Atatürkçülük ve Atatürk İlkeleri

Atatürkçülük, Atatürk'ün Türk İnkılâbıyla gerçekleştirdiği tarihi ve sosyolojik gelişmeler bütününün esaslarını ortaya koyan , Atatürk'ün düşüncelerine dayanan düşünce sistemidir. Atatürkçülük; tarihi ve sosyolojik gelişmelerin bir sonucudur.

Türk milletinin tam bağımsızlığa, huzur ve refaha sahip olması, devletin millet egemenliği esasına dayandırılması, aklın ve bilimin rehberliğinde Türk kültürünün çağdaş uygarlık düzeyi üzerine çıkarılması amacıyla, temel esasları yine Atatürk tarafından belirtilen, devlet hayatına, fikir hayatına, ekonomik hayata, toplumun temel kurumlarına ilişkin düşüncelere ATATÜRKÇÜLÜK denir. 

Atatürkçülük, Türk milletinin ihtiyaçlarından ve tarihi gerçeklerinden çıkmış olup ilerleme ve yenileşme amacı taşımaktadır.

ATATÜRK İLKELERİ

CUMHURİYETÇİLİK:

Cumhuriyetçilik: Cumhuriyeti benimseme, kabul etme, koruma ve yaşatmaya denir.

Cumhuriyetin Kazandırdıkları:

• Toplumdaki ayrıcalıklar kaldırılarak vatandaşlar eşit katılma hakkı elde etti.
• Vatandaşlar kanun önünde eşit hale geldi, hakkını mahkemelerde aradı.
• Vatandaşların temel hak ve özgürlükleri güvence altına alındı, vatandaşlar fikrini söyleyerek huzurlu hayat sürme imkanı buldu.
• Gelişmemizin önündeki engeller kaldırılarak ülkede ilerleme sağlandı.

Cumhuriyetçilik İle İlgili İnkılaplar:

• TBMM’nin açılması
• Saltanatın kaldırılması
• Cumhuriyetin ilanı
• Çok partili hayata geçiş denemeleri
• Kadınlara verilen siyasi haklar

MİLLİYETÇİLİK:

Millet: Geçmişte bir arada yaşayan gelecekte de yaşama kararlılığı olan aynı vatan, dil, kültür ve duygu birliği olan topluluktur.

Milliyetçilik: Milleti sevme, yüceltme ve bu uğurda çalışmaya denir.

Milliyetçilikle İlgili Anahtar Kavramlar: Milli Birlik ve Beraberlik, Milli Bağımsızlık, Millet Sevgisi, Vatan Sevgisi, Milli Tarih anlayışı, Yurtta Sulh Cihanda Sulh, Dil ve Kültür Birliği

Atatürk Milliyetçiliğinin Özellikleri:

• Atatürk’ün milliyetçilik anlayışına göre: Kendini Türk kabul eden herkes Türk’tür.
• Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı, vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı, Türk milletinin birlik ve beraberliğini amaçlar.
• Atatürk milliyetçiliği, toplumu birleştirici ve bütünleştiricidir.
• Atatürk milliyetçiliği, ırkçılığı reddeder.
• Atatürk milliyetçiliği, zümre, sınıf, mezhep ayrımı yapmaz.
• Atatürk milliyetçiliği, laik devlet anlayışını benimser.

Milliyetçilik İle İlgili İnkılaplar:

• Türk Tarih Kurumu’nun kurulması
• Türk Dil Kurumu’nun kurulması
• Kabotaj Kanunu
• Kapitülasyonların kaldırılması
• Misak-ı İktisadi kararları
• Tevhidi Tedrisat Kanunu

HALKÇILIK:

Milletin çıkarına ve yararına, eşit olarak, devletin halka hizmet etmesine ve halkın kanun önünde  eşit kabul edilmesine denir.

Halkçılık İle İlgili Anahtar Kelimeler: İnsan sevgisi, eşitlik, adalet, dayanışma, halk, eşit oy,  sosyal devlet anlayışı.

Halkçılığın Özellikleri:

• Cumhuriyetçilik ve milliyetçilik ilkelerinin doğal sonucudur.
• Milli egemenliği esas alır.
• Devlet, işlerini halkın yararına göre yapar.
• Herkes kanun önünde eşittir.
• Halkın ekonomik yönden rahat etmesi için devlet gerekli tedbirleri alır.

Halkçılıkla İlgili İnkılaplar:

• Soyadı Kanununun kabulü
• Türk Medeni Kanununun kabulü
• Aşar vergisinin kaldırılması
• Kılık kıyafet İnkılabı
• Tekke ve zaviyelerin kapatılması
• Millet mekteplerinin açılması

Not: Atatürk 1935 yılında İstanbul’da Uluslararası Kadın Kongresini toplamıştır.

DEVLETÇİLİK

Ülkenin güçlü bir ekonomiye sahip olmasını gerçekleştirmek için izlenecek yol ve yöntemlerin belirlenmesine, özel sektörün yetersiz  kaldığı alanlarda  devletin girişimde bulunmasına ve devletin güçlendirilmesine denir.

Devletçilik İle İlgili Anahtar Kavramlar:

Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT), I. ve II. Kalkınma Planları, Devlet yatırımı, Ekonomi, Liberalizm, Karma Ekonomi, Özel Teşebbüs,Devletin güçlendirilmesi.

