadır.

1. Örgün Eğitim Kurumları Osmanlı Devleti’nde eğitim ve öğretimin yapıldığı ilkokul, sıbyan mektebi (mahalle mektebi) idi. Külliyelerin içerisinde, camilerin bitişiğinde veya müstakil bir yapı hâlinde kurulan sıbyan mektepleri her köy, mahalle ve semtte açılmıştır. Ayrıca bu mektepler kız, erkek veya karma olmak üzere farklı binalar şeklindedir. Okulları, devlet adamları ya da varlıklı kişiler vakıf yoluyla kurar ve giderleri vakıf gelirleriyle karşılanırdı.

TÜRK-İSLAM DEVLETLERİNDE EĞİTİM

     Dersimiz Tarih Pro İndir

TÜRK-İSLAM DEVLETLERİNDE EĞİTİM

 1. Eğitim Anlayışı

Türk-İslam devletlerinde Karahanlılar dönemi bir dönüm noktasıdır. İlk Türk devletlerinde dağınık şekilde verilen eğitim bu dönemde bir plana bağlanmıştır. Eğitimin tüm toplum kesimleri için önemli olduğu görüşü ağırlık kazanmıştır.

2. Medreseler Eğitim, bir bütün olarak değerlendirilerek kurumsallaşmaya gidilmiş ve eğitim medrese adı verilen kurumlarda yapılmaya başlandı. Medreselerin kuruluşunda Uygurlar dönemi tapınaklarında verilen eğitimin etkisi vardır. Ayrıca Türklerin İslam’ı kabul etmeleri ve diğer İslam devletlerindeki Darü’l-Hikme, Beytü’l-Hikme ve Daru’l-İlm gibi eğitim kurumlarının da etkisi olmuştur. Medreseler ilk olarak Karahanlılar zamanında kurulmaya başlamıştır. Dönemin ilk medresesi Semerkant’ta Tabgaç Buğra Han tarafından kuruldu.

Türklerde Eğitim İlk Türklerde Eğitim

     Dersimiz Tarih Pro İndir

TÜRKLERDE EĞİTİM

 A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE EĞİTİM

 1. Eğitim Anlayışı

İlk Türk devletlerinde bilgiye ve bilgili insana önem verilmiştir. Bilgili olmak sadece yöneticilerin sahip olması gereken bir özellik olarak görülmemiş toplumun diğer fertlerinin de sahip olması gereken alp insan anlayışı ortaya çıkmıştır. Türklerde yazı M.Ö. V. yüzyıl öncesinde kullanıldığına örnek olarak Esik Kurganı’nda tabak üzerine yazılmış 11 harflik iki satır yazı gösterilebilir. Yine ev gereçleri, süs eşyaları üzerinde yazıya rastlanmıştır. Türklerde eğitim toplumsal bir görevdir. Baba gören ok yontar Ana gören elbise biçer. Töre kuralları nesiller boyu aktarılmıştır. Eğitimde erkek-kız ayrımı yoktur. Uygurlarda çocuğunu öğretmene ver ondan alıp sanayi ver sözü eğitime verilen önemi gösterir. Uygurlar ilk kez örgün eğitim kurumlarını oluşturmuşlardır. Uygurların eğitim ve öğretim faaliyetleri sonunda gelişme göstermeleri onları çeşitli devlet kademelerinde kâtiplik tercümanlık ve öğretmenlik yapmalarına yol açmıştır. Uygurlar kâğıdı ve matbaayı Avrupalılardan önce kullanmışlardır. Uygur kütüphanelerinde dini nitelikli eserler bulunmaktadır.

Türk Düşünce Tarihi

      Dersimiz Tarih Pro İndir

Millî Eğitim Bakanlığı'nın müfredata yeni eklediği "Türk Düşünce Tarihi" dersinin taslak programı ve müfredatı aşağıdaki linkte yer almaktadır. Öğretmen arkadaşlarım bu linkten içeriğe ulaşıp faydalanabilirler.

Türk Düşünce Tarihi Müfredat İndir

Mehmet Âkif Ersoy'un Hayatı ve Eserleri

     Dersimiz Tarih Pro İndir

1873 yılında İstanbul Fatih'in Sarıgüzel semtinde dünyaya gelmiştir.

Babası Fatih Medresesi müderrislerinden Mehmet Tahir Efendi, o dönemler Osmanlı Devleti'ne bağlı olan Arnavutluk'un İpek kasabasına bağlı Şuşise Köyü'nden İstanbul'a gelmiş, annesi Emine Cemile Hanım ise Buharalı Mehmet Efendi'nin kızı olarak Samsun'da dünyaya gelmişti.

Meşrutiyet Dönemi Başlıca Fikir Akımları

 1.Batıcılık : Batıya benzeme ve batı gibi olma yoluyla dağılmanın önlenebileceğini savunan fikir akımıdır.

Batıcılık fikri Lale Devrinde başlayarak Osmanlıların son dönemine kadar etkili olmuştur. Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı, I.Meşrutiyet,2.Meşrutiyet gibi uygulamalarla etkisini göstermiştir. Hatta Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasında da Türkçülük ile birlikte en etkili olan fikir akımıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini oluşturan inkılâplarda ve Atatürk ilkelerinden inkılâpçılık ilkesinde bu fikir akımının etkisi görülebilir.

Temsilcileri: Abdullah Cevdet, Tevfik Fikret, Celal Nuri

2.Osmanlıcılık :  Osmanlı ülkesinde yaşayan bütün  halkın dil, din, ırk farkı gözetilmeksizin eşit olması yoluyla dağılmanın önleneceğini savunan bir fikir akımıdır.

Meşrutiyet Dönemi

 1.MEŞRUTİYET

Balkan bunalımını görüşmek üzere İstanbul Konferansı toplandığı esnada Avrupa devletlerinin iç işlerimize karışmasını engellemek için 23 Aralık 1876’da Osmanlıcılık fikrini savunan Jön Türklerin gayretleriyle 2.Abdülhamid tarafından Kanun-i Esasi ilan edilerek 1. Meşrutiyet dönemi başlamıştır. 

Meclisi Ayan ve Mebusan olmak üzere iki tane meclis açılmıştır. Ayanlar meclisi üyeleri padişah tarafından seçilir ve ölene kadar üye kalırlar. Meclis-i Mebusan üyeleri 50.000 kişide 1 olmak üzere halk tarafından seçilir. Anayasaya göre yürütmeden padişah ve hükümet, yasamadan meclis sorumludur. Fakat son söz padişahındır. Hükümet padişaha karşı sorumludur. Padişahın meclisi açma kapatma yetkisi vardır.

Sonuçları:

Birinci Meşrutiyet ile halk ilk defa sınırlı olsa da seçme, seçilme ve temsil edilme haklarına kavuşmuş oldu.

İlk defa azınlıkların temsil edilme hakları olduğu kabul edildi.

Azınlık toplumlarının fikirleri gelişti, bağımsızlık istekleri hızlanmış oldu.

Osmanlılarda ilk defa rejim değişikliği yapılmış oldu. Mutlak Monarşi anlayışından Meşruti Monarşi sistemine geçilmiş oldu.

İlk anayasa yapılmış ve ilk meclis kurulmuş oldu.

Osmanlı Devleti’nde daha özgürlükçü bir hava hâkim olmaya başladı.

1877-1878 Osmanlı-Rus harbinden sonra II. Abdülhamit meclisi kapatmıştır.Böylece 1.Meşrutiyet sona ermiştir.

II.Meşrutiyet

Sultan  II.Abdülhamit döneminde İttihat ve Terakki Cemiyeti  en büyük  muhalif hareket ve örgütlenme olarak ortaya çıkmıştı. Özellikle askerler içinde geniş bir taban bulmuştu. 1908 'de Rusya ile İngiltere arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun paylaşılmasına yönelik  Reval Görüşmeleri oldu. İttihat ve Terakki bu durumda  harekete geçti. Gelişen olaylar dizisi sonucunda II.Abdülhamit meşrutiyeti yeniden ilan etmek zorunda kaldı . Böylece II.Meşrutiyet dönemi başladı ( 23 Temmuz  1908). 

Tanzimat Dönemi

      Dersimiz Tarih Pro İndir

Tanzimat Fermanı

Diğer isimleri: Gülhane Hattı Hümayunu,   Tanzimat-ı Hayriye

İlan eden :Abdülmecid 

Hazırlayan: Mustafa Reşit Paşa

Tarih:1839

Amaçlar: 1.Batılı devletlerin Osmanlı iç işlerine karışmasına engel olmak

           2. Devletin parçalanmasını önlemek