Devletçilikle İlgili İnkılaplar:

• Sümerbank ve Etibankın kurulması
• Birinci ve İkinci beş yıllık kalkınma planı
• Maden Tetkik Arama Enstitüsü (MTA)’ nün kurulması
• Devlet Demiryolları kurulması
• Merkez Bankasının kurulması
• İzmir İktisat Kongresi
• Teşviki Sanayi Kanunu

Devletçiliğin Ekonomik Politika Kabul Edilmesinin Nedenleri:

Ekonomik Nedenler: Devletçilik, Türkiyenin o zamanki şartlarından doğmuştur. Kişilerde para olmadığı için yatırımı devlet yapmıştır.

Siyasi Nedenler: Kurtuluş Savaşındaki zorluklar ve ABD’de 1929’da yaşanan ekonomik bunalım sebebiyle devletçilik ilkesi 1931 yılında doğmuştur.

Sosyal-Kültürel Nedenler: Devlet toplumu sosyal ve kültürel alanda geliştirmek için okul, hastane, spor alanları yapar.

Karma Ekonomi: Devletçilikte kişilerin yapamayacağı büyük işleri devletin yapması, küçük işçiler için destek, kredi gibi devletin aldığı önlemlerle özel sektörü teşvik etmesine denir.

LAİKLİK

Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması, devletin dinler karşısında tarafsız  bir tutum takınması   ve  devletin akla ve bilime göre yönetilmesidir.

Laiklikle İlgili Anahtar Kavramlar:

Akılcılık, Din ve vicdan özgürlüğü, Din ve devlet işlerinin  birbirinden ayrılması.

Laikliğin Özellikleri:

• Din ve vicdan hürriyeti, devlet tarafından güvence altına alınmıştır.
• Devlet  akla ve bilime göre yönetilir.
• Devlet her türlü inanca saygılıdır.
• Türk milletine yeni bir yaşam biçimi sunarak çağdaşlaşmanın yolunu açmıştır.

Laiklikle İlgili İnkılaplar:

• Saltanatın kaldırılması
• Halifeliğin kaldırılması
• Şeriyye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması
• Tevhid-i Tedrisat Kanunu
• 1928 yılında “Devletin dini İslam’dır.” ilkesinin anayasadan çıkarılması
• 1937’de laiklik ilkesinin anayasaya girmesi
• Medreselerin kapatılması
• Tekke ve zaviyelerin kaldırılması
• Kılık kıyafet İnkılabı
• Türk Medeni Kanunu

İNKILÂPÇILIK

Çağın gerisinde kalmama, ilerleme, iyiye, güzele ve doğruya ulaşma kararlığıdır. İnkılâpları  yerleştirmek için sürekli inkılâp yapma dinamizmini  ifade eder.

Atatürk’ün İnkılâpçılık ilkesi, Atatürkçü düşünce sistemine dinamik yapı kazandırarak çağdaşlaşmayı sürekli hale getirmiştir.

İnkılâpçılık ile ilgili anahtar kavramlar: Yenileşme, yenilik, batılılaşma, çağdaşlaşma, muasır medeniyet, modernleşme, uygarlık.

İnkılapçılığın Özellikleri:

• İnkılâpçılık Atatürk’ün tüm yaptığı inkılapları kapsar.
• İnkılâpçılığın amacı: Türk milletini çağdaş medeniyet seviyesinin üzerine çıkarmaktır.
• İnkılâpçılıkta sürekli bir yenilik yapma ve ilerleme vardır.
• Eskiyen kurumların yerine çağdaş, modern kurumlarının kurulması hedefi vardır.

Atatürk İlkelerinin Amaçları:

Çağdaşlaşma : Türk milletini çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarma.,

Milli kültürümüzü geliştirme: Milli kültürümüzü geliştirmek ve yükseltmek için çaba harcama.

Atatürk ilkelerinin ortak özellikleri :

• Kaynağı milli kültürdür.
• Taklitçi değildir, kabul edilmesinde dış baskı ve zorlama yoktur.
• Evrensel ve barışçıdır.,
• Türk milletinin ihtiyaçlarından doğmuştur.
• Hak ve hürriyetleri koruyucudur.
• Akılcı ve bilimseldir.
• Birbiriyle uyumlu, birbirini tamamlayıcıdır.
• Uygulamaya da yansımıştır.
• Laik düşünce ve hukuka dayanır.
• Milli egemenlik ve bağımsızlık temeline dayanır.

Atatürk İlke Ve İnkılâplarını Oluşturan Temel Esaslar:

• Millî tarih bilinci ve Milli Dil
• Bağımsızlık ve özgürlük
• Vatan ve millet sevgisi
• Türk milletini çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarma hedefi
• Egemenliğin millete ait olması
• Milli birlik beraberlik, ülke bütünlüğü

Atatürk İlke Ve İnkılapları İle İlgili Kişisel Sorumluluklarımız:

• 
  
• Atatürk eserlerini ve geleceğe yönelik ideallerini “Türk gençliğine” emanet etmiştir.
• Gençliğe hitabede Türk İstiklal ve Cumhuriyeti’ni koruma görevini gençlere vermiştir.
• “Ey Türk istikbalinin evladı” sözü ile sadece günümüzdeki gençlere değil, gelecekteki gençlere de seslenmiştir